Tập ăn, tập nói cho bệnh nhân ung thư đầu cổ

Quá trình phẫu thuật, xạ trị, hóa trị có thể ảnh hưởng đến chức năng nói và nuốt của bệnh nhân nên cần sớm trị liệu ngôn ngữ.

Bác sĩ Tan Hui Yong tại trung tâm phục hồi chức năng Mount Elizabeth, Singapore, khẳng định việc trị liệu ngôn ngữ rất cần cho bệnh nhân ung thư đầu và cổ. Các nghiên cứu gần đây cho thấy bệnh nhân được điều trị ngôn ngữ và khả năng nuốt trước khi xạ trị có kết quả tốt hơn trong việc duy trì cấu trúc cơ và chức năng nuốt. Ngoài ra, mô xơ có thể xuất hiện nhiều năm sau khi xạ trị ảnh hưởng tới khả năng nói rõ và nuốt của bệnh nhân. Chính vì vậy, tiếp tục tập luyện để phòng tránh hoặc tối thiểu hóa các tác dụng phụ là điều quan trọng.

Thông thường có 3 phương pháp điều trị ung thư đầu và cổ bao gồm phẫu thuật, xạ trị, hóa trị hoặc kết hợp. Trên thực tế ung thư cùng quá trình điều trị có thể tác động tiêu cực tới khả năng nuốt, giao tiếp cũng như hoạt động xã hội của người bệnh. Do vậy bác sĩ trị liệu ngôn ngữ cần làm việc với bệnh nhân từ trước, trong và sau khi điều trị để giúp họ giữ khả năng giao tiếp và nuốt càng bình thường càng tốt.

Cải thiện khả năng giao tiếp

Điều trị ung thư đầu và cổ có thể gây ra những khó khăn về ngôn ngữ như nói không rõ, nói tăng âm mũi hoặc nói nhỏ. Trường hợp phải cắt bỏ thanh quản phải, bệnh nhân sẽ mất hẳn khả năng nói. Nếu những khó khăn về giao tiếp cứ để vậy không được điều trị, bệnh nhân có thể bị trầm cảm hoặc tách biệt với xã hội. Do vậy bệnh nhân cần có bác sĩ trị liệu ngôn ngữ giúp can thiệp càng sớm càng tốt.

Khi bệnh nhân không có khả năng sử dụng ngôn ngữ bằng miệng để giao tiếp, bác sĩ cần tư vấn một phương pháp thay thế, chẳng hạn như sử dụng các thiết bị trợ giúp giao tiếp bên ngoài. Với bệnh nhân phải cắt bỏ dây thanh quản, bác sĩ trị liệu ngôn ngữ sẽ trò chuyện theo cách thức đặc biệt để động viên và giúp họ tìm phương pháp phù hợp nhất để giao tiếp. Các phương pháp này có thể bao gồm:

- Nói từ thực quản: Nói bằng cách đẩy không khí tới ống dẫn thức ăn.

- Thanh quản nhân tạo: Sử dụng các thiết bị bên ngoài như thanh quản điện tử để sản sinh ra âm thanh.

- Giả khí thực quản (TEP): Nói qua van nhỏ một chiều để chuyển không khí từ khí quản tới họng.

Cải thiện chức năng nuốt

Chứng khó nuốt ở bệnh nhân ung thư đầu và cổ sau khi điều trị bao gồm khó ăn uống. Quá trình hóa trị và xạ trị có thể làm cho các cơ nuốt bị yếu và để lại sẹo nên hạn chế khả năng chuyển động. Tình trạng này có thể khiến người bệnh ăn lâu hơn, khó nhai thực phẩm khô, thức ăn dính trong họng sau khi nuốt, thức ăn hay chất lỏng tràn ra từ mũi, ho và nghẹn trong hay sau khi nuốt. Nếu chứng khó nuốt không được điều trị, bệnh nhân dễ suy dinh dưỡng và mất nước. Trường hợp nặng có thể gây ra viêm phổi và bệnh phổi mãn tính.

Ngoài những trở ngại trên, người bệnh mất hứng thú ăn uống và tách biệt xã hội. Do vậy bác sĩ trị liệu ngôn ngữ cần có mặt sớm để đánh giá khả năng nuốt của bệnh nhân, cùng họ đối diện và vượt qua những khó khăn.

Để đánh giá khả năng nuốt của hầu họng, bác sĩ chỉ định nội soi (VFS hoặc FEES). Sau khi đánh giá, bác sĩ trị liệu ngôn ngữ sẽ đưa ra lời khuyên thay đổi thích hợp trong khi nuốt. Những thay đổi này có thể bao gồm thay đổi tư thế, thay đổi chế độ ăn hoặc dùng mẹo để nuốt. Nếu bệnh nhân không thể nuốt an toàn cho dù đã áp dụng các phương pháp phục hồi, nhân y tế sẽ dùng phương pháp cho ăn thay thế. Bác sĩ trị liệu ngôn ngữ cũng giúp bệnh nhân tập vật lý trị liệu phục hồi các cơ nuốt.

Về thời điểm trị liệu ngôn ngữ và nuốt, bác sĩ Tan khuyên bệnh nhân nên cân nhắc bắt đầu trị liệu trước khi điều trị ung thư và tiếp tục đến khi điều trị xong. Các nghiên cứu chỉ ra việc trị liệu ngôn ngữ và nuốt bắt đầu trước khi điều trị ung thư giúp duy trì chức năng cơ tốt hơn, nhờ đó cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân sau khi điều trị ung thư.

Nên khám sàng lọc ung thư ở đâu?

