Thường làm các xét nghiệm sau:
1. Làm phiến đồ tăm bông
Dùng tăm quấn bông quệt trên mặt u lấy bệnh phẩm làm xét nghiệm tế bào bong tìm tế bào ung thư. Khi trên phiến đồ thấy tế bào ác tính thì có thể kết luận là có khối ung thư, nhưng khi không thấy thì chưa thể kết luận là không bị ung thư.
Xét nghiệm tế bào và mô bệnh học là triệu chứng phi lâm sàng để quyết định chẩn đoán bệnh. (Ảnh minh họa: Internet)
2. Chọc hút, sinh thiết hạch ở vùng cổ
- Chọc hút hạch:
Dùng kim nhỏ, chọc vào vùng giữa hạch, hút lấy dịch, bơm dịch hút được lên phiến kính, dàn mỏng, để khô tự nhiên, nhuộm giemsa và đọc kết quả trên kính hiển vi (làm hạch đồ).
Kết quả: Bình thường tế bào lympho: 90 - 99%, trong đó 90 - 98% là lymphocyte, hoặc có thể thấy tế bào liên võng, monocyte, plasmocyte, tổ chức bào, mastocyte nhưng với tỉ lệ rất thấp. Bệnh lý thấy tế bào lạ, tế bào ác tính (tế bào ung thư). Cũng như làm phiến đồ tăm bông khi có kết quả là không thấy tế bào ung thư thì cũng chưa thể kết luận là không bị ung thư.
- Sinh thiết hạch:
Là kỹ thuật dùng kim sinh thiết (Trocate 18G), gây tê tại chỗ, lấy ra một mảnh nhỏ tổ chức hạch làm tiêu bản tổ chức mô học và dịch hút làm hạch đồ. Trên tiêu bản tổ chức mô học sẽ phân biệt và cho những kết quả:
- Viêm hạch cấp tính: Nang lympho tăng sinh, trung tâm mầm có nhiều đại thực bào.
- Viêm hạch mãn tính không đặc hiệu, viêm hạch mãn tính đặc hiệu (hạch lao).
- Bệnh Hodgkin: Sự hiện diện tế bào Reed-Sternberg điển hình trên nền giàu lympho bào, không thấy các tế bào phản ứng và sợi collagen.
- Ung thư thứ phát hạch (di căn hạch): Cấu trúc của hạch còn giữ nguyên, một phần hạch bị thay thế bởi các tế bào u giống tế bào u nguyên phát là tế bào biểu mô mũi họng.
Hay gặp nhất là ung thư biểu mô không biệt hoá (Undifferenciated carcinoma nasopharynngeal type) chiếm 75% - 85%. Loại ung thư biểu mô biệt hoá (Carcinoma spinocellulaire) chiếm 10% - 15%. Ung thư liên kết (Sarcoma) hiếm gặp khoảng: 5%.
Hạch cổ khi sinh thiết làm giải phẫu bệnh lý có kết quả đồng nhất với kết quả giải phẫu bệnh lý của khối u ở vòm họng (nguyên phát).
3. Sinh thiết vòm, khối u vòm họng
Khám soi họng, vòm họng kết hợp sinh thiết lấy bệnh phẩm, làm tiêu bản, soi trên kính hiển vi xác định cấu trúc tế bào của tổ chức được sinh thiết. Kết quả sẽ cho biết là tổ chức bình thường hay ung thư:
Các dạng mô bệnh học bệnh lý thường thấy là:
- Ung thư biểu mô không biệt hóa (typ III).
- Ung thư biểu mô dạng biểu bì không sừng hóa (typ II).
- Ung thư biểu mô dạng biểu bì sừng hóa (typ I).
- Ung thư biểu mô tuyến nang.
>> Xem thêm: Hỏi đáp về bệnh ung thư vòm họng
BS Đỗ Hữu Thảnh
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!