Kỹ năng sơ cứu là rất cần thiết đối với bất cứ cá nhân nào. Tuy nhiên, nếu thiếu kiến thức khi sơ cứu cho một người bị thương, bạn có thể làm tình trạng của họ trở nên nghiêm trọng hơn. Hello Bacsi đã liệt kê 10 cách sơ cứu rất phổ biến nhưng thực chất lại có nhiều lỗi dễ nhầm lẫn, gây hại nhiều hơn cho nạn nhân. Cùng tìm hiểu để bổ sung lại kiến thức, giúp ích cho cả bản thân và những người xung quanh bạn nhé!
Lưu ý:
- Đảm bảo bạn không gặp phải nguy hiểm
- Kiểm tra mạch đập, hô hấp và đồng tử của nạn nhân lúc tối và lúc có ánh sáng. Đồng tử nên co lại khi có ánh sáng chiếu vào
- Cực kỳ lưu ý là nếu không nhận thấy dấu hiệu của sự sống, nên thực hiện các phương pháp hồi sức tim phổi ngay lập tức.
1. Cách sơ cứu khi chảy máu nghiêm trọng
Nguồn: Brightside.me
Lỗi thường gặp: Buộc dây ngay lập tức.
Cách sơ cứu:
Việc đầu tiên bạn nên làm là khiến máu ngừng chảy. Đó là lý do tại sao bạn cần buộc chặt động mạch gần vết thương nhất. Sau đó, dùng gạc vô trùng băng lại. Nếu vết thương quá sâu, hãy chèn thêm gạc và tampon (băng vệ sinh dạng ống nếu có), sau đó cố định bằng băng cá nhân.
Đồ ép cầm máu được dùng ở vùng da phía trên và gần vết thương nhất có thể, tuy nhiên chỉ nên dùng trong trường hợp khẩn cấp.
Lưu ý: Bạn nên nới lỏng đồ ép cầm máu 10–15 phút sau mỗi giờ và nhấn vào động mạch, sau đó lại thắt chặt đồ cầm máu trong vòng không quá 30 phút.
2. Cách sơ cứu khi chảy máu mũi
Nguồn: Brightside.me
Lỗi thường gặp: Ngẩng mặt lên và nghiêng đầu về phía sau.
Cách sơ cứu:
Để người bị chảy máu mũi ngồi xuống, nghiêng đầu họ cúi về phía trước để máu chảy và ấn vào phần mềm của mũi trong 10 phút. Nạn nhân cần nhổ hết máu ra để không gây nôn mửa.
Lưu ý: Không dùng bông hay giấy hoặc bất cứ vật gì nhét vào lỗ mũi. Bạn chỉ nên bịt kín lỗ mũi trong trường hợp máu cháy liên tục không ngừng sau 15 phút. Lúc này, hãy đưa nạn nhân đến gặp bác sĩ để được chữa trị phù hợp.
3. Cách sơ cứu khi bị hạ thân nhiệt
Lỗi thường gặp: Dùng đá, dầu hoặc vaselin chà xát cơ thể để tăng nhiệt nhanh chóng.
Nguồn: Brightside.me
Cách sơ cứu:
Đầu tiên, người bị hạ thân nhiệt nên ở trong một căn phòng ấm, che các bộ phận cơ thể bị lạnh. Đảm bảo họ mang quần áo khô ráo và dùng chăn kín bọc lấy cơ thể. Sau đó, hãy cho họ dùng một ít thức uống ngọt hoặc ăn thức ăn nóng.
Lưu ý: Tuyệt đối không cho người bị hạ thân nhiệt dùng đồ uống có cồn. Cồn sẽ làm giãn mạch máu khiến thân nhiệt giảm nhanh hơn nữa.
4. Cách sơ cứu khi tim ngừng đập
Nguồn: Brightside.me
Lỗi thường gặp: áp dụng cùng một hành động đối với nạn nhân ở mọi lứa tuổi.
Cách sơ cứu:
- Với người lớn: massage tim bằng cách dùng phần cạnh lòng bàn tay ấn lên ngực, ngón cái nên hướng về phía cằm hoặc chân nạn nhân.
- Với thanh thiếu niên: thực hiện massage tim như trên nhưng ấn bằng toàn bộ lòng bàn tay.
- Với em bé: chỉ dùng lực ấn từ 2 ngón tay.
Lưu ý: Chỉ thực hiện massage khi nạn nhân nằm trên mặt phẳng cứng.
5. Cách sơ cứu khi bị bỏng
Nguồn: Brightside.me
Lỗi thường gặp: Cởi đồ nạn nhân và chọc bể các bóng nước trên vết phỏng.
Cách sơ cứu:
Để nạn nhân nằm xuống và dập tắt ngọn lửa trước (có thể dùng quần áo của mình nếu được làm từ chất liệu không bắt lửa), sau đó nhận sự hỗ trợ từ chuyên viên y tế.
Nếu nạn nhân chỉ bị bỏng nhẹ, không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến mô tế bào, họ nên được rửa vết bỏng bằng nước sạch trong 20 phút. Sau đó, đắp gạc, khăn vô trùng lên vết phỏng rồi đặt thêm đá hoặc vật lạnh lên trên và nhận sự điều trị của bác sĩ.
