Nhất là hiện nay, tình trạng biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường thì số người mắc bệnh đường hô hấp tăng lên đáng kể, trong đó phải kể đến bệnh viêm mũi dị ứng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về căn bệnh này.
Bệnh mạn tính và rất khó điều trị dứt điểm
Tại nước ta, viêm mũi dị ứng là bệnh thường gặp nhất trong các bệnh về đường hô hấp khi có tỷ lệ người mắc chiếm tới gần 20% dân số. Đây là hiện tượng viêm niêm mạc mũi do dị ứng với những tác nhân xâm nhập cơ thể qua hệ hô hấp dẫn đến các triệu chứng ngạt mũi, chảy nước mũi, ngứa mũi, hắt hơi.
Tuy không đe dọa đến tính mạng nhưng viêm mũi dị ứng lại gây phiền toái và khó chịu đáng kể cho người bệnh trong thời gian dài khi liên tục hắt hơi, sổ mũi. Không chỉ có vậy, bệnh còn gây đau đầu, khó tập trung, giảm hiệu quả công việc và chất lượng cuộc sống, nếu không điều trị kịp thời sẽ trở thành bệnh mạn tính và rất khó điều trị dứt điểm.
Một số triệu chứng khi bị viêm mũi dị ứng.
Ai thường bị viêm mũi dị ứng?
Các đối tượng hay bị viêm mũi dị ứng nhất là những đối tượng có cơ địa dị ứng, tức là bản thân hoặc trong gia đình có các thành viên mắc các bệnh dị ứng như hen phế quản, viêm da dị ứng, viêm kết mạc dị ứng, dị ứng thức ăn...
Những người có bố hoặc mẹ bị dị ứng thì 30-50% nguy cơ bị viêm mũi dị ứng, nếu cả bố và mẹ bị dị ứng thì nguy cơ tăng lên 50-70%. Nếu bản thân người đó bị hen phế quản thì có đến 80% bệnh nhân đó sẽ mắc bệnh viêm mũi dị ứng. Viêm mũi dị ứng có thể gặp ở mọi đối tượng, tuy nhiên, bệnh thường khởi phát ở những người trẻ tuổi, đặc biệt là nhóm thanh thiếu nhi.
Sự khác nhau giữa viêm mũi, viêm xoang
Viêm mũi dị ứng rất hay kèm với viêm xoang dị ứng vì cũng chung niêm mạc đường hô hấp. Đặc biệt, nhiều khi viêm xoang là hậu quả của viêm mũi dị ứng do viêm mũi dị ứng làm sung nề các cuốn mũi dẫn đến tắc các lỗ dẫn lưu dịch từ xoang xuống mũi dẫn đến viêm xoang. Chính vì vậy, một số bệnh nhân sẽ thấy bác sĩ ghi chẩn đoán là viêm mũi xoang hoặc viêm mũi xoang dị ứng.
Viêm mũi dị ứng được chia làm 2 loại: viêm mũi dị ứng theo mùa (hay là viêm mũi dị ứng ngắt quãng) và viêm mũi dị ứng quanh năm (hay là viêm mũi dị ứng dai dẳng). Trong trường hợp viêm mũi dị ứng theo mùa thì bệnh hay xảy ra vào mùa xuân là mùa phấn hoa nở. Thời gian cao điểm là mùa xuân, tức là vào mùa hoa nở.
Còn những bệnh nhân viêm mũi dị ứng dai dẳng quanh năm thì bất cứ thời điểm nào cũng có thể bị bệnh, tuy nhiên, vào những thời điểm giao mùa, bệnh nhân viêm mũi dị ứng dễ có các đợt cấp nặng bệnh hơn.
Trong trường hợp bệnh nhân bị viêm mũi dị ứng, chúng ta cần đến khám bác sĩ để được điều trị bệnh, làm thuyên giảm các triệu chứng, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống cũng như tăng hiệu suất làm việc cho người bệnh. Trong quá trình khám bệnh, các bác sĩ sẽ làm các xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân gây dị ứng, từ đó có hướng điều trị cũng như các biện pháp phòng tránh các dị nguyên gây bệnh để điều trị bệnh triệt để nhất.
