Trẻ dậy thì sớm - nỗi lo của không ít cha mẹ!

Dậy thì sớm là một tình trạng không còn xa lạ đối với nhiều gia đình. Dậy thì sớm có thể ẩn chứa nhiều dấu hiệu bất thường như các bệnh lý ở trẻ, đồng thời còn gây ra khá nhiều phiền phức cho gia đình vì những bất ổn trong tâm lý khi trẻ vẫn còn bé quá. Vậy cha mẹ phải làm gì khi trẻ dậy thì sớm?

1. Thế nào là dậy thì sớm ở trẻ?

Thông thường, độ tuổi dậy thì ở bé gái sẽ là từ 8-13 tuổi, còn bé trai là 10-14 tuổi. Hiện nay, độ tuổi dậy thì của trẻ ngày càng sớm hơn so với trước kia. Tuy nhiên, nếu bé gái mà dậy thì trước 8 tuổi và bé trai dậy thì trước 10 tuổi thì bị coi là trẻ dậy thì sớm.

2. Dấu hiệu trẻ dậy thì sớm

• Ở bé gái: Ngực phát triển to dần, núm vú phát triển, sẫm màu, xuất hiệu lông mu, lông nách, âm đạo tiết dịch nhầy hoặc thấy kinh nguyệt lần đầu trước 8 tuổi.

• Ở bé trai: Cơ bắp nở nang, dương vật to, dài, sẫm màu, có ria mép, vỡ giọng, có hiện tượng xuất tinh trước 10 tuổi.

3. Nguyên nhân trẻ dậy thì sớm.

Hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ có thể do rất nhiều nguyên nhân. Trẻ dậy thì sớm có thể chỉ đơn thuần là sự trưởng thành sớm so với các bạn bè cùng trang lứa, tuy nhiên cũng không loại trừ rằng đây là dấu hiệu của một số bệnh lý là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra tình trạng này.

• Ở bé gái, dậy thì sớm có thể là do sự phát triển bất thường của hormone sinh dục. Một bộ phận nào đó trong cơ thể của bé gái như buồng trứng, tuyến thượng thận... xuất hiện những khối u hoặc nang có thể tiết ra hormone sinh dục khiến cho bé có những biểu hiện dậy thì sớm như xuất hiện kin nguyệt nhưng lại không có sự rụng trứng nào.

• Ở bé trai, trẻ dậy thì sớm có thể do xuất hiện khối u ở tuyến yên hoặc bệnh lý ở vùng dưới đồi. Ngoài ra, chế độ ăn giàu năng lượng và việc lạm dụng thuốc bổ, ăn nhiều thịt động vật có chứa nhiều chất kích thích thúc đẩy tăng trưởng cũng có thể là nguyên nhân khiến trẻ bị dậy thì sớm.

4. Phải làm gì khi trẻ dậy thì sớm

Khi thấy bé nhà mình có những dấu hiệu dậy thì sớm, việc đầu tiên bố mẹ cần làm đó là đưa con đi bệnh viện để tìm nguyên nhân. Nếu trẻ dậy thì sớm là do những yếu tố bệnh lý như u nang buồng trứng, tuyến thượng thận, có vấn đề ở não... thì trẻ cần được điều trị ngay lập tức, thậm chí phẫu thuật nếu cần thiết để đảm bảo cho sự phát triển bình thường của trẻ. Nếu trẻ dậy thì sớm là do những tác nhân bên ngoài hoặc lượng hormone cao hơn mức bình thường thì trẻ có thể sẽ được các bác sỹ can thiệp bằng cách kìm hãm bớt việc tăng tiết quá nhiều lượng hormone sinh dục.

Khi bé yêu dậy thì sớm, cha mẹ cần lưu ý và đưa bé đi khám, bởi trẻ dậy thì sớm thường sẽ lớn vọt lên so với các bạn cùng tuổi, nhưng đến khi các bạn bắt đầu phát triển thì lại chững lại dẫn đến không có đủ chiều nao như bình thường. Do đó, cần chẩn đoán và điều trị sớm để có thể đưa tốc độ phát triển của bé về với nhịp điệu bình thường.

• 7 nguyên nhân làm giảm kích thước 'cậu nhỏ'

• Nguyên nhân dậy thì sớm ở bé gái và cách điều chỉnh khoa học

• Sự khác nhau giữa dậy thì sớm và dậy thì muộn

• Bí kíp giúp bạn dậy thì thành công

• Ngực phát triển đến năm bao nhiêu tuổi?

5. Lưu ý với cha mẹ khi trẻ dậy thì sớm

Bên cạnh sự thay đổi về sinh lý, trẻ dậy thì sớm cũng có nhiều những thay đổi về tâm lý mà cha mẹ chưa nhận ra. Biểu hiện rõ nhất đó có thể là tính cách ngang ngược, hay nóng giận, dễ tự ái... Do đó, cha mẹ cần phải sát sao theo dõi, tâm sự nói chuyện nhiều với trẻ để giúp trẻ ổn định tâm lý.

• Ở bé gái: Khi trẻ dậy thì sớm, bé thường bỡ ngỡ do thấy cơ thể mình có nhiều sự khác biệt so với các bạn khác. Điều này dễ khiến cho bé cảm thấy ngại ngùng, tự ti. Lúc này, me cần giải thích cho bé hiểu rằng đây là một điều bình thường mà ai cũng phải vậy. Bên cạnh đó, trẻ bị dậy thì sớm nên chưa có nhiều kiến thức trong việc bảo vệ sức khỏe, giữ gìn vệ sinh đúng cách. Do đó, mẹ cũng cần hướng dẫn bé cách vệ sinh vùng kín để đảm bảo sạch sẽ, tránh tình trạng viêm nhiễm, nấm men.

• Ở bé trai: Khi bé trai dậy thì sớm, cha mẹ cần giải thích cho con hiểu để tránh việc để con trai quá tò mò về giới tính gây phân tán, ảnh hưởng đến việc học tập. Trẻ dậy thì sớm sẽ khiến cho bé nhận ra những thay đổi về sinh lý của mình, dễ tò mò rồi tìm hiểu và có nguy cơ bị tiếp xúc sớm với những nội dung xấu, web đen. Cha mẹ cần phải luôn theo dõi mọi hành động của trẻ để đề phòng những trường hợp không hay xảy ra với bé. Cũng có trường hợp bé trai dậy thì sớm xuất hiện tâm lý bất an, hoảng sợ, thậm chí dễ nổi cáu hay gây gổ với bạn bè. Vì vậy, cha mẹ cần luôn chú ý và quan tâm tới trẻ trong giai đoạn này.