Theo các chuyên gia tâm lí, có 2 giai đoạn trong cuộc đời mà một đứa trẻ thường bày tỏ những cảm xúc tức giận và bức xúc, đó là độ tuổi trước khi đi mẫu giáo và tuổi teen. Dù thể hiện cảm xúc tức giận là điều rất tự nhiên và bình thường, ba mẹ nên chỉ dẫn con cách bày tỏ cảm xúc một cách lành mạnh cũng như kiểm soát khi cần thiết. Cơn ức chế không kiểm soát có thể gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng, như trường hợp đáng tiếc của một cậu bé 11 tuổi người Mĩ sau đây là một ví dụ.
Cơn ức chế không kiểm soát có thể gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng (Ảnh minh họa).
Bà Yvonne Woodard, một phụ nữ 65 tuổi đã tử vong ngày 3 tháng 11 năm 2018 tại nhà riêng sau khi bị đứa cháu trai 11 tuổi dùng súng bắn vào đầu từ phía sau. Cậu bé cũng dùng súng tự sát ngay sau đó. Nguyên nhân của sự việc kinh hoàng này là do cậu bé bực tức vì bị bà bắt dọn phòng. Cậu bé sống cùng ông bà. Ông của bé kể lại rằng bà Yvonne bảo cháu dọn phòng cả ngày nhưng cháu trai không thèm nghe. Sĩ quan Joaquin Enriquez, đại diện cảnh sát hạt cho hay, khi bà Yvonne và chồng đang xem ti vi thì cháu trai lẻn ra phía sau và bắn vào bà.
Cách ứng khi trẻ giận dữ và bí quyết hạn chế những cơn cáu giận của trẻ
Trường hợp của cậu bé này có thể là hy hữu, nhưng không thể phủ nhận tầm quan trọng của việc giao tiếp với trẻ sao cho phù hợp khi trẻ giận dữ để tránh trường hợp đáng tiếc trẻ làm tổn thương bản thân và người khác. Hãy thực hiện những mẹo sau đây khi giao tiếp lúc trẻ đang trong cơn tức giận:
- Không cáu gắt với trẻ: Vai trò của ba mẹ và người giám hộ là 'tháo ngòi nổ' cho tình huống con trẻ lên cơn giận. Nếu bạn cáu gắt và quát nạt thì chỉ làm tình hình tồi tệ hơn mà thôi. Cố gắng giữ bình tĩnh và giải thích cho con hiểu bằng giọng điệu nhẹ nhàng. Như vậy, con sẽ dần bình tĩnh lại và ba mẹ với con có thể trao đổi dễ dàng hơn.
Điều quan trọng nhất khi giao tiếp với trẻ lúc cáu giận đó là giữ bình tĩnh (Ảnh minh họa).
- Làm gương cho trẻ học tập: Trẻ luôn lấy cha mẹ làm hình mẫu để học theo, do vậy nếu ba mẹ hay cáu gắt thì cũng đừng ngạc nhiên khi thấy con hay mất bình tĩnh và hay la hét. Hãy cố gắng kiểm soát cơn giận của mình và sau đó dạy con cách để bình tĩnh lại khi tức giận.
- Thưởng khi con cư xử đúng mực: Nếu bạn nhận thấy con giải quyết được cơn giận của bản thân một cách tích cực mà không hề la hét hay cáu gắt, hãy khen ngợi con. Điều này giúp con có động lực cư xử đúng đắn những lần sau.
Những cụm từ nên và không nên nói khi con tức giận
1. Thay vì nói 'Đừng có mà cãi', hãy nói 'Ba/mẹ biết con không thích điều nãy. Hãy trao đổi để cùng tìm ra phương án phù hợp hơn'.
Hãy ghi nhận ý kiến trái chiều của con, điều này sẽ giúp tình hình bớt căng thẳng. Thay vì áp đặt, hãy hướng cuộc đối thoại sang hướng tìm kiếm giải pháp khả thi. Như vậy, con cái sẽ không cảm thấy mình đang phải chống lại bố mẹ mà đang hợp tác để cùng giải quyết vấn đề.
Không nên áp đặt mà hãy để con tự đề xuất giải pháp và cùng thảo luận (Ảnh minh họa).
2. Thay vì nói 'Nếu con không dọn phòng thì đừng có mơ được đi chơi', hãy nói 'Mình cùng dọn phòng nhé, ba/mẹ sẽ giúp con bắt đầu làm'.
Trẻ con không thích bị bắt làm việc nhà, do vậy khi giao việc cho con, hãy thử gợi ý cùng nhau làm lúc đầu để con đỡ thấy nản. Con sẽ không thấy quá nặng nề khi được ba mẹ giúp đỡ.
3. Thay vì nói 'Đừng có kêu ca nữa', hãy nói 'Ba/mẹ biết con không vui. Vậy giải pháp của con là gì?'.
Trẻ con rất hay kêu ca, phàn nàn. Thay vì đưa ra lựa chọn cho con, hãy để con tự đề ra các giải pháp. Hãy nhắc con không có câu trả lời nào là sai hết.
4. Thay vì nói 'Đừng có cáu', hãy nói 'Nếu là ba/mẹ, thì ba/mẹ cũng bực mình. Con hãy nói ra để mình cùng chia sẻ'.
Thông thường, đây là cách dễ nhất mà mang lại hiệu quả cao nhất. Chia sẻ cảm xúc cùng con giúp con hiểu có nhiều cách hiệu quả để thể hiện cảm xúc tức giận. Hơn nữa, đây cũng là cách để con biết bạn là 'đồng minh' của con, luôn sẵn sàng bên con để chia sẻ mọi vấn đề.
Nguồn: Parent, New York Times
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!