Dinh dưỡng trẻ em phải đảm bảo yêu cầu cơ bản: đủ số lượng, chất lượng, các chất cần thiết và các chất dinh dưỡng phải ở một tỷ lệ cân đối theo lứa tuổi.
Dưới đây là cách tính và lưu ý cụ thể để biết được nhu cầu dinh dưỡng của trẻ.
Ảnh minh họa
Nhu cầu năng lượng:
Trẻ dưới 1 tuổi: 100-200kcal/kg/ngày
Trẻ lớn cách tính: 1. 000kcal + 100 x tuổi.
Nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu là chất bột đường, có ở trong gạo, bột mỳ, khoai, đường, mật.
Nhu cầu chất bột đường 10-15g/kg/ngày, 1g bằng 4kcalo
Chất béo: 1g bằng 9kcalo
Chất đạm: mộtg cho 4kcal
Nhu cầu chất protein (đạm):
Trẻ em cần nhiều đạm để xây dựng chất myelin, phát triển các mô, đổi mới tế bào, tổng hợp các men cho chuyển hoá các hooc môn, các khoáng thể giúp cơ thể chống đỡ bệnh tật.
Ảnh minh họa
Chất đạm bao gồm các loại axit amin. Trứng, sữa, thịt, cá tôm, chứa axit amin cơ bản thiết yếu. Chất đạm của đậu nành và các loại đậu khác có chất lượng gần bằng đạm thịt.
100ml sữa mẹ cung cấp 61kcal, 88,3g nước, 1,5g protein, 3g lipid, 7g glucid. 100g thịt lợn cá nạc cung cấp trung bình 20g protein; thịt bò 100g cho 26g protein.
Cách tính nhu cầu protein: trọng lượng cơ thể x 3.
Trung bình 2-3g/kg/ngày.
Nhu cầu chất đạm chiếm 12-14% nhu cầu năng lượng 1 ngày.
Trẻ 6-7 tháng khi đã ăn bổ sung, mỗi ngày chỉ cần ăn khoảng 20g protein (70g thịt, hoặc cá, tôm). Nếu ăn trứng tương đương nửa lòng đỏ trứng gà hoặc 2 lòng đỏ trứng chim cút.
Nhu cầu chất béo (lipid): 60% thành phần của não là chất béo, axit phospho chứa nhiều nhất trong não. Chất này không chuyển thành năng lượng mà nó tạo thành chất myelin góp phần vào dẫn truyền các xung động thần kinh.
Dầu, bơ, lạc, vừng, dầu thực vật, sữa chứa axit béo chuỗi dài và không no rất cần cho sự phát triển, tăng trưởng não bộ. Trẻ càng nhỏ nhu cầu về chất béo so với % năng lượng càng cao.
Người ta thấy nhu cầu lipit có thể tính tương đương như lượng protein.
Trẻ từ 0-12 tháng : 1,5 - 2,3g/kg cân nặng/ngày.
Trẻ từ 1-3 tuổi : 1,5-2g/kg cân nặng/ngày.
Axit béo còn để hoà tan các vitamin A, D, E, K.
Chất đường: Chất đường sẽ cung cấp năng lượng chính trong bữa ăn, giúp người no lâu. Glucid chủ yếu do ngũ cốc (cơm), rau, của, quả cung cấp. Năng lượng do glucid nên chiếm khoảng 55-60% tổng số năng lượng của khẩu phần ăn hàng ngày.
Nhu cầu sinh tố (vitamin):
Trong các vitamin thì vitamin A, B1, B2, B12, C, E là các vitamin mà não trực tiếp cần đến.
Ảnh minh họa
- Vitamin A liên quan đến sự hợp thành albumin của hệ thần kinh. Nếu thiếu vitamin A mắt sẽ nhìn không rõ. Vitamin A có nhiều trong gan gà, lươn, lá tía tô, rau chân vịt, rau cải, lá su hào, cây cải dầu, cà rốt, trứng gà.
- Vitamin B1: là chất không thể thiếu được cho sự phát triển của não và khả năng tư duy. Có nhiều trong gạo, men rượu, lạc, nấm, thịt lợn, hạt đậu, tằm, sữa tách bơ, tỏi.
- Vitamin B2: Đường glucose được dùng làm nguồn năng lượng cho não, khi đường glucose tiến hành quá trình trao đổi chất, cần một lượng vitamin nhóm B rất lớn.
- Vitamin B2 có nhiều trong men, gan bê, gan lợn, thịt gà, xúc xích thịt cá, cá tươi, sữa bò, cá chạch, lá su hào.
- Vitamin B6: Chủ yếu liên quan đến quá trình trao đổi chất của albumin, có tác dụng bổ trợ cho các chất xúc tác trong não, có nhiều trong các loại cá, hạnh đào, yến, hạt đậu, gạo chưa giã.
- Vitamin B12: Nếu thiếu vitamin này sẽ dẫn đến thiếu máu, làm cho não không lấy được oxy và các chất dinh dưỡng. Nó có trong gan bò, gan lợn, sữa tách bơ, dê, cá trích.
- Vitamin C: Là nguyên tố rất cần thiết cho việc hợp thành và liên kết các tế bào não. Nó có trong rau cần hà lan, cải bắp, súp lơ, ớt tròn, lá su hào, cải dầu, rau chân vịt, quả hồng ngọt.
- Vitamin E: Có thể cản trở quá trình lão hoá của não. Có nhiều trong hạt đậu, lạc, vừng đen, trứng gà, bánh mì, bột tiểu mạch, gan bò, đậu Hà Lan.
Nhu cầu về chất khoáng và các yếu tố vi lượng
- Sắt: Cấu thành các sắc tố hồng cầu. Nhiệm vụ chính của nó là đưa oxy lên não. Có nhiều trong rau câu, cá, tôm, gan lợn, hải thảo, vừng, sợi cà rốt,, hạt đậu, đậu phụ miếng, cần Hà Lan, bột đậu vàng.
- Canxi: Có tác dụng trấn tĩnh hệ thần kinh. Có trong tôm khô, cá khô, hải thảo, sữa tách bơ, vừng, tôm nõn, tảo quần đới.
- Phospho: 80% lượng phospho thường kết hợp với canxi. Mỡ phospho là thành phần trọng yếu của não. Có trong gạo, cá khô, bột cá, cá ướp muối rồi phơi khô, cá mực khô và một số loại cá khác.
- Kẽm: Trong não chứa rất nhiều chất dung môi, mà kẽm là thành phần cấu tạo nên các dung môi này, có tác dụng rất quan trọng. Có trong đậu phụ bì, đậu phụ miếng, cá khô, con hàu, rau câu, men, thịt lợn, chân giò, cam, hạt đậu, nấm, sò biển...
- Đồng: Có liên quan đến việc hấp thụ sắt, nó là vật chuyển oxy tới não, có tác dụng rất quan trọng.
- Men: Có trong mộc nhĩ, con hàu, rau câu, cá khô, trứng gà, sữa tách bơ, thịt lợn.
Nhu cầu về nước
Trẻ sơ sinh nước chiếm 75% khối lượng cơ thể, trẻ lớn chiếm 65%. Do tầm quan trọng như vậy nên cần cung cấp hàng ngày đủ nước cho trẻ em.
Trẻ nhỏ trung bình 120-150ml/kg. Trẻ lớn 50ml/kg. Trời nóng cần gấp 2-3 lần. Tỷ lệ cân đối các chất dinh dưỡng chính trong khẩu phần ăn.
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!