'Thuốc diệt chuột sinh học': Tưởng không độc mà độc không tưởng

Bệnh nhân ngộ độc thuốc diệt chuột được điều trị tại Trung tâm chống độc, BV Bạch Mai.

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai cho biết, Trung tâm đang điều trị cho 2 bệnh nhân bị ngộ độc thuốc diệt chuột thế hệ mới. Bệnh nhân thứ nhất là nam, 59 tuổi, ở Hưng Yên uống 6 gói thuốc diệt chuột dạng bột do nhầm là bột ngũ cốc. Bệnh nhân khi nhập viện trong tình trạng nặng, rối loạn đông máu do thuốc diệt chuột có thành phần kháng vitamin K.

Trường hợp thứ hai là bệnh nhân nam, 39 tuổi, ở Hà Nội, có tiền sử rối loạn tâm thần. Bệnh nhân này uống 4 viên thuốc diệt chuột Storm (giống viên kẹo màu xanh nước biển).

Theo BS Nguyên, những năm gần đây, Trung tâm tiếp nhận cấp cứu rất nhiều trường hợp bệnh nhân bị ngộ độc thuốc diệt chuột thế hệ mới. Nếu các thuốc diệt chuột thế hệ cũ cách đây 10-20 năm, hầu hết nhập lậu từ Trung Quốc, gây co giật, hôn mê, loạn nhịp tim, đã bị cấm và ít xuất hiện trở lại, thì ngày nay các loại thuốc thế hệ mới gây chảy máu do kháng vitamin K.

Những chất này gây độc diễn biến âm thầm và trong 3 ngày đầu, bên ngoài biểu hiện bình thường nhưng sau thời điểm này xuất hiện các dấu hiệu chảy máu ở răng, mũi, da, tiêu hóa... Có những người chỉ chảy máu nặng khi sau chấn thương, va chạm, sau các thủ thuật tác động qua da khi đi khám chữa bệnh (tiêm, chọc, tán sỏi,…). Bệnh nhân vì nhiều lý do không khai thật đã uống thuốc diệt chuột nên bác sĩ dễ nhầm lẫn sang các bệnh lý khác.

Hoặc có những trường hợp sử dụng thuốc diệt chuột không an toàn, thậm chí lạm dụng đã dẫn tới thuốc diệt chuột lẫn với thức ăn, nước uống hoặc có thể ngấm qua da, có thể một lượng lớn ngay lập tức hoặc ăn uống, ngấm dần qua da, tích lũy liều và gây ngộ độc chậm tới nhiều ngày sau mà không biết.

'Có thể nói bức tranh về bản chất không khác, trước đây, với các thuốc diệt chuột Trung Quốc khi cả gia đình hoặc nhiều người đột nhiên bị co giật, tử vong không rõ nguyên nhân, thậm chí nghĩ do ma ám,,…thì nay nhiều người hoặc một ai đó tự nhiên chảy máu rất dễ dàng không rõ nguyên nhân', BS Nguyên chia sẻ. Ông cảnh báo, các thuốc diệt chuột thế hệ mới rất phong phú, đa dạng về hình thức, chủng loại, màu sắc và người dân có thể dễ dàng mua ở bất kỳ đâu. Các hóa chất diệt chuột thuộc nhóm kháng vitamin K (gây chảy máu) có rất nhiều. Hiện có nhiều hóa chất mới được gọi là superwarfarin (như bromadiolone, flocoumafen, brodifacoum, diphacinone...). Các hóa chất này lại thường được gọi dưới cái tên rất nhẹ nhàng 'thuốc diệt chuột sinh học'. Tuy nhiên, thực tế, tất cả vẫn là các hóa chất thế hệ mới có độc tính còn cao hơn rất nhiều, thậm chí rất cao.

Để phòng tránh những tác hại do thuốc diệt chuột thế hệ mới gây ra, BS Nguyên khuyến cáo người dân hạn chế diệt chuột bằng bả hay thuốc diệt chuột, chỉ mua hóa chất diệt chuột ở quầy kinh doanh hóa chất bảo vệ thực vật hoặc cơ sở có đăng ký. Chỉ mua các sản phẩm có đăng ký lưu hành ở trong nước và có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Khi mua về phải có thông tin đầy đủ, rõ ràng về hóa chất. Sử dụng hóa chất diệt chuột phải cách biệt hẳn so với nơi ở, nơi ăn uống, đặc biệt xa thức ăn, nước uống, xa trẻ em. Gia đình có người bị bệnh tâm thần hoặc lẫn lộn thì không nên để các hóa chất độc này trong nhà.