Chỉ số PSA là một loại protein được tạo ra chủ yếu ở tuyến tiền liệt và chỉ số này cũng cho biết nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới. Vậy chỉ số PSA như thế nào là bình thường? Có phải PSA thấp là dấu hiệu tốt? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây của Lily & WeCare.
Xét nghiệm PSA là gì?
Theo các bác sĩ, xét nghiệm PSA là xét nghiệm đo mức kháng nguyên đặc hiệu với tuyến tiền liệt có trong máu. Xét nghiệm này giúp chẩn đoán bệnh về tuyến tiền liệt. Chỉ số PSA có thể tăng trong trường hợp bị ung thư tiền liệt tuyến, hoặc có thể là dấu hiệu báo hiệu một số trường hợp không phải ung thư như viêm tiền liệt tuyến, phì đại lành tính tiền liệt tuyền chẳng hạn.
Giới hạn chỉ số báo hiệu bệnh ung thư tuyết tiền liệt ở nam giới là PSA < 4(ng/ml).
Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm PSA?
Trên thực tế mặc dù vẫn còn nhiều nghi vấn về giá trị của việc sử dụng xét nghiệm PSA trong chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt vì đôi khi có những kết quả dương giả và âm giả, nhưng dù sao đó cũng là xét nghiệm tốt nhất hiện nay.
Trường hợp dương tính giả là khi chỉ số PSA máu cao nhưng không có ung thư tuyến tiền liệt. Còn trường hợp âm tính giả là khi PSA thấp hoặc trong giới hạn bình thường, nhưng bạn vẫn bị ung thư tuyến tiền liệt.
Tại sao nên làm xét nghiệm PSA?
Việc làm xét nghiệm PSA có thể giúp chỉ định được những trường hợp sau:
- Giúp sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt: theo quan điểm của Cục Quản lý thực phẩm và Thuốc Hoa Kỳ FDA (U.S Food and Drug Administration) thì việc làm xét nghiệm PSA nên được thực hiện hàng năm để sàng lọc phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới sau 50 tuổi. Với những người có yếu tố nguy cơ gia đình như bố hoặc anh trai bị ung thư tuyến tiền liệt thì càng cần bắt đầu sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt bằng xét nghiệm PSA từ tuổi 40 để biết bệnh sớm nhất có thể.
- Chỉ số PSA có thể giúp các bác sĩ đánh giá nguy cơ tử vong của những bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt thể khu trú.
- Giúp các bác sĩ theo dõi hiệu quả điều trị và phát hiện tái phát ung thư tuyến tiền liệt: các mức độ PSA cần được theo dõi sau khi tiến hành điều trị ung thư tuyến tiền liệt từ 6 tháng đến 36 tháng tùy theo mức độ nguy cơ của bệnh để các bác sĩ có thể theo dõi được tình trạng bệnh của bạn.
- Việc làm sinh thiết tuyến tiền liệt để giúp xác định ung thư có thể được chỉ định khi nồng độ PSA toàn phần huyết tương ≥ 2,5 ng/mL hoặc tốc độ tăng PSA toàn phần ≥ 0,75 ng/mL/năm.
PSA thấp có phải là tốt?
Theo các bác sĩ, nồng độ PSA toàn phần trong máu của người khỏe mạnh rất thấp, chỉ khoảng < 4 ng/mL. Mặc dù vậy thì ở những người khỏe mạnh bình thường, do kích thước của tuyến tiền liệt tăng theo tuổi nên khi tuổi tác tăng thì mức độ PSA được tuyến tiền liệt bài tiết vào máu cũng tăng theo tuổi, cụ thể như sau:
- Với những người từ 40 – 49 tuổi: nồng độ PSA ≤ 2,5 ng/mL
- Với những người từ 50 – 59 tuổi: nồng độ PSA ≤ 3,5 ng/mL
- Với những người từ 60 – 69 tuổi: nồng độ PSA ≤ 4,5 ng/mL
- Với những người từ 70 – 79 tuổi: nồng độ PSA ≤ 6,5 ng/mL
Như vậy, nồng độ PSA thấp hay không còn tùy vào độ tuổi của bạn. Nhưng nếu chỉ số PSA thấp thì cũng có thể cho thấy nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt của bạn khá thấp vì với những bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt thì nồng độ PSA trong máu tăng khá cao.
Nồng độ PSA toàn phần trong máu tăng báo hiệu những điều sau:
- Về nồng độ PSA toàn phần trong máu, các bác sĩ cho rằng: nồng độ PSA toàn phần trong máu càng tăng thì nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt của bạn càng cao, và nó còn phụ thuộc vào độ tuổi. Người ta cũng thấy có sự liên quan giữa mức độ PSA toàn phần với tỷ lệ ung thư tuyến tiền liệt.