Xét nghiệm tại nhà Xander

Phần lớn mọi người đều không nắm rõ những dấu hiệu cảnh báo về các loại ung thư, đặc biệt là những triệu chứng bề ngoài tưởng như không liên quan, xét nghiệm sàng lọc ung thư từ sớm có thể giúp bạn đưa ra phương án điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe bản thân.

Xét nghiệm tại nhà Xander giới thiệu đến bạn 2 gói Sàng lọc ung thư nam giới và Sàng lọc ung thư phụ nữ.

Xét nghiệm tại nhà - Xander luôn cam kết

Minh bạch tuyệt đối

Cam kết không chỉ định thừa. Chi phí hoàn toàn minh bạch. Tuyệt đối không có phụ phí, ẩn phí; chỉ tính phí dịch vụ xét nghiệm tại nhà

Chuyên môn hàng đầu

Mẫu xét nghiệm được xử lý bằng phòng lab của Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và Nhiệt đới Trung ương. Thiết bị xét nghiệm hiện đại nhất cả nước. Bác sĩ đều là giáo sư đầu ngành. Kỹ thuật viên kinh nghiệm, đào tạo chính quy.

Dịch vụ tiện lợi

Xander cung cấp dịch vụ lấy mẫu và trả kết quả tận nơi, thủ tục đơn giản và nhanh chóng, tiết kiệm cho bạn nhiều tiếng đồng hồ chờ đợi mệt mỏi. Ngoài ra kết quả được trả cả qua email và tra cứu trên website, tối ưu hóa thời gian chờ kết quả.

Giá gói xét nghiệm

- Gói xét nghiệm sàng lọc ung thư nữ giớicủa Xander gồm các xét nghiệm nhỏ sau:

• Xét nghiệm CEA: Xét nghiệm dấu ấn ung thư đường tiêu hoá: ung thư thực quản, dạ dày, gan, tụỵ,
• Xét nghiệm Alpha FP (AFP): Xét nghiệm dấu ấn ung thư gan
• Xét nghiệm CA 19 - 9: Xét nghiệm dấu ấn ung thư tụy, đôi khi ống dẫn mật, túi mật, dạ dày, đại tràng
• Xét nghiệm CA 72 - 4: Xét nghiệm dấu ấn ung thư dạ dày.
• Xét nghiệm Cyfra 21 - 1: Xét nghiệm dấu ấn ung thư phổi
• Xét nghiệm CA 15 - 3: Xét nghiệm dấu ấn ung thư vú
• Xét nghiệm CA 125: Xét nghiệm sử dụng trong chẩn đoán ung thư buồng trứng, ung thư cổ tử cung và theo dõi điều trị. Chỉ số CA125 tăng ở một số ung thư khác: tụy, dạ dày, trực tràng, phổi. Ngoài ra, CA 125 cũng có thể tăng trong một số trường hợp viêm nhiễm.
• Xét nghiệm SCC:Sàng lọc ung thư tế bào vảy, có ở phổi, vòm họng, tử cung, buồng trứng

* Mẫu xét nghiệm được phân tích tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương

• Những khó khăn mà trẻ tự kỷ thông thái gặp phải trong cuộc sống

• Cho trẻ nghe nhạc như thế nào để phát triển trí thông minh?

• Những thực phẩm có thể giúp bạn phòng ngừa ung thư vùng đầu cổ

• Vị trí phát bệnh của ung thư vòm họng ở đâu?

• Hiện tượng của ung thư vòm họng

- Gói xét nghiệm sàng lọc ung thư nam giới của Xander gồm các xét nghiệm nhỏ sau:

• Xét nghiệm CEA: Xét nghiệm dấu ấn ung thư đường tiêu hoá: ung thư thực quản, dạ dày, gan, tụỵ,
• Xét nghiệm Alpha FP (AFP):Xét nghiệm dấu ấn ung thư gan
• Xét nghiệm CA 19 - 9: Xét nghiệm dấu ấn ung thư tụy, đôi khi ống dẫn mật, túi mật, dạ dày, đại tràng
• Xét nghiệm CA 72 - 4: Xét nghiệm dấu ấn ung thư dạ dày.
• Xét nghiệm Cyfra 21 - 1: Xét nghiệm dấu ấn ung thư phổi
• Xét nghiệm PSA: Xét nghiệm dấu ấn ung thư tiền liệt tuyến.
• Xét nghiệm SCC:Sàng lọc ung thư tế bào vảy, có ở phổi, vòm họng.

* Mẫu xét nghiệm được phân tích tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương

Cách tính tổng chí phí xét nghiệm

• Tổng giá = Phí xử lý mẫu xét nghiệm + Giá gói xét nghiệm + Phí km tăng thêm
• Phí xử lý : 30.000đ
• Phí km tăng thêm : 5.000đ x (n-5) với n là số km tính từ 300 Đê La Thành nhỏ tới địa chỉ lấy mẫu

* Giá gói xét nghiệm sàng lọc ung thư nữ giới và nam giới được cập nhật ở cuối bài viết.

Địa chỉ: 300 Đê La Thành nhỏ, Đống Đa, Đống Đa, Hà Nội

Điện thoại: (024)73.049.779 - 0984.999.501 (Giờ trực: 6-22h)

Giờ làm việc:Thứ Hai - Thứ Sáu: 06:00 - 15:30, Thứ Bảy: 06:00 - 10:00

Xem thêm:

• Tập thể dục tốt cho bệnh nhân thời điểm trong và sau khi điều trị ung thư
  
• Cuộc chiến gian nan của bệnh nhân mắc ung thư tinh hoàn