Gia vị hay dùng trong Tết

Đầu xuân mới xin có đôi điều tản mạn về gia vị, đặc biệt về công hiệu trị bệnh thật tuyệt vời của chúng.

Quả ớt đỏ: trong các món ăn như cá nướng tẩm gia vị nếu thiếu ớt sẽ làm giảm vị thơm ngon đặc trưng. Khi pha nước chấm hay trang trí món ăn, không có ớt cũng làm giảm vị ngon và kích thích ăn uống. Vị cay khi ăn các thực phẩm có thêm ớt đỏ là có hợp chất dầu capsaicin chứa trong gia vị này. Capsaicin là hoạt chất trong nhiều loại kem bôi và cao dán chống viêm khớp và đau cơ.

Chỉ cần rắc ít bột ớt đỏ vào nước súp gà sẽ được một bát thuốc cảm lạnh truyển thống.

Quế:một số những hợp chất trong quế cải thiện chức năng của insulin, làm giảm đáng kể mức đường huyết (chỉ với 1/4 hay 1/2 muỗng nhỏ bột quế mỗi ngày). Bột quế còn có thể giảm mức triglyceride và cholesterol toàn phần xuống khoảng từ 12 - 30. Bánh táo có quế cũng có thể ngăn chặn việc tạo thành các cục máu đông nên tốt cho tim mạch.

Đinh hương: có chứa một hóa chất chống viêm gọi là eugenol. Những nghiên cứu gần đây trên súc vật chứng tỏ là hóa chất này ức chế COX-2 một protein gây viêm. Trong một nghiên cứu đinh hương cũng đươc sắp vào loại gia vị có tính chất chống oxy - hóa mạnh. Do vậy, đinh hương tăng cường sự bảo vệ tim, phòng chống ung thư, làm chậm sự tổn thương sụn và xương do viêm khớp gây ra.

Rau mùi ngò:các hạt rau mùi cho ta cilandro, còn được biết như là mùi tây. Các hạt rau mùi đã được dùng từ nhiều ngàn năm để hỗ trợ sự tiêu hóa. Hãy dùng hat rau mùi nghiền nát để pha trà đậm (nên lọc trước khi uống). Thảo mộc này còn giúp ích cho những người có hội chứng ruột bị kích thích vì làm dịu các cơn đau thắt ruột nên đỡ bị tiêu chảy.

Nghệ: nghệ là gia vị dùng trong bột cà-ry, được sử dụng trong ngành y Ấn Độ đễ kích thích sự thèm ăn và để hỗ trợ sư tiêu hóa. Mới đây, nghệ được chú trọng vì khả năng chống ung thư. Hóa chất làm cho nghệ có màu vàng là chất circumin.

Chất này là một tác nhân chống ung thư, dẹp tan viêm, kìm hãm sự tăng trưởng của khối u. Ngoài ra có những nghiên cứu liên hệ nghệ với sự giảm viêm trong môt số bệnh như bệnh vảy nến. Nghiên cứu trên súc vật cho thấy là curcumin giảm sự tạo thành amyloid, chất lắng đọng trong não của những người bị bệnh Alzheimer.

Gừng:được dùng để hỗ trợ sự tiêu hóa từ cả nhiểu thế kỷ tại Á châu và Ấn Độ. Ngày nay, người ta hết sức phấn khởi khi khám phá ra tính chống viêm của gừng. Nhiều nghiên cứu cho thấy là gừng (và nghệ) giảm đau và sưng cho những người bị viêm khớp. Gừng cũng chống được chứng nhức nửa đầu bằng cách ức chế các chất gây viêm prostaglandins.

Ngoài ra, vì có thể giảm viêm, nên gừng cũng giữ một vài trò trong việc ngăn ngừa và làm chậm sự phát triển của ung thư. Gừng tốt cho hệ tiêu hóa như tăng cường các dịch tiêu hóa và trung hòa các acid cũng như giảm các cơn đau thắt ruột. Gừng được biết là thuốc chống nôn mửa rất hữu hiệu.

BS. Hoàng Xuân Đại