Ung thư cổ tử cung – tiêm vắc xin độ tuổi nào tốt nhất?

Ung thư cổ tử cung là căn bệnh thường gặp ở nữ giới cùng với ung thư vú và ung thư buồng trứng.

Đối tượng có nguy cơ cao mắc căn bệnh nguy hiểm này thường là nữ giới đã từng quan hệ tình dục, vì dễ lây nhiễm các loại virut và bệnh tình dục. Tuy nhiên, thời gian gần đây có trường hợp bé gái 14 tuổi mắc ung thư cổ tử cung khá hiếm gặp. 

Trao đổi về căn bệnh này, Bác sĩ Nguyễn Thị Hòa – Bệnh viện đa khoa Đống Đa cho biết.

1. Yếu tố nào gây nên ung thư cổ tử cung?

Đa số các trường hợp mắc ung thư cổ tử cung có nguyên nhân từ nhiễm Human Papillomavirus (HPV) nguy cơ cao. Human Papillomavirus (HPV) là một nhóm gồm hơn 200 virus liên quan, một phần trong số đó lây truyền qua đường sinh dục. 

HPV được phân loại thành HPV nguy cơ thấp và HPV nguy cơ cao. Có khoảng 14 typ HPV nguy cơ cao, trong đó HPV16 và HPV18 đã được xác định là nguyên nhân ung thư cổ tử cung chủ yếu.

Hầu như tất cả mọi người trong độ tuổi sinh hoạt tình dục đều nhiễm HPV ít nhất một lần trong đời, và trong số đó, có khoảng 50% trường hợp nhiễm HPV nguy cơ cao. 

Khi bị nhiễm HPV, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ được kích hoạt để chống lại sự lây nhiễm này. Tuy nhiên, không phải lúc nào cơ thể cũng phòng vệ thành công, trong trường hợp bị nhiễm HPV nguy cơ cao, chúng ta sẽ có khả năng bị ung thư trong tương lai.

Bên cạnh Human Papillomavirus (HPV), một số yếu tố nguy cơ khác có thể tăng khả năng mắc bệnh ung thư cổ tử cung bao gồm:

-Hút thuốc lá: phụ nữ hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung tăng gấp đôi so với những phụ nữ không hút thuốc. Các chất độc hại có trong thuốc lá đã được chứng minh là nguyên nhân gây nhiều loại ung thư khác nhau, trong đó có ung thư cổ tử cung.

-Quan hệ tình dục sớm, quan hệ tình dục với nhiều người, quan hệ tình dục không an toàn.

-Sinh đẻ nhiều lần (có trên 5 con).

-Sinh con khi còn quá trẻ (< 17 tuổi).

-Vệ sinh bộ phận sinh dục không đúng cách.

-Viêm cổ tử cung mãn tính.

-Suy giảm miễn dịch: trên cơ thể suy giảm miễn dịch, nguy cơ nhiễm HPV nguy cơ cao tăng lên, dẫn tới tăng khả năng bị ung thư cổ tử cung.

-Sử dụng thuốc tránh thai đường uống kéo dài trên 5 năm.

2. Dấu hiệu cho thấy bạn đang mắc ung thư cổ tử cung?

Ở giai đoạn đầu, bệnh hầu như không biểu hiện triệu chứng, khiến bệnh nhân chủ quan không tầm soát, trong khi ở giai đoạn này các phương pháp điều trị mang lại hiệu quả rất lớn.

Khi bắt đầu biểu hiện triệu chứng ung thư ngoài tử cung thì bệnh đã tiến triển, lúc này điều trị cho kết quả hạn chế, thời gian sống còn lại của bệnh nhân bị rút ngắn, chi phí điều trị cao, chất lượng cuộc sống suy giảm, tạo ra gánh nặng rất lớn cho bệnh nhân, gia đình và xã hội.

Khi gặp một trong các dấu hiệu ung thư cổ tử cung sau, nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt:

-Chảy máu bất thường sau giao hợp, giữa các kì kinh hoặc sau mãn kinh.

-Âm đạo tăng tiết dịch bất thường, hoặc có mùi khó chịu.

-Đau vùng chậu không liên quan tới kinh nguyệt.

-Đau khi giao hợp.

-Tăng số lần đi tiểu.

-Đau khi đi tiểu.

Cổ tử cung bình thường và cổ tử cung ung thư.

3. Tiêm vắc xin HPV để phòng ngừa bệnh ung thư cổ tử cung

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt 3 loại vắc-xin có tác dụng phòng ngừa virus HPV, bao gồm: Gardasil, Gardasil 9 và Cervarix. Tất cả mọi người cần tiêm 3 mũi vắc-xin trong vòng 6 tháng để vắc-xin phát huy hiệu quả tốt nhất.

Những loại vắc-xin này giúp bảo vệ bạn khỏi virus HPV chủng 16 và 18. Hai loại virus này được xem là nguy hiểm nhất vì chúng có thể gây ra các căn bệnh như ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo và hậu môn. 

Một số loại vắc-xin như Gardasil cũng có tác dụng chống lại virus HPV chủng 6 và 11, hai chủng virus này có thể gây ra bệnh mụn cóc sinh dục.

Nhiều người có thể chủng ngừa mà không gặp bất kỳ phản ứng phụ nghiêm trọng nào. Bạn có thể gặp phản ứng phụ nhẹ đến trung bình sau khi chủng ngừa như:

-Đau hoặc sưng ở vị trí tiêm.

-Sốt nhẹ.

-Đau đầu.

-Mệt mỏi.

-Đau cơ.

-Đau khớp.

-Ngất xỉu.

-Buồn nôn.

-Nôn.

-Đau bụng.

-Tiêu chảy.

4. Độ tuổi nào tiêm vắc xin HPV có hiệu quả tốt nhất?

Nữ giới trong độ tuổi 9 – 26 tuổi nên chích ngừa HPV trước lần quan hệ tình dục đầu tiên để phòng ngừa ung thư cổ tử cung. Vì đây là thời điểm vắc xin hiệu quả nhất. Tuy nhiên, phụ nữ đã có gia đình, đã quan hệ tình dục hoặc quá độ tuổi vẫn có thể chích ngừa HPV.

Không nên tiêm vắc xin HPV nếu:

-Nhạy cảm với men hoặc bất cứ thành phần nào của vắc xin.

-Đang bị sốt cao cấp tính, nhiễm trùng ở cấp độ vừa hoặc nặng. Hãy điều trị dứt điểm mới bắt đầu tiêm vắc xin. 

-Bị giảm tiểu cầu, rối loạn đông máu hoặc đang dùng thuốc làm loãng máu.

-Đang có thai hoặc đang cho con bú.

-Đã nhiễm vi khuẩn HPV.

Vắc xin HPV.

5. Làm thế nào nào để phòng ngừa và phát hiện ung thư cổ tử cung?

Tầm soát ung thư cổ tử cung là cách hiệu quả nhất để phát hiện bệnh và có phác đồ điều trị kịp thời. 

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng bất thường bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

Vắc-xin HPV không ngăn ngừa được tất cả các loại ung thư liên quan đến virus HPV, vì vậy phụ nữ vẫn nên kiểm tra sức khỏe thường xuyên.

 Vắc-xin HPV cũng không bảo vệ chống lại các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác hoặc điều trị các bệnh hoặc nhiễm trùng liên quan đến virus HPV hiện có. Vì vậy, áp dụng các biện pháp phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục vẫn là một trong những biện pháp quan trọng để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.