Hậu quả khi không được điều trị
Nếu bệnh nhân viêm mũi dị ứng không được điều trị kịp thời và triệt để sẽ dẫn đến các hậu quả như tắc ngạt mũi kéo dài, gây đau đầu, mất ngủ dẫn đến kém tập trung vào ngày hôm sau, ảnh hưởng đến sinh hoạt, công việc.
Tắc ngạt mũi kéo dài dẫn đến bệnh nhân phải thở bằng miệng lâu ngày sẽ dẫn đến một số biến dạng khuôn mặt như răng vẩu ra, cằm đưa ra phía trước. Mất ngủ kéo dài dẫn đến mắt thâm quầng, nếp nhăn ngang mũi do chà xát mũi do ngứa.
Viêm mũi kéo dài cũng khiến ảnh hưởng đến khứu giác của người bệnh. Viêm mũi dị ứng cũng rất hay kết hơp với các bệnh khác như viêm kết mạc dị ứng, viêm xoang, viêm tai giữa và đặc biệt là hen phế quản. 40% bệnh nhân viêm mũi dị ứng có hen và 80% bệnh nhân hen có viêm mũi dị ứng.
Làm gì để tránh tái phát bệnh?
Khi bị viêm mũi dị ứng thì các bác sĩ sẽ tư vấn tránh các nguyên nhân gây dị ứng, nếu bệnh vẫn không cải thiện thì bác sĩ sẽ kê đơn điều trị các triệu chứng như ngứa mũi, tắc ngạt mũi chảy nước mũi...
Trong trường hợp phát hiện được nguyên nhân và không loại bỏ được dị nguyên, điều trị thuốc không cải thiện thì các bác sĩ sẽ sử dụng liệu pháp miễn dịch để tạo dung nạp cho người bệnh với dị nguyên để bệnh nhân có thể tiếp xúc với dị nguyên mà không có triệu chứng bệnh.
Để phòng tránh, người bệnh nên tránh xa dị nguyên: nếu dị ứng với mạt bụi nhà thì nên giữ gìn nhà cửa sạch sẽ, không nên sử dụng các đồ nhồi bông, thảm vì đây là nơi tích trữ bụi.
Giặt chăn ga gối 1 tuần/lần bằng nước nóng hoặc phơi nắng. Thông thoáng phòng ngủ, không cho súc vật nuôi và phòng ngủ nếu dị ứng lông súc vật. Tiêu diệt gián và dọn sạch đồ ăn, đặc biệt trong bếp để loại bỏ gián. Nếu dị ứng phấn hoa, nên đóng cửa sổ, hạn chế đi ra ngoài, đi ra ngoài nên đeo khẩu trang. Sử dụng thiết bị lọc không khí trong nhà...
Viêm mũi dị ứng không phải là bệnh truyền nhiễm nên không lây qua đường hô hấp. Bệnh chỉ lây khi viêm mũi dị ứng lâu ngày không điều trị, bệnh nhân bị bội nhiễm virut hay vi khuẩn...
Tuy nhiên, nếu bệnh nhân viêm mũi dị ứng mà tiếp xúc với những người bị cảm cúm, bị viêm nhiễm đường hô hấp trên thì rất dễ bị lây bệnh vì bản thân niêm mạc của bệnh nhân viêm mũi dị ứng đang bị tổn thương nên khả năng lây nhiễm sẽ cao hơn so với người bình thường.
Viêm mũi dị ứng hay gặp nhất là hắt hơi, có thể là hắt hơi thành từng tràng. Ngứa mũi, chảy nước mũi trong, ngạt tắc mũi. Trong trường hợp viêm mũi kéo dài: người bệnh sẽ không ngửi được, các triệu chứng này tăng nặng khi tiếp xúc với nguyên nhân gây dị ứng. Chính vì vậy, bệnh nhân viêm mũi dị ứng nên tránh tiếp xúc với những người mắc bệnh đường hô hấp cũng như nên tránh đến những nơi công cộng đông người.
PGS.TS.BS. Hoàng Thị Lâm
(Trưởng bộ môn Dị ứng Miễn dịch lâm sàng - Đại học Y Hà Nội)
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!