Dùng đúng Sulfamid chữa đái tháo đường (P1)

Lý do: thuốc tác dụng vào nguyên nhân gây bệnh, các biệt dược đang dùng qua nhiều cải tiến đã có hiệu quả cao, ít độc hơn so với trước.

Đặc tính chung của nhóm sulfonylure

Sulfonylure kích thích tế bào bêta tuyến tụy sản xuất thêm insulin (khi bị suy yếu không sản xuất đủ). Cơ chế: ức chế ATP nhạy cảm với kênh K+, chặn kênh K+, khử cực màng tế bào, tạo ra điện áp ở kênh Ca++, làm tăng dòng Ca++ đi vào nội bào của tế bào bêta tuyến tụy, kích thích tiết ra insulin. Hiệu lực lệ thuộc vào khả năng tiết insulin của tế bào bêta tuyến tụy của từng người.

Theo dó thuốc chỉ dùng cho đái tháo đường (ĐTĐ) tuýp 2. Không dùng cho ĐTĐ tuýp 1 (vì tuyến tụy đã hỏng không thể kích thích sản xuất insulin) không dùng cho người. ĐTĐ có tiền hôn mê hay hôn mê, không dùng cho người toan máu (do tăng đường huyết).

Sulfamid (sulfonylure) vẫn còn được dùng rộng rãi cho bệnh đái tháo đường. (Ảnh minh họa: Internet)

Dùng đúng Sulfamid chữa đái tháo đường

Sulfonylure gây tai biến hạ đường huyết (đường huyết xuống mức <70mg/dL). Biểu hiện: vã mồ hôi, run, cảm giác đói, xanh xao, cảm giác kiến bò quanh miệng; căng thẳng, bồn chồn, nhức đầu, rối loạn giấc ngủ thị giác phát âm, cử động loạng choạng, liệt. Biểu hiện nặng hơn: hôn mê, co giật, mất ý thức. Các thuốc như: steroid đồng hóa, hoóc-môn sinh dục nam, ức chế men chuyển, thuốc chống đông (dẫn chất coumarin), thuốc tâm thần (phenylbutazon, IMAO, fluoxetin), kháng sinh (tetracyclin, chloramphenicol, quinolon, miconazol), thuốc thải uric (sulfipyrazon, probenecid), có tính gây hạ đường huyết sẽ cộng hợp với tác dụng hạ đường huyết của sulfonylure, có thể gây ra tai biến hạ đường huyết nặng.

Không có dữ liệu ở người có thai, cho con bú, chưa phát hiện gây quái thai, tuy nhiên để cẩn thận không dùng sulfonylure cho người có thai.

Sulfonylure dùng dạng uống, hấp thu tốt, thức ăn làm giảm hấp thu thuốc. Chuyển hóa hoàn toàn ở gan thành các chất có hoạt tính. Đào thải qua đường niệu. Thời gian thải trừ không ảnh hưởng đến hiệu lực thuốc. Người có chức năng thận bình thường thì không có ảnh hưởng gì quan trọng đến hiệu lực thuốc.

Nhóm sulfonylure kích thích tuyến tụy sản xuất ra insulin nên phải dùng vào thời điểm thích so với với bữa ăn để có đủ insulin làm giảm đường huyết sau ăn (chi tiết thay đổi theo từng chất). Thận trọng khi dùng cho người tuổi già, người suy gan, suy thận nặng, người suy tuyến giáp, tuyến yên, tuyến thượng thận, người không tuân thủ chế độ ăn và luyện tập, người lái xe vận hành máy (vì đối tượng này dễ bị tai biến hạ đường huyết). Khi đang dùng các thuốc ĐTĐ khác nếu muốn chuyển sang dùng nhóm thuốc sulfonylure thì phải nghỉ vài ngày trong giai đoạn chuyển tiếp thuốc.

>> Xem thêm: Hỏi đáp về bệnh tiểu đường