Để người cao tuổi sống thọ, sống khỏe

Khó ăn khó ngủ, nhức mỏi, bệnh tật, cơ thể và tinh thần suy nhược… là những điều không thể tránh khỏi ở người già. Nếu những hiện tượng này kéo dài, tuổi thọ và chất lượng sống chắc chắn sẽ bị đe dọa, gây ra hiện tượng 'khó ở'. Do đó, nếu có chế độ vận động, dưỡng sinh và dinh dưỡng phù hợp người cao tuổi sẽ sống vui, sống khỏe và sống thọ hơn.

Vận động và dưỡng sinh

Các bác sĩ cho rằng, vận động chân tay không phải chỉ cần thiết cho cơ bắp, xương khớp mà còn tác động đến toàn cơ thể. Cơ thể được rèn luyện đều đặn sẽ hoạt động hài hòa, cho cảm giác dễ chịu, vui vẻ, phấn khởi.

Người cao tuổi nên đi bộ 1 giờ mỗi ngày, mở cửa sổ nhà ít nhất 30 phút và bổ sung tỏi vào bữa ăn hàng ngày… Đây là những phương thuốc đơn giản, dễ dàng mà lại rất hữu ích giúp nâng cao thể lực.

Tập thể dục không bao giờ là quá trễ hay quá sớm với người muốn sống lâu. Nếu muốn sống thêm 10-15 năm, Hiệp hội Tim mạch của Hoa Kỳ đã khuyến cáo những người lớn tuổi nên tập các thể dục sau:

Tập aerobic Exercise (Thể dục linh động):

Những loại thể dục linh động như chạy, đi bộ, bơi lội, đạp xe đạp... là những loại thể dục giúp cơ thể di chuyển. Người cao tuổi cần tập 30 phút/ngày và 5 ngày/tuần. Nếu không, người cao tuổi phải tập 20 phút/ngày và 3 ngày/tuần bằng hết sức mình, tương đương việc đi bộ thật nhanh.

Tập tạ:

Cách tập này giúp ngăn ngừa các bệnh rỗng xương. Bài tập tạ nên duy trì 3 ngày/tuần và mỗi lần ít nhất 30 phút. Mỗi lần tập, người già nên chú tâm vào việc tập luyện từng nhóm bắp thịt. Ví dụ: hôm nay tập các bắp thịt ở tay, ngày mai tập các bắp thịt chân... Nếu không có phương tiện tập tạ, chúng ta hoàn toàn có thể thay thế bằng việc tập hít đất, đứng lên ngồi xuống cũng giúp cho sự duy trì các cơ bắp.

Ảnh minh họa: Internet

Tập thể dục uốn dẻo và thăng bằng

Những loại tập thể dục cân bằng cơ thể như tập Yoga, Taichi, Pilates... Bạn cần tập loại thể dục này ít nhất 10 phút/ngày.

Đừng ngủ quá nhiều

Ngủ quá ít hoặc quá nhiều (dưới 4 giờ hoặc trên 8 giờ/ngày) đều khiến con người chết nhanh hơn. Theo đó, những người ngủ  6-7 giờ/ngày là những người có tuổi thọ cao hơn cả, theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Archives of General Psychiatry..

Ngoài ra, một nghiên cứu về giấc ngủ và những tai biến tim mạch tại Mỹ cho thấy, ở nhóm tuổi từ 50 - 59 ngủ 10 giờ mỗi đêm có số tử vong cao hơn gấp 4 lần những người ngủ 7 giờ mỗi đêm. 

Còn ở nhóm tuổi từ 60 - 69, những người ngủ 10 giờ/ đêm có tỉ lệ tai biến về tim mạch gấp đôi những người ngủ 7 giờ/đêm.

Như vậy, việc ngủ nhiều kéo theo ít vận động sẽ khiến người cao tuổi dễ bị xơ vữa động mạch. Đây có thể coi là yếu tố thúc đẩy cho nhiều bệnh tim mạch nguy hiểm khác như: cao huyết áp, thiếu máu cơ tim, tai biến mạch máu não...

Nếu bị mất ngủ, bạn nên áp dụng các phương pháp điều trị không dùng thuốc trước, nếu không hiệu quả mới dùng đến thuốc an thần. Bởi, dùng thuốc an thần có thể dẫn tới lạm dụng. Một khi đã lệ thuộc vào nó, bất cứ ai cũng có thể rơi vào hội chứng 'mệt mỏi kinh niên'.

Dưỡng chất đầy đủ và khoa học

Ở người cao tuổi, men tiêu hóa giảm, sức nhai kém nên khó tiêu hóa thức ăn, dễ mắc bệnh dạ dày, ruột. Vì vậy, người cao tuổi cần phải  ăn khẩu phần điều độ, không nên ăn quá no, cũng không nên để quá đói mới ăn. Ăn thừa ở người cao tuổi còn nguy hiểm hơn là ăn thiếu.

Gầy không phải là bệnh mà béo phì mới nguy hiểm cho người cao tuổi. Hạn chế ăn đồ chiên cháy vàng, nên ăn thức ăn tươi hoặc luộc. Thức ăn nên được nêm vừa phải, không quá mặn cũng không quá nhạt.

Thức ăn nên mềm, dễ nhai dễ nuốt. Người cao tuổi phải hạn chế ăn mỡ động vật, lòng đỏ trứng hoặc các loại phủ tạng. Loại thức ăn được khuyến khích là cá, thay cho ăn thịt. Cách này sẽ giúp người già hạn chế tối đa lượng chất béo hấp thụ vào cơ thể.

Ăn nhiều loại đậu, rau củ là lời khuyên hàng đầu của các chuyên gia dinh dưỡng dành cho bậc cao niên. Nó vừa là nguồn đạm thực vật lành tính, vừa bổ sung chất xơ kích thích nhu động ruột,  ngăn ngừa táo bón. Các chất xơ trong rau quả còn đẩy lùi cholesterol thừa ra khỏi cơ thể, giúp phòng xơ vữa động mạch.

Bổ sung các vi chất như Canxi, Sắt, Kẽm, Đồng, Ma-giê và vitamin, người cao tuổi sẽ có bộ xương chắc khỏe, tăng cường sức đề kháng. Ngoài ra, Selen là vi chất giúp tăng cường sức khỏe, phòng ngừa ung thư rất tốt, cần được bổ sung vào chế độ ăn của người cao tuổi.

Bổ sung sushi vào chế độ ăn hàng ngày. Món ăn này giàu dinh dưỡng mà không chứa nhiều chất béo, tim mạch không bị làm việc quá tải, cơ quan tiêu hóa cũng làm việc tốt hơn… Nhờ đó nhiều bậc cao niên còn trở nên trẻ trung hơn từ hình thức, nhờ có làn da đẹp và trẻ khỏe lâu.

Nước rất cần thiết cho hoạt động của cơ thể. Ở người cao tuổi, độ lọc thận giảm đồng thời cũng giảm khả năng điều chỉnh lượng nước tiểu. Lượng nước cần và đủ cho người cao tuổi chỉ cần uống nước 1 - 1,5 lít/ngày. Nếu uống quá nhiều nước, chắc chắn thận sẽ bị ảnh hưởng.

Nguyễn Hòa