- Về tốc độ tăng chỉ số PSA toàn phần trong máu: Với những người bị ung thư tuyến tiền liệt thì nồng độ PSA toàn phần có tốc độ tăng nhanh hơn so với người bình thường. Cụ thể, những người có tốc độ tăng PSA toàn phần > 0,75 ng/mL/năm thì nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt tăng, còn những người có tốc độ tăng PSA < 0,75 ng/mL/năm thì có thể có bệnh tuyến tiền liệt lành tính.
- Đồng thời để có thể đánh giá được nguy cơ tử vong của những bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt thể khu trú thì làm xét nghiệm PSA được đánh giá cùng với tiêu chuẩn phân loại giai đoạn Gleason và phân loại theo lâm sàng nữa.
Lưu ý: Nồng độ PSA toàn phần trong máu có thể tăng trong các trường hợp không phải ung thư tuyến tiền liệt như trong các bệnh phì đại tuyến tiền liệt lành tính, bệnh viêm tuyến tiền liệt , kích thích tuyến tiền liệt hoặc là sau phóng tinh. Chính vì vậy, để có thể chẩn đoán phân biệt ung thư tuyến tiền liệt với các bệnh tuyến tiền liệt khác, chúng ta cần phải định lượng thêm PSA tự do và xác định tỷ số fPSA/ t PSA.
Như vậy, chỉ số PSA thấp chưa phải là điều kiện đủ để báo hiệu bạn có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt hay không, điều đó còn phụ thuộc vào những yếu tố khác. Hi vọng những thông tin về PSA và bệnh ung thư tuyến tiền liệt vừa được cung cấp là những thông tin bổ ích đối với bạn.
Sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt ở đâu?
Xét nghiệm tại nhà Xander
Trong lĩnh vực xét nghiệm tại nhà thì Xander đang dần trở thành một cái tên quen thuộc và được nhiều người quan tâm. Xander là tên gọi tắt của Công ty cổ phần công nghệ Xander, hiện tại đang là đối tác độc quyền của Đại học Y Hà Nội và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương.
Xander giúp bạn tiết kiệm hơn 5 giờ chờ lấy mẫu và đợi kết quả so với khi thực hiện tại các bệnh viện công. Kết quả của bạn sẽ được gửi trả tận nhà và qua địa chỉ email. Hơn nữa Xander còn có đội ngũ tư vấn viên miễn phí giúp bạn gỡ rối những thắc mắc cũng như biện luận giúp bạn kết quả xét nghiệm. Với phương châm "Minh bạch tuyệt đối - Chuyên môn hàng đầu - Dịch vụ tiện lợi” Xander đang dần cố gắng từng ngày để làm hài lòng mọi khách hàng.
Hiện Xander cung cấp Gói sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt gồm 2 xét nghiệm nhỏ:
- PSA, free và PSA, total: Đây là xét nghiệm dấu ấn ung thư tiền liệt tuyến giúp phát hiện và chẩn đoán bệnh lí để từ đó có các phương pháp điều trị kịp thời.
- AFP: Là xét nghiệm dấu ấn ung thư gan. Giá trị của gói xét nghiệm này giúp hỗ trợ đánh giá, chẩn đoán các bệnh liên quan đến tuyến tiền liệt.
Giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt bằng súp lơ xanh
Tìm hiểu “Omega-3” một axit béo tuyệt diệu trong việc cản trở tế bào ung thư tuyến tiền liệt
Chỉ số PSA thế nào là bình thường?
5 cách ngừa ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới
Cảnh báo sớm ung thư tiền liệt tuyến qua xét nghiệm PSA
Chi phí gói xét nghiệm
- Giá Gói sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt của Xander đề xuất (mẫu được phân tích tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương): 476,000 đồng.
- Tổng giá = Phí xử lý mẫu xét nghiệm + Giá xét nghiệm + Phí km tăng thêm
- Phí xử lý : 30.000đ
- Phí km tăng thêm : 5.000đ x (n-5) với n là số km tính từ Đại học Y Hà Nội tới địa chỉ lấy mẫu
* Với khách hàng muốn xử lí mẫu tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, liên hệ với hotline:(024) 73049779 / 0984.999.501 để được tư vấn cụ thể.
Địa chỉ:300 Đê La Thành nhỏ, Đống Đa, Đống Đa, Hà Nội
Giờ làm việc:Thứ Hai - Thứ Sáu: 06:00 - 15:30, Thứ Bảy: 06:00 - 10:00
Xem thêm:
- "Chỉ dấu sinh học" của ung thư tuyến tiền liệt
- Cảnh báo sớm ung thư tiền liệt tuyến qua xét nghiệm PSA
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!