Cây chuối là một loại cây thân thuộc và gần gũi với người Việt Nam. Chúng ta lớn lên từ những món ăn vặt làm từ chuối như bánh chuối, chuối nếp, chè chuối... từ những tô canh chua hoa chuối bào, đến các đĩa gỏi, nộm mẹ và bà hay làm vào mùa hè nóng bức. Có một sự thật là có rất nhiều các bộ phận cây chuối được dân tộc Việt Nam vốn 'dĩ thực vi thiên' tận dụng triệt để để phục vụ cho việc ăn uống. Trừ thân và rễ có vẻ 'khó quá bỏ qua' thì những phần còn lại đều không 'tránh khỏi' mảng ẩm thực:
Quả
Quả chuối thì không cần phải nói, là phần có khả năng ăn được cao nhất trong bất kì loại cây trái nào. Chuối ở Việt Nam có vô cùng nhiều loại và có thể được mang đi làm vô số những món ăn khác nhau. Và khi mình nói 'vô số', ý mình là 'vô số' thật đấy. Đến cả người Việt còn gặp khó khăn trong việc kể tên hết các món ăn từ quả chuối. Chúng ta có thể ăn chuối nguyên chất, hiển nhiên, nhưng cũng có thể ăn nó với cơm, thêm ít nước mắm hoặc nước tương. Chuối sống còn có thể dùng để chế biến các món ăn như kho, om, ngào đường… Chuối chín có thể làm bánh chuối chiên, kem chuối, chuối nếp nướng, các loại bánh chuối…
Hoa
Hoa chuối, hay còn được gọi là bắp chuối, cũng là một bộ phận được người Việt tận dụng triệt để. Bắp chuối có thể dùng để nấu canh chua, có thể ăn cùng nhiều món sợi như bún, mì… Ngoài ra, chắc hẳn không bạn nào không biết đến món nộm hoa chuối (hay miền Nam gọi là gỏi bắp chuối) với hàng trăm phiên bản. Ngoài ra, còn có cả món hoa chuối nấu ốc, canh hoa chuối…
Củ
Ít được biết đến hơn, củ chuối, hay còn gọi là phần 'thân thật' (khác với thân giả nằm phía trên mặt đất), được dùng để làm nhiều món ăn hấp dẫn. Xứ Đoài vùng ven Hà Nội thường hay làm món củ chuối nấu xương trong các dịp lễ lạt hay giỗ hiếu. Người ta đào củ chuối mang về sơ chế, thái lát mỏng, ngâm muối cho trắng và mềm, sau đó vắt khô rồi ướp với mắm tôm và các loại gia vị, xào cùng xương lợn rồi đổ nước vào ninh thành canh.
Mặt khác, còn có câu ca dao:
'Cá rô quyện với nồi giang,
Còn như củ chuối, lươn vàng quyện nhau'
Nếu biết câu này, hẳn bạn phải biến đến món lươn om củ chuối phổ biến tại các tỉnh thành Bắc Bộ như Hưng Yên, Thái Bình, Nam Định…
Lươn om củ chuối.
Lá
Lá chuối tuy không ăn được, nhưng phần lớn ẩm thực Việt Nam đều có 'dính dáng' đến loại lá này. Lá chuối dùng gói cơm, gói xôi, gói các loại bánh truyền thống. Bánh tét, bánh ú, bánh ít… thường được gói bằng lá chuối. Mỗi dịp Tết đến, các bà các mẹ lại thu gom lá chuối, rửa sạch, mang đi ngâm rồi dùng gói bánh. Lá chuối cũng được dùng để gói xôi tại những gánh hàng rong ven đường. Lá chuối có một lớp sáp mỏng trên mặt lá mà khi gặp nhiệt độ sẽ tan ra, lan toả mùi thơm, giúp món ăn ngon miệng hơn rất nhiều.
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!