Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vừa đưa ra đánh giá và nhận định về các dấu hiệu cảnh báo sự thay đổi của vi-rút cúm. Theo đó, tình hình dịch cúm toàn cầu hiện có một số đặc điểm cần phải được theo dõi chặt chẽ.
Trong đó gồm tăng sự đa dạng của việc cùng lưu hành vi-rút cúm ở động vật và trao đổi vật liệu di truyền, tạo ra chủng vi-rút mới; tiếp tục ghi nhận các trường hợp nhiễm cúm A/H7N9 ở người tại Trung Quốc; gia tăng cao gần đây các trường hợp nhiễm cúm A/H5N1 ở người tại Ai Cập; những thay đổi về vi-rút cúm mùa A/H3N2.
Vi-rút cúm gia cầm A/H5N1 đang có sự gia tăng đột biến tại Ai Cập
Kể từ khi có các phương pháp hiện đại để phát hiện vi-rút, người ta đã xác định được sự đa dạng và phân bố theo khu vực địa lý của các chủng vi-rút cúm đang lưu hành hiện nay ở các loài chim hoang dã và chim nuôi. Sự đa dạng này chưa từng được ghi nhận trước đó. Theo WHO, đây là một trong những đặc điểm mà thế giới cần phải quan tâm.
Phân tuýp vi-rút H5 và H7 cần được quan tâm nhiều nhất, do chúng có thể nhanh chóng biến đổi từ chủng gây bệnh nhẹ ở chim thành chủng gây bệnh nặng và tử vong trên đàn gia cầm, gây ra dịch bệnh làm thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi gia cầm và đời sống của nông dân.
Kể từ đầu năm 2014, Tổ chức Thú y thế giới đã thông báo về 41 vụ dịch do phân tuýp vi-rút H5 và H7 ở chim liên quan đến 7 loại vi-rút khác nhau tại 20 quốc gia ở châu Phi, châu Mỹ, châu Á, châu Úc, châu Âu và Trung Đông. Một vài chủng mới xuất hiện và lây lan trong các loài chim hoang dã hoặc gia cầm chỉ trong vài năm qua.
Cúm gia cầm trở thành mối đe dọa của người nông dân và quan trọng hơn là sức khỏe con người
WHO nhận định vi-rút H5 trở thành mối đe dọa rõ ràng nhất cho sức khỏe con người hiện này. Vi-rút cúm gia cầm H5N1 độc lực cao là nguyên nhân gây ra dịch bệnh trên gia cầm ở châu Á liên tiếp từ năm 2003 và hiện vẫn gây dịch tại nhiều quốc gia.
Dịch bệnh vẫn là mối lo ngại đối với sức khỏe con người. Từ cuối năm 2003 đến tháng 1/2015, đã ghi nhận hơn 700 trường hợp nhiễm chủng cúm này tại 16 quốc gia, trong đó có 428 ca tử vong (chiếm 55%).
Trong 2 năm qua, thế giới đã phát hiện các chủng H5N2, H5N3, H5N6 và H5N8. Tất cả đang lưu hành ở các khu vực khác nhau trên thế giới. Ở Trung Quốc, 4 chủng cúm này đang lưu hành trên các loài chim cùng với H7N9 và H9N2. Trong đó vi-rút cúm H9N2 đóng vai trò quan trọng trong việc kết hợp các gen cho các vi-rút H5N1 và H7N9.
Các nhà vi-rút học giải thích sự gia tăng gần đây của vi-rút gây bệnh mới nổi như một dấu hiệu cho thấy các vi-rút cúm cùng lưu hành đang nhanh chóng trao đổi vật liệu di truyền để tạo thành chủng mới. Sự xuất hiện của rất nhiều vi-rút mới đã tạo ra một nguồn gen đa dạng tạo nên những biến đổi đặc biệt do sự trao đổi gen giữa các chủng vi-rút cúm khác nhau. Do vậy, những hậu quả ảnh hưởng tới sức khỏe con người và vật nuôi là không thể đoán trước được và rất đáng lo ngại.
Phòng bệnh cho đàn gia cầm là cách tốt nhất bảo vệ sức khỏe cộng đồng
Từ tháng 11/2014 đến nay, Ai Cập bắt đầu ghi nhận sự gia tăng đột biến về số mắc cúm A/H5N1- đây là điều đáng quan tâm với 105 ca mắc và 35 người tử vong. Số lượng các ca bệnh trong giai đoạn này được ghi nhận lớn hơn tổng các trường hợp được ghi nhận trong mỗi năm ở tất cả các quốc gia.
Bên cạnh đó, WHO cũng cảnh báo về khả năng bảo vệ của vắc-xin phòng cúm mùa bị giảm. Từ tháng 2/2014, các đặc điểm về kháng nguyên và kháng thể của vi-rút A/H3N2 thay đổi đáng kể. Sự thay đổi này cho phép hầu hết các vi-rút lưu hành trong mùa cúm có thể làm cho vắc-xin cúm mùa không có khả năng bảo vệ chống lại vi-rút đã thay đổi này.
Thế giới đã chuẩn bị sẵn sàng ứng phó tốt hơn cho một đại dịch tiếp theo, nhưng vẫn có nguy cơ cao xảy ra đại dịch, đặc biệt là với dịch bệnh nguy hiểm như cúm. WHO cho rằng không thể dự đoán trước được gì về bệnh cúm bao gồm nơi xảy ra và chủng vi-rút gây đại dịch.
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!