Lưu ý: Nếu vết bỏng nghiêm trọng, hãy cho nạn nhân uống một ít nước muối hoặc nước khoáng.
6. Cách sơ cứu khi nạn nhân bị tắc nghẽn đường thở
Nguồn: Brightside.me
Lỗi thường gặp: Cố gắng dùng liệu pháp Heimlich khi nạn nhân đang trong trạng thái không có ý thức.
Cách sơ cứu:
Nếu nạn nhân bị nghẹn hoặc ngất xỉu, hãy để họ nằm ngửa. Bạn nên ngồi lên vùng hông của nạn nhân và dùng tay nhấn xuống vòm xương của họ. Sau đó, lật nghiêng nạn nhân sang 1 bên, dùng vải bọc quanh ngón tay và lấy dị vật bị nghẹn ra khỏi miệng họ. Nếu em bé bị mắc nghẹn, hãy đặt bé nằm sấp tựa lên cánh tay trái (hoặc đặt lên cánh tay phải nếu bạn thuận tay trái), vỗ lên lưng 3 cái rồi cầm chân lật bé lên ngược lại.
Lưu ý: Đối với phụ nữ mang thai, nếu muốn dùng liệu pháp Heimlich, bạn nên ấn ở phía trên lồng xương sườn một chút.
7. Cách sơ cứu khi bị trật khớp
Nguồn: Brightside.me
Lỗi thường gặp: Cố gắng bẻ khớp về lại vị trí cũ.
Cách sơ cứu:
Chúng ta chỉ có thể xác định được dạng trật khớp nhờ vào hình chụp X-quang. Do đó, hãy cố gắng để nạn nhân không chuyển động vùng bị thương của mình và bạn cũng không nên thử gập hay duỗi chỗ khớp bị trật. Thay vào đó, bạn có thể kiếm vật thể phẳng, hẹp để buộc vào vùng bị thương và khu vực gần đó để cố định khớp. Dùng băng buộc thêm nhiều vòng dọc theo cơ thể (tùy vào vùng bị thương mà có thể là tay hoặc chân), trừ khu vực bị trật khớp. Nếu không kiếm được vật cố định phù hợp, hãy buộc nhiều vòng để cố định tay vào sát thân người, đối với chân thì cố định chân bị thương vào chân còn lại.
Lưu ý: Không nên băng quá chặt, chỉ vừa ôm khít là được.
8. Cách sơ cứu khi bị trúng độc
Nguồn: Brightside.me
Lỗi thường gặp: Thiếu nước.
Cách sơ cứu:
Để rửa dạ dày, nạn nhân nên uống 10–20 ly nước. Sau khi uống 2 cốc thì nên nhả tất cả nước trong người ra. Để nôn được, bạn có thể dùng 2 ngón tay đè lên lưỡi. Lặp lại quá trình vài lần cho đến khi chỉ nôn ra nước sạch.
Lưu ý: Không tiến hành rửa dạ dày khi nạn nhân bất tỉnh.
9. Cách sơ cứu khi bị rắn cắn
Nguồn: Brightside.me
Lỗi thường gặp: Hút độc ở vết cắn.
Cách sơ cứu:
Đầu tiên, đặt nạn nhân nằm xuống để độc không lan rộng quá nhanh. Không di chuyển chân tay: nếu bị cắn ở một chân, buộc cố định vào chân còn lại, nếu bị cắn ở tay thì buộc cố định vào cơ thể. Nếu nạn nhân bất tỉnh, lập tức tiến hành phương pháp hồi sức tim phổi.
Lưu ý: Đồ ép cầm máu không có tác dụng trong trường hợp này. Chúng không thể ngăn chất độc lan rộng mà thậm chí còn có thể gây hoại tử.
10. Cách sơ cứu khi bị đau bụng dưới
Nguồn: Brightside.me
Lỗi thường gặp: Dùng thuốc giảm đau hoặc thuốc chống co thắt.
Cách sơ cứu:
Chúng ta thường được khuyên uống thuốc giảm đau nếu cảm thấy đau bụng dưới. Tuy nhiên, các bác sĩ cho biết, nếu dùng thuốc giảm đau, cơn đau mất dần và bạn sẽ dễ bỏ lỡ các dấu hiệu của những căn bệnh nguy hiểm khác như viêm ruột thừa cấp tính, tắc nghẽn hoặc ung nhọt lở loét trong ruột.
Lưu ý: Nếu bạn đang bị đau bụng cấp tính, hãy đến gặp bác sĩ để nhận được chẩn đoán và điều trị phù hợp nhất.
Bạn nên yêu cầu sự hỗ trợ từ các chuyên viên y tế trong những tình huống khẩn cấp nhé!
Bạn có thể quan tâm đến chủ đề:
- Bạn nên làm gì khi sơ cứu tai nạn giao thông?
- Nhà nào cũng cần bộ sơ cứu y tế
- 13 kỹ năng sống cực kỳ cần thiết cho bạn
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!