Tư vấn trực tuyến: Áp dụng tiến bộ của Y học trong phẫu thuật tim bẩm sinh

Để giúp người dân có những hiểu biết đầy đủ về bệnh tim bẩm sinh và những tiến bộ của nền y học Việt Nam trong chữa trị căn bệnh này, Cổng thông tin Y tế Sức khỏe Songkhoe.vn tổ chức buổi tư vấn trực tuyến với chủ đề Tiến bộ của y học VN trong chữa trị tim bẩm sinh hôm nay 22.1.2016

Áp dụng tiến bộ của Y học trong phẫu thuật tim bẩm sinh (P1)

MC: Thưa quý vị và các bạn, những năm gần đây, kỹ thuật phẫu thuật tim của các bác sĩ Việt Nam đã được nâng lên một đẳng cấp mới. Nhiều ca bệnh tim khó, tưởng chừng như phải 'bó tay' song đã được các bác sĩ hóa giải nhờ ứng dụng những kỹ thuật mới tiên tiến trên thế giới.

Vâng, trường hợp đặc biệt tôi đề cập đây là ca ghép tim đầu tiên cho người có trái tim bên phải. Bệnh nhân đặc biệt này là chị Phan Thị Tuyến (27 tuổi, ở TP Yên Bái) bị bệnh tim bẩm sinh và quả tim lại nằm bên phải, hội tụ các dị tật nặng. Đây là ca bệnh kỳ lạ, thậm chí chưa từng được ghi nhận trên thế giới. Quả tim có nhiều dị tật bất thường như: Thất phải đường ra thể đảo gốc động mạch, thông sàn nhĩ thất toàn bộ, tĩnh mạch phối lạc chỗ hoàn toàn, hẹp rất khít động mạch phổi. Tuy nhiên, các BS khoa Phẫu thuật tim mạch lồng ngực BV Việt Đức đã thực hiện thành công ca phẫu thuật. Sau 3 tháng, bệnh nhân đã bỏ được máy thở, sức khỏe dần ổn định. Thành công của ca ghép tim này xứng đáng được đánh giá là một kỳ tích của nền y học Việt Nam.

Thưa PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước - Trưởng khoa phẫu thuật Tim mạch và lồng ngực (BV Việt Đức), là người trực tiếp ghép tim cho bệnh nhân Tuyến, ông có đánh giá như thế nào về những khó khăn của ca phẫu thuật này và ê-kíp BS đã vượt qua giờ phút đó ra sao?

Khách mời trong chương trình tư vấn

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: Thành công của ca mổ thực sự là kì tích của nền y học VN. Bệnh nhân hội tụ những dị tật tim bẩm sinh đặc thù nhất nên đây là ca mổ cực kì khó. Về mặt kĩ thuật, điều trị cũng như hồi sức, bệnh nhân sau khi ghép tim 6 tuần không thể tiểu tiện được, sức khỏe cũng chưa ổn định do mắc nhiều dị tật tim bẩm sinh.

Mở ra cho ekip mổ tim một hướng đi mới trong tương lai. Đó là sự tích lũy kinh nghiệm lâu năm trong phẫu thuật tim, kíp mổ phải là những người am hiểu và nắm vững kỹ thuật mổ, hồi sức tim bẩm sinh.

Chúng tôi chỉ quan niệm đó là công việc thường ngày, chúng tôi có trách nhiệm. Trước khi mổ cũng rất đau đầu do bệnh nhân là một cô gái học rất giỏi nên cô cũng khá kì vọng vào thành công của ca mổ, tâm lí gia đình, chuyên môn nghiệp vụ. Tính toán ghép quả tim như thế nào trên nền một quả tim dị tật. Huy động tất cả các máy móc phục vụ công tác hồi sức sau mổ.

MC: Ca phẫu thuật đặc biệt tiếp theo (MC) muốn nhắc tới là Trường hợp tim ở ngoài lồng ngực đầu tiên phát hiện và được phẫu thuật thành công tại Việt Nam. Đó là bé gái 16 tháng tuổi, ở Bình Dương có trái tim nằm ngoài lồng ngực, chỉ được bao bọc bởi một lớp da mỏng.Trên thế giới chỉ mới phát hiện 150 trường hợp bệnh tương tự. Và ca bệnh này đã được các BS khoa Phẫu thuật tim mạch Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM phẫu thuật thành công, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong ngành phẫu thuật tim mạch của y học Việt Nam. Thưa TS. BS Nguyễn Hoàng Định, là 1 trong những người tham gia ca mổ đặc biệt này, ông có thể chia sẻ với độc giả về ca phẫu thuật đặc biệt này không?

TS. BS Nguyễn Hoàng Định: Giống nhau 2 ca phẫu thuật: với người trong ngành, đó là công việc hàng ngày, cần phải làm tốt chứ không nghĩ phải làm gì đó cao xa. Trường hợp của cháu bé từ trong bào thai tim nằm ngoài thành ngực, bao bọc ở màng ối. Đây là bệnh lí hiếm nhưng không phải quá hiếm trên thế giới. Ở Việt Nam, một số trường hợp điều trị nhưng chưa được như ý.

