11 nguyên nhân có thể gây bệnh gan và mẹo để gan khỏe mạnh

Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất của cơ thể và có liên quan tới hơn 500 chức năng khác nhau bao gồm tiêu hóa, trao đổi chất, tích trữ các chất dinh dưỡng và loại bỏ độc tố. Vì vậy cần duy trì sức khỏe gan để đảm bảo sức khỏe chung. Dưới đây là những nguyên nhân có thể gây bệnh cho gan bạn cần biết:

1. Rượu

Khi bạn uống rượu, gan bị phân tán các chức năng khác và tập trung chủ yếu vào việc giảm độc tố của cồn. Uống nhiều rượu có thể gây bệnh gan nhiễm mỡ, viêm gan và xơ gan.

2. Béo phì

Những người béo phì có xu hướng tích tụ mỡ trong gan gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Béo phì cũng liên quan tới xơ gan và suy gan.

3. Tiểu đường

Tiểu đường làm tăng 50% nguy cơ bệnh gan. Những người bị tiểu đường do kháng insulin có hàm lượng insulin cao trong máu, gây tăng cân vùng bụng. Điều này khiến gan tích tụ mỡ bên trong gây nên bệnh gan nhiễm mỡ.

4. Hấp thu nhiều muối

Hấp thu nhiều muối được cho là làm tăng huyết áp, ngoài ra còn có thể gây bệnh gan bằng cách hình thành dịch trong gan (giữ nước) và trướng gan.

5. Hút thuốc

Mặc dù hút thuốc không ảnh hưởng trực tiếp tới chức năng gan, các hóa chất độc hại trong thuốc lá làm tăng stress oxy hóa của cơ thể sau khi tới gan, gây ra nhiều tác hại với các tế bào gan.

6. Lạm dụng thuốc

Lạm dụng các thuốc không kê đơn và một số loại thuốc kê đơn được cho là có thể gây tổn thương cho gan. Một vài trong số những loại thuốc này bao gồm các thuốc chống trầm cảm, ổn định tâm trạng corticosteroid (được sử dụng để điều trị viêm) và giảm đau.

7. Các chế phẩm bổ sung dinh dưỡng

Nghiên cứu chỉ ra rằng các chế phẩm bổ sung dinh dưỡng làm tăng khả năng sản sinh các enzym gan mà khi dư thừa có thể gây tổn thương gan. Một nguyên nhân gây tổn thương gan được biết đến là sử dụng quá liều vitamin A.

8. Sử dụng các loại thuốc thay thế không phù hợp:

Bạn có thể sử dụng các phương pháp điều trị thay thế việc dùng thuốc để tránh tác dụng phụ của thuốc. Tuy nhiên các bài thuốc thảo dược cũng có thể gây hại cho gan nếu sử dụng không đúng.

9. Hóa trị

Những người phải trải qua hóa trị để điều trị ung thư có thể có nguy cơ bị tổn thương gan do liên quan tới các tác dụng phụ của thuốc.

10. Nhiễm trùng và bệnh tật

Viêm gan A, B, C và viêm gan tự miễn tấn công các tế bào gan trực tiếp gây ra viêm. Nếu không được điều trị thích hợp, viêm gan có thể gây xơ gan (xơ và sẹo ở gan) và dần dần có thể gây suy gan.

Bệnh lao

Mặc dù diễn biến âm thầm về mặt lâm sàng, bệnh lao có thể ảnh hưởng tới gan khi vi khuẩn gây lao thâm nhập vào trong gan và “định cư” tại đây. Trong nỗ lực để chống lại nhiễm trùng, gan phản ứng với các vi khuẩn này dẫn tới hình thành khối u. Tình trạng này được gọi là lao gan.

Các nhiễm trùng đường rường ruột gây ra bởi Candida cản trở chức năng thải độc của gan gây ra tổn thương

11. Thuốc trừ sâu và kim loại nặng

Tiếp xúc với các hóa chất trong thuốc trừ sâu và kim loại nặng qua hoa quả, rau xanh và các thực phẩm giả có thể cũng gây tổn thương gan. Những độc tố này tích tụ trong gan dần dần dẫn tới tổn thương gan.

* Mẹo để có gan khỏe mạnh

Duy trì cân nặng bằng cách tránh thực phẩm nhiều chất béo và tập luyện. Tăng cường thực phẩm lành mạnh như ngũ cốc, hoa quả, sản phẩm sữa và rau xanh, hạn chế thực phẩm ăn vặt. Tránh ăn theo sở thích vì có thể khiến gan bị căng thẳng. Tập luyện thường xuyên để đốt cháy chất béo dư thừa nếu bạn bị thừa cân.

Trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào, hãy xem cảnh báo những tác dụng phụ lên gan trên nhãn mác. Sử dụng theo liều khuyến cáo của bác sĩ. Hỏi ý kiến bác sĩ nếu bạn đang dùng nhiều thuốc cho nhiều bệnh khác nhau để hạn chế những tác hại tới gan.

Vệ sinh tốt đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng do vi-rút. Nhiễm trùng do viêm gan có thể xảy ra qua thực phẩm, nước, máu và các dịch cơ thể khác bị ô nhiễm. Hãy kiểm tra dịch bệnh trước khi bạn đi du lịch. Không dùng chung dao cạo hoặc kim tiêm với bất cứ ai. Bạn có thể tiêm vắc xin phòng viêm gan

Uống nhiều nước: Thay vì uống cà phê, trà hoặc các đồ uống có ga, hãy tăng cường nước ép hoa quả và nước lọc. Cách này sẽ giúp thải độc gan cho cơ thể.

Cai thuốc: Thuốc lá không chỉ làm tổn thương gan mà còn làm tăng ảnh hưởng độc tố của các thuốc bạn đang sử dụng lên gan.

Hạn chế rượu: Bạn càng uống nhiều rượu, gan càng bị tổn thương. Nếu bạn bị tiểu đường hoặc huyết áp cao, hãy đi kiểm tra thường xuyên. Kiểm tra đường huyết, cholesterol vì chúng có thể gây bệnh gan nhiễm mỡ.

BS Thu Vân

(Theo Univadis/ THS)