Có hai hố chậu là hố chậu trái và hố chậu phải. Vùng hố chậu tuy rất hẹp, đặc biệt là hố chậu phải nhưng có nhiều bộ phận của cơ thể nằm hoặc đi qua đó, được sắp xếp rất hợp lý và có liên quan mật thiết với nhau. Hố chậu phải thường có ruột thừa, manh tràng, hồi tràng, đại tràng lên, niệu quản phải, cơ thắt lưng chậu, buồng trứng, ống dẫn trứng (nữ giới).
Những bệnh nào có thể gây đau hố chậu phải
Trong các bệnh có gây đau hố chậu phải phải kể đến bệnh viêm ruột thừa cấp tính. Hầu hết khi viêm ruột thừa có đau hố chậu phải nhưng một số trường hợp, nhất là trẻ em, khi ruột thừa viêm, đầu tiên là đau thượng vị hoặc quanh rốn sau đó mới đau khu trú ở hố chậu phải.
Đau thường âm ỉ, có thể kèm rối loạn tiêu hóa (buồn nôn, nôn, ăn không ngon miệng), tiểu khó; cặp nhiệt độ thấy thân nhiệt tăng (37,3 - 390C), nếu xét nghiệm máu, bạch cầu tăng, siêu âm ổ bụng có thể phát hiện ruột thừa viêm, kích thước lớn hơn bình thường.
Siêu âm giúp chẩn đoán bệnh.
Đau hố chậu phải có thể do viêm đại tràng cấp hoặc mạn tính. Đây là một bệnh thường xảy ra, nhất là người có tuổi rất dễ chẩn đoán nhầm với viêm ruột thừa nhưng không sốt hoặc sốt nhẹ, táo bón kéo dài (sờ vào bụng có thể thấy cục lổn nhổn).
Viêm túi thừa Meckel (inflamed Meckel’s diverticulum) - đây là một bệnh có thể gặp và rất dễ chẩn đoán nhầm với viêm ruột thừa, vì vậy cần được khám toàn diện và có các cận lâm sàng hỗ trợ. Viêm túi thừa Meckel có thể bị biến chứng thủng gây viêm phúc mạc toàn bộ - là một biến chứng rất nguy hiểm cho tính mạng người bệnh nếu phát hiện muộn.
Với phụ nữ, nhất là độ tuổi sinh đẻ có thể đau hố chậu phải do u nang buồng trứng xoắn ở bên phải gây đau hố chậu phải dữ dội (đôi khi chỉ âm ỉ) hoặc trường hợp chửa ngoài dạ con ở bên phải chưa vỡ hoặc vỡ sẽ gây đau hố chậu phải rất dễ nhầm với viêm ruột thừa hay viêm đại tràng cấp hoặc mạn hoặc viêm túi thừa Meckel.
Đau hố chậu phải còn có thể là cơn đau của sỏi niệu quản phải, các dấu hiệu kèm theo như buồn nôn, nôn... rất dễ nhầm với viêm ruột thừa cấp. Trong trường hợp này, Xquang ổ bụng không chuẩn bị, siêu âm sẽ giúp bác sĩ khám bệnh có thông tin quan trọng giúp chẩn đoán chính xác hơn.
Ngoài ra, ở trẻ em có thể gặp lồng ruột. Bệnh này thường gặp nhất là trẻ em trai đầu lòng, bụ bẫm, bỗng nhiên khóc thét từng cơn, có thể đi ngoài ra máu tươi, nếu siêu âm ổ bụng sẽ phát hiện thấy khối lồng.
Ngoài ra, đau hố chậu phải có thể gặp ở bệnh nhân thủng ruột non do bị bệnh thương hàn (do vi khuẩn thương hàn gây ra). Đau bụng dữ dội, trong đó có đau hố chậu phải. Tình trạng người bệnh rất nặng do nhiễm trùng nhiễm độc độc tố vi khuẩn thương hàn, đồng thời bị sốc nhiễm trùng nhiễm độc do viêm phúc mạc toàn bộ.
Một căn bệnh khác, lúc đầu đau bụng như bị dao đâm, bụng cứng như gỗ, dáng đi lom khom, da xanh nhạt vã mồ hôi, lúc đầu đau toàn ổ bụng, sau đó đau lan sang hố chậu phải, đó là căn bệnh thủng dạ dày - hành tá tràng. Đau hố chậu phải còn có những bệnh như viêm hạch mạc treo ruột cấp, thường xảy ra ở trẻ em.
Có thể có sốt vừa, đôi khi có buồn nôn. Để chẩn đoán xác định cần dựa vào siêu âm ổ bụng để đánh giá tình trạng mạc treo ruột có bị viêm hay không. Một căn bệnh khác gây đau hố chậu phải là viêm tiểu khung ở nữ giới, do bị viêm các cơ quan như tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng… Người ta cũng có thể gặp đau hố chậu phải do lao manh tràng hoặc do áp-xe cơ đáy chậu.
Lời khuyên của thầy thuốc
Đau hố chậu phải rất phức tạp và đa dạng các loại bệnh, trong đó có nhiều bệnh cần cấp cứu kịp thời. Vì vậy, mỗi khi bị đau hố chậu phải cần nhanh chóng đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được khám, làm các xét nghiệm cần thiết nhằm chẩn đoán bệnh chính xác và kịp thời xử trí tránh để xảy ra biến chứng nguy hiểm.
Người bệnh hoặc người nhà (đối với trẻ em hoặc người già) không nên tự chẩn đoán hoặc nghe theo sự phán đoán của người khác hoặc ngại đi bệnh viện, nếu gặp phải bệnh cấp tính như viêm ruột thừa, thủng dạ dày, thủng ruột non hoặc chửa ngoài dạ con vỡ, u nang buồng trứng xoắn (nữ giới) thì tính mạng của người bệnh sẽ bị đe dọa nghiêm trọng.
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!