- Việc đưa tim vào lồng ngực, nằm ở vị trí bình thường ở cháu bé là rất khó.

- Nguy cơ nhiễm trùng khi tái tạo cơ hoành ngăn cách.

Gia đình cháu bé rất nghèo, sau khi được các mạnh thường quân ủng hộ, cộng đồng quyên góp, ca mổ đã thành công.

MC: Vâng, thưa quý vị và các bạn, như 2 trường hợp trên đây chứng minh rằng, Việt Nam đã có thể thực hiện được những ca phẫu thuật rất khó mang lại niềm hy vọng nhiều hơn cho các bệnh nhân mắc bệnh tim bẩm sinh.

Thưa 2 chuyên gia cùng quý vị các bạn, ngoài những tiến bộ y học vượt bậc nêu trên, Viện Tim mạch quốc gia Việt Nam với sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu Việt Nam và Singapore đã tiến hành can thiệp 'mitral clip' - kẹp sửa van hai lá (1 trong 4 van tim) để sửa chữa làm giảm mức độ hở van mà không cần phải tiến hành phẫu thuật mở tim. Đây là ca bệnh đầu tiên được áp dụng kỹ thuật này tại Việt Nam. Kẹp sửa van hai lá là một kỹ thuật phức tạp đang được sử dụng rộng rãi trên thế giới.Mời PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước chia sẻ cụ thể kẹp sửa van hai lá là phương pháp như thế nào và ưu điểm của phương pháp này là gì?

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: Đây là kĩ thuật can thiệp tim mạch mới được phát triển trên thế giới trong xu hướng chung là điều trị giảm thiểu phải mổ. Giá thành cao nên việc áp dụng phổ biến cho người Việt còn nhiều khó khăn. Tiêu chí: giải pháp này dành cho trường hợp thương tổn van tim tương đối đơn giản (hở van tim do tim to); dành cho những trường hợp không nên mổ, không thể mổ được.

MC: Theo ông, so với y học thế giới, phẫu thuật tim bẩm sinh ở Việt Nam đang có những ưu điểm và hạn chế gì? Có những phương pháp phẫu thuật tim mới nào trên thế giới đã áp dụng nhưng ở VN chưa ứng dụng được và tại sao?

TS. BS Nguyễn Hoàng Định: Phẫu thuật tim không chỉ là chuyện trong phòng mổ, các khâu như chẩn đoán trước mổ, hồi sức sau mổ... đều rất quan trọng. Mức độ phức tạp ngày càng cao, nhiều ekip có thể phẫu thuật sơ sinh, có thể điều trị được các bệnh lí ngay sau sinh. Sự phối hợp giữa các đơn nguyên, các khâu tổ chức, chẩn đoán, điều trị, hồi sức cần bộ quy trình chuẩn, từ khi bé vào viện đến khi ra viện đều có được an toàn là chuyện còn dài. Cần thời gian để chuẩn bị dữ liệu bệnh tim bẩm sinh, công khai minh bạch để gia đình bệnh nhân có thể biết được và tốt hơn trong chuyên môn nghiệp vụ. Điều đó không chỉ phụ thuộc vào một ekip thành công mà cần sự đồng bộ của tất cả các ekip mổ.

Áp dụng tiến bộ của Y học trong phẫu thuật tim bẩm sinh (P2)

MC: Chúng ta vừa được nghe 2 chuyên gia hàng đầu về tim của VN trò chuyện về những ca bệnh tim bẩm sinh khó được cứu chữa kịp thời. Còn bây giờ, chúng ta sẽ tìm hiểu đâu là nguyên nhân gây bệnh và triệu chứng nào cho thấy trẻ nhỏ bị bệnh TBS.

Vâng, thưa PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước – Trưởng khoa phẫu thuật Tim mạch và lồng ngực (BV Việt Đức), theo ông, những nguyên nhân cơ bản gây bệnh TBS ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ? 

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: Nguyên nhân gây bệnh tim bẩm sinh ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là câu hỏi thường gặp ở các bậc phụ huynh:

- Do cấu trúc gen bố mẹ, trẻ sinh ra bị dị tật, trong đó có dị tật tim.

- Bộ gen bình thường nhưng môi trường cho phôi thai phát triển có vấn đề.

Thường 5 tuần đầu thai nhi phát triển dễ gặp các dị tật (mẹ bị cúm, mẹ uống rượu, hút thuốc lá, mẹ béo phì hoặc dùng thuốc ức chế thần kinh, mẹ lớn tuổi...)

Nguyên nhân chính do môi trường chiếm đa số, còn nguyên nhân do gen chiếm ít hơn.

MC: Câu hỏi tiếp theo dành cho TS. BS Nguyễn Hoàng Định. Theo ông, trẻ bị TBS sẽ có biểu hiện và triệu chứng bệnh như thế nào?

TS. BS Nguyễn Hoàng Định: Triệu chứng thay đổi, từ nhẹ, không có triệu chứng, đến diễn biến nặng.

2 loại tim bẩm sinh: có tím và không tím

Đa số trẻ bị tim bẩm sinh còi cọc, chậm lớn, quấy khóc, khó chịu, ngưng bú, bứt rứt. Trẻ lớn hơn dễ bị viêm đường hô hấp (thở khò khè).

Những trẻ bị tím: trẻ sinh ra bị tím hoặc mơ hồ hơn, khi trẻ gắng sức bú mẹ thấy đầu ngón tay chân, môi bị tím. Một số trẻ, tình cờ đi khám được bác sĩ phát hiện có tiếng tim bất thường.

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước – Trưởng khoa phẫu thuật Tim mạch và lồng ngực (BV Việt Đức)

MC: Thưa ông, một số trường hợp, bệnh TBS không biểu hiện rõ nên cha mẹ không biết con mình bị bệnh và đến khi phát hiện ra thì bệnh đã biến chứng nặng và khó chữa. Vậy ông có lời khuyên gì cho các bậc cha mẹ để có thể sớm phát hiện ra bệnh của con và có cách chữa trị kịp thời không?

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: Đây là vấn đề rất thời sự, điều kiện sống nâng cao hơn rất nhiều, đòi hỏi hệ thống y tế cần giúp họ nhận biết bệnh sớm nhất. Nghi ngờ con có dấu hiệu tim bẩm sinh, hãy đưa trẻ đi khám sớm nhất có thể. Tận dụng mọi cơ hội được khám để phát hiện sớm, sàng lọc bệnh tim bẩm sinh (chương trình Trái tim cho em, khám sàng lọc ở các trường học). Hệ thống bác sĩ chuyên ngành Nhi khoa - Tim mạch ở tuyến tỉnh, vùng sâu vùng xa còn ít nên người dân những nơi này chưa có điều kiện tiếp xúc với kỹ thuật thăm khám hiện đại. Lĩnh vực y học nước ta phát triển nhanh nhưng người dân chưa kịp cập nhật, nên cần phổ biến thông tin đến từng người dân.

MC: Sau đây, xin mời 2 chuyên gia cùng đến với câu hỏi đầu tiên của độc giả Anh Thơ (ở Long An):

Chào chương trình, con trai tôi được 2 tuần tuổi, nặng 2,3 kg. Lúc sinh ra cháu bình thường, tuy nhiên, hôm qua cháu phải nhập viện điều trị trong tình trạng suy hô hấp, phải thở máy. Các bác sĩ chẩn đoán cháu bị bất thường hồi lưu tĩnh mạch phổi, bình thường tĩnh mạch phổi đổ vào tim, đằng này bốn tĩnh mạch phổi chui dưới bụng vào tĩnh mạch gan. Cháu cần phẫu thuật gấp. Cho hỏi trường hợp con tôi sẽ được phẫu thuật cách nào?

TS. BS Nguyễn Hoàng Định: Đây là trường hợp cấp cứu phức tạp, nguy cơ cao. Tuy nhiên các trung tâm phẫu thuật cũng khá quen với trường hợp này nên bạn có thể yên tâm.

MC: Câu hỏi của chị Hoài Trang (TP HCM): Con gái tôi 12 tuổi vừa được phát hiện bị bệnh tim, bác sĩ nói phải thay van 2 lá. Theo tìm hiểu, tôi thấy có người nói nên mổ nội soi thì tốt hơn, nhưng cũng có người bảo không nên. Mong chuyên gia tư vấn phương pháp mổ này cụ thể như thế nào?

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: Có thể gọi là 'Phẫu thuật tim ít xâm lấn có nội soi hỗ trợ' chứ không phải 'phẫu thuật tim bằng phương pháp nội soi'. Cách này có đường rạch rất nhỏ để khắc phục thương tổn bên trong quả tim. Nếu có thể nên triển khai cho cháu bé, vì là bé gái nên cách này sẽ để lại vết mổ đẹp hơn. Chỉ định là cố gắng sửa van, trong trường hợp không thể sửa được mới phải thay, tuy nhiên đây là kỹ thuật khó đối với trẻ em. Lời khuyên cho chị nên tìm đến các trung tâm tim mạch lớn, cơ sở uy tín trong phẫu thuật sửa van, thay van 2 lá để điều trị cho cháu.

MC: Trước năm 1950, bác sĩ phẫu thuật chưa thể mổ trên tim vì thao tác với tim đang đập không phải chuyện đơn giản. Tuy nhiên, vào giữa thập kỷ 1950, với sự ra đời của máy tim phổi nhân tạo, bác sĩ phẫu thuật đã có thể cho ngưng tim, mