Hiện nay trên các trang mạng xã hội lan truyền thông tin dùng podophyllin chữa sùi mào gà cho trẻ đã khiến cho không ít bậc phụ huynh có con bị sùi mào gà mua qua mạng về dùng dù giá của các sản phẩm này không rẻ.
Việc dùng thuốc kiểu này đã gây ra rất nhiều hệ luỵ cho trẻ mà họ không lường hết được.
Podophyllin là thuốc gì?
Podophyllin là một dạng thuốc dùng bôi ngoài, có tác dụng làm tróc sừng da, gây độc tế bào tại chỗ. Trên thị trường hiện nay đang lưu hành phổ biến một loại thuốc của Thái Lan với giá bán khá đắt (khoảng 650.000đ/hộp). Ngoài ra, còn có một số sản phẩm với các tên khác như podocon, podophyllotoxin, podofilox, condyline, vartec… đều có thành phần hoạt chất là podophyllin. Podophyllin thường đóng dạng bào chế trong chai với đầu phun hình nón gắn vào bên trong nắp. Ngoài ra, còn có dạng bào chế lọ dung dịch bôi ngoài da để trị mụn cóc, mụn cơm, u nhú…
Podophyllin là một chất chống gián phân, ăn mòn da và có tác dụng tẩy ruột. Nó được điều chế từ một số họ thực vật lâu năm ở miền Bắc Mỹ hoặc Ấn Độ. Podophyllin là thành phần hoạt tính chủ yếu của nhựa cây podophyllum. Đây là một chất gây độc tế bào được sử dụng tại chỗ để điều trị mụn cóc sinh dục, những u biểu mô lành tính như hột cơm, u xơ, sùi mào gà bên ngoài hậu môn, sinh dục... Podophyllin là một chất gây kích thích mạnh và ăn mòn da nên không được dùng điều trị mụn cơm trên niêm mạc. Vì vậy, nếu sử dụng không đúng hướng dẫn để bôi vào trong âm đạo, cổ tử cung, trong niệu đạo, trong hậu môn… sẽ rất nguy hiểm. Thuốc này cũng không khuyến cáo sử dụng cho trẻ em vì da trẻ em rất mỏng, dễ gây nhiễm độc dẫn đến tai biến nguy hiểm, thậm chí quá liều sẽ tử vong. Thuốc này phải để tránh xa mắt, nếu bị dây vào mắt phải rửa sạch bằng nước ấm và đưa ngay đến trung tâm kiểm soát chất độc ở các bệnh viện để được tư vấn.Trẻ bị sùi mào gà cần được chữa trị tại các cơ sở y tế chuyên khoa.
Trẻ bị sùi mào gà cần được chữa trị tại các cơ sở y tế chuyên khoa.
Điều đáng nói, do bệnh sùi mào gà là một trong những bệnh da liễu lây lan qua sinh hoạt tình dục là chủ yếu. Ngoài ra, vi-rút HPV gây bệnh sùi mào gà còn lây qua tiếp xúc với vết xước ở da, dùng chung đồ sinh hoạt cá nhân với người mắc bệnh như quần áo, khăn mặt, bàn chải đánh răng, bồn cầu, tay nắm cửa... Lúc này, HPV xâm nhập qua vết thương hở, trầy xước hoặc niêm mạc miệng, mắt... Nhiều người quan hệ tình dục không lành mạnh, bị nhiễm HPV gây ra các u nhú, sùi mào gà ở bộ phận sinh dục đã âm thầm tìm mua thuốc podophyllin theo mách bảo hoặc trên mạng xã hội để tự điều trị. Tuy nhiên, thuốc rất độc, dễ gây kích ứng nhiễm độc toàn thân nếu lạm dụng và bôi thuốc không đúng chỗ, không đúng cách. Không nên sử dụng thuốc này cho trẻ em, trừ một số trường hợp cần thiết hoặc nếu sử dụng phải có sự giám sát an toàn (ví dụ có thể bôi ngoài để điều trị hột cơm, mụn cóc ở bàn chân).
Thận trọng khi sử dụng
Không sử dụng podophyllin nếu mụn cơm, u nhú sùi mào gà hoặc mô xung quanh đang bị viêm, chảy máu hoặc đang bị kích thích. Việc sử dụng podophyllin với nồng độ đậm đặc hoặc bôi quá liều rất nguy hiểm do chất này rất độc, nhất là với các tế bào non, đang phân chia vì dễ nhiễm độc, gây mê, viêm đa nang, tắc ruột, sốt, giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu, hôn mê và tử vong. Đã có báo cáo về các biến chứng liên quan đến việc sử dụng podophyllin cho các bệnh nhân mang thai bao gồm dị tật bẩm sinh, tử vong của thai nhi và thai chết lưu. Vì vậy, podophyllin vẫn bị chống chỉ định dùng cho bệnh nhân mang thai.
Podophyllin cần được hướng dẫn chu đáo về cách sử dụng. Làm sạch triệt để vùng sẽ bôi thuốc. Sử dụng lọ thuốc bôi ngoài da này để bôi bằng tăm bông một cách nhẹ nhàng với tổn thương. Tránh tiếp xúc với mô khỏe mạnh. Để khô hoàn toàn chỗ bôi thuốc. Chỉ nên điều trị các tổn thương nguyên vẹn (không chảy máu).
Vì podophyllin là chất độc, gây kích thích mạnh và ăn mòn mạnh nên sử dụng podophyllin lần đầu tiên chỉ trong một khoảng thời gian ngắn (30-40 phút) để xác định độ nhạy của bệnh nhân.
Để tránh hấp thu thuốc quá liều vào cơ thể gây nhiễm độc, thời gian tiếp xúc của thuốc lên vết sùi mào gà hoặc u nhú khoảng từ 1 đến 4 giờ tùy thuộc vào tình trạng tổn thương và cơ địa bệnh nhân. Những vùng lớn hoặc nhiều mụn cóc không nên bôi tràn lan mà chỉ khu trú từng chỗ để bôi thuốc. Sau thời gian bôi thuốc cần làm sạch bằng cồn hoặc xà phòng và nước. Để tránh lan thuốc sang vùng xung quanh có thể bôi vaselin hoặc dùng một dạng kem bôi lành tính khác để bao quanh chỗ cần bôi thuốc.
Podophyllin cần được sử dụng đúng liều khuyến cáo, trong thời gian ngắn khoảng 3 ngày, không dùng kéo dài.
Hiện nay trên mạng xã hội có khá nhiều quảng cáo các loại thuốc có hoạt chất này. Việc người bị bệnh da liễu liên quan đến HPV ngại đến các bệnh viện và tự mua thuốc điều trị ở nhà đã giúp cho sản phẩm này được buôn bán trên mạng khá náo nhiệt. Tuy nhiên, đây là loại thuốc có nhiều tác dụng gây hại, gây nhiễm độc, thậm chí tử vong nếu sử dụng không đúng cách. Khi trẻ có dấu hiệu mắc bệnh cần đưa tới cơ sở y tế có chuyên khoa để khám và điều trị.
ThS. Lê Quốc Thịnh
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!