Bài thuốc cho chứng tâm phế khí hư

Chứng tâm phế khí hư thường gặp ở người cao tuổi, nhất là những người ho suyễn lâu ngày. Khi khí cơ của tâm và phế không đủ, công năng bảo vệ bên ngoài sút kém, người bệnh dễ cảm mạo, khi gặp thời tiết lạnh bệnh tình càng nặng thêm.

Vị thuốc nhân sâm trong bài thuốc Tứ vị hồi dương ẩm trị chứng run tay chân.

Tâm phế khí hư ảnh hưởng đến công năng tuyên phát và phân bố của phế, làm cho tân dịch ngưng tụ lại mà thành đàm ẩm. Khi tâm khí hư ảnh hưởng đến tâm dương, làm tâm dương hư yếu, không ôn hóa được thủy dịch mà sinh ra chứng phù thũng. Chứng tâm phế khí hư còn làm cho sự vận hành của huyết yếu ớt, dẫn đến chứng ứ huyết... Tùy chứng trạng của bệnh mà dùng bài thuốc thích hợp như sau:

Do hư lao dẫn đến tâm phế khí hư: Do tâm phế khí hư dẫn đến tông khí (khí của thức ăn đồ uống kết hợp với khí trời để sinh ra khí và huyết) không đủ, khí không thúc đẩy được huyết vận chuyển làm tim mạch vô lực mà sinh bệnh.

Biểu hiện: Bệnh nhân đoản hơi, hồi hộp, tiếng nói nhỏ, mặt nhợt nhạt, tự ra mồ hôi, đêm ngủ không yên, hay mỏi mệt, sức yếu, ho thở gấp.

Bài thuốc: Bảo nguyên thang phối hợp với Bổ phế thang gia giảm gồm: nhân sâm 12g, nhục quế 6g, hoàng kỳ 12g, chích thảo 4g. Sắc uống ngày một thang, chia 3 lần, uống trước khi ăn, khi thuốc còn ấm.

Do tâm phế khí hư sinh ra chứng tự hãn (tự ra mồ hôi). Mồ hôi là dịch của tâm, phế hợp với bì mao, khi tâm phế khí hư, bì mao đóng không kín, dịch của tâm tiết ra ngoài sinh ra chứng tự hãn.

Biểu hiện: Bệnh nhân ra mồ hôi, sợ gió, hoặc ra mồ hôi mà tâm hồi hộp, ngủ không yên, hay cảm mạo, rêu lưỡi trắng, mạch tế nhược.

Bài thuốc: Ngọc bình phong tán phối hợp với bài Quế chi cam thảo thang: hoàng kỳ 12g, phòng phong 8g, bạch truật 12g, quế chi 8g, cam thảo 4g. Tùy chứng trạng của bệnh có thể gia giảm cho thích hợp.

Cách dùng: Sắc uống ngày một thang, 3 lần, uống sau khi ăn.

Do tâm phế khí hư sinh quyết chứng (run tay chân). Bệnh nhân thể trạng hư yếu, hay mệt mỏi, trí tuệ không minh mẫn, thường do khí của tâm phế thoát ra ngoài hoặc hãm xuống dưới.

Biểu hiện: Bệnh nhân đoản hơi, thở ngắt quãng, ra mồ hôi, tay chân lạnh, sắc mặt trắng nhợt, có khi bị ngất xỉu.

Bài thuốc: Tứ vị hồi dương ẩm: nhân sâm 20g, phụ tử chế 8g, bào khương 12g, cam thảo 6g. Tùy chứng trạng của bệnh nhân có thể gia thêm vị cho thích hợp.

Sắc uống ngày một thang, chia 3 lần, uống sau khi ăn.