Phòng chống dịch COVID-19: Singapore với thời khắc quyết định

Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 tại khu nhà tập thể Toh Guan ở Singapore, ngày 8/4/2020. (Ảnh: THX/TTXVN)

Từng được đánh giá khá thành công trong giai đoạn đầu đối phó với dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19, tuy nhiên Singapore đang phải đối mặt với thời khắc quyết định khi số ca nhiễm tiếp tục gia tăng mạnh trong nước, buộc giới chức 'đảo quốc sư tử' phải áp dụng các biện pháp mạnh nhất từ trước tới nay.

Nói là thời khắc quyết định bởi lẽ Singapore đã buộc phải 'phong tỏa một phần' đất nước để đối phó với dịch COVID-19 lan rộng.

Ngoài các biện pháp giãn cách xã hội hay dừng nhập cảnh với khách du lịch vẫn đang có hiệu lực, Singapore cuối cùng đã phải quyết định đóng cửa toàn bộ các công sở, dịch vụ không thiết yếu từ ngày 7/4.

Các trường học, từ công đến tư, đều phải đóng cửa, chuyển sang học trực tuyến kể từ ngày 8/4. Thời gian áp dụng đến ngày 4/5 và có thể gia hạn nếu tình hình vẫn chưa được kiểm soát.

Các biện pháp mạnh này được giới chức Singapore coi là 'cầu dao tổng' để cắt nguồn lây nhiễm trong cộng đồng.

Không chỉ vậy, Quốc hội Singapore ngày 7/4 còn thông qua đạo luật cấm tụ tập, tiệc tùng với người nhà, bạn bè (nếu không ở chung một nhà), không chỉ tại những nơi công cộng mà còn tại nhà riêng, trong vòng 6 tháng, có thể gia hạn tới 1 năm nếu thấy cần thiết. Hình phạt thực sự mang tính răn đe.

Theo đó, người vi phạm lần đầu sẽ bị phạt tới 10.000 SGD, (tương đương 7.3018 USD), hoặc phạt tù 6 tháng. Vi phạm lần hai phạt tiền tới 20.000 SGD, (14.037 USD), hoặc phạt tù tới 1 năm.

Nói là thời khắc quyết định cũng bởi lẽ tình hình lây lan của dịch COVID-19 tại Singapore dường như đang dần vượt ra ngoài tầm kiểm soát. Số ca nhiễm mới tăng gần 600 ca chỉ trong một tuần qua.

Tính tới hết ngày 8/4, tổng số ca nhiễm đã lên tới 1.623 ca, trong đó có 406 ca đã xuất viện, 6 ca tử vong và 29 ca đang trong tình trạng nguy kịch. Điều đáng quan ngại là việc xuất hiện 3 ổ dịch mới là các khu nhà ở chật hẹp, không bảo đảm vệ sinh của gần 20.000 công nhân, trong đó một khu đã có tới 118 ca nhiễm.

Đáng quan ngại hơn nữa là số ca nhiễm không rõ nguồn gốc đã vượt con số 200. Các cơ quan chức năng Singapore thừa nhận, đây là vấn đề lo ngại nhất bởi nó cho thấy mức độ lây lan không thể kiểm soát trong cộng đồng. 

Dù Bộ trưởng Y tế Singapore Gan Kim Ong ngày 26/3 trấn an rằng năng lực y tế của đảo quốc đã được chuẩn bị đủ để đối phó với sự bùng phát của dịch COVID-19, nhưng ngày càng có thêm những lo ngại về nguy cơ quá tải nếu số ca nhiễm cứ gia tăng chóng mặt như tuần qua.

Đã xuất hiện các ổ dịch mới là khu nhà ở với 12 giường/phòng của hàng nghìn công nhân nước ngoài, rồi gần 200.000 người dân Singapore đang ở nước ngoài trở về. Lo ngại đó không phải là không có cơ sở khi mà thời gian qua Singapore đã phải huy động cả hệ thống bệnh viện tư nhân vào cuộc.

Còn hiện tại, nước này đã và đang phải cải tạo khu triển lãm Singapore Expo thành khu cách ly cho các bệnh nhân đang hồi phục để có thể giúp giảm tải cho hệ thống bệnh viện công trong thời gian tới.

Cuối cùng, nói là thời khắc quyết định bởi lẽ 'đảo quốc sư tử' có thành công trong việc khoanh vùng, dập dịch sau một tháng phong tỏa hay không, còn phụ thuộc vào ý thức của mỗi người dân.

Không hề ngẫu nhiên khi Singapore phải triển khai hơn 2.000 nhân viên tỏa đi khắp các khu vực để nhắc nhở người dân chấp hành quy định. Chỉ trong ngày 7/4, ngày đầu tiên các biện pháp mới có hiệu lực, lực lượng chức năng Singapore đã phải phát 'giấy cảnh báo' đối với hơn 7.000 người dân vì vi phạm quy định về giữ khoảng cách an toàn.

Và cũng chẳng phải ngẫu nhiên mà lãnh đạo Bộ Y tế trong cuộc họp báo gần đây đã lên tiếng chỉ trích thái độ thiếu trách nhiệm xã hội của một bộ phận người dân, khiến nỗ lực chống dịch của chính phủ thành 'dã tràng xe cát'... 

Như đánh giá của một phóng viên báo Straits Times, Singapore rơi vào tình huống ngày hôm nay bởi lẽ nhiều người dân Singapore đã không chịu lắng nghe, đã không hành động đúng. Dù được khuyến cáo cần gặp bác sỹ khi thấy không khỏe thì nhiều người lại vẫn tiếp tục đi làm.

Dù được yêu cầu tránh tụ tập hay tới chỗ đông thì nhiều người vẫn tiếp tục đến các trung tâm mua sắm, tụ tập ăn uống với bạn bè hay tới các quán bar đông người mỗi tối để thư giãn.

Dù được yêu cầu cách ly tại nhà 14 ngày nhưng nhiều người vẫn cố tình vi phạm. Nếu các biện pháp mạnh lần này thất bại thì kết cục sẽ là phong tỏa toàn diện và cũng có nghĩa là sẽ có thêm nhiều người tử vong.

Hãy ở nhà, chỉ ra đường khi thực sự cần thiết, và nếu phải ra đường, sử dụng phương tiện công cộng hay đến những nơi đông người như siêu thị, chợ cóc, hay các khu ăn uống bình dân,... thì hãy đeo khẩu trang để bảo vệ mình và bảo vệ cộng đồng. Đó là lời kêu gọi cấp bách được các nhà lãnh đạo Singapore liên tục đưa ra trong những ngày qua.

Một sự thay đổi lớn về quan điểm liên quan tới khẩu trang, dù muộn, nhưng cần thiết để góp phần ngăn chặn dịch bệnh lây lan.

Hình ảnh các thành viên nội các Singapore đeo khẩu trang trong cuộc họp ngày 8/4 được Thủ tướng Lý Hiển Long đăng tải trên trang Facebook cá nhân, là lời cảnh tỉnh đối với những người vốn bấy lâu vẫn thích 'ném ánh mắt kỳ thị' vào những người đeo khẩu trang khi ra đường thời gian qua.

Cũng sẽ là quá phóng đại khi cho rằng Singapore giờ đây giống như một 'thành phố chết' với sự hoảng loạn lan rộng trong dân chúng. Thực tế, các biện pháp mới đã giúp giảm 70% lưu lượng đi lại hằng ngày, tạo nên một sự vắng lặng hiếm thấy ở một đô thị hiện đại, nhộn nhịp và phồn hoa như Singapore.

Người dân Singapore vẫn bình tĩnh, kiên cường, thậm chí nhiều người vẫn bình tĩnh tới mức thờ ơ trước dịch bệnh và phải nhận giấy cảnh báo vi phạm đáng tiếc nói trên. Tất nhiên, đó chỉ là thiểu số.

Đa số cư dân, dù mang quốc tịch Singapore hay không, đều đang chung tay cùng chính phủ thực hiện các biện pháp cách ly để có thể giúp 'đảo quốc sư tử' sớm vượt qua thời khắc quyết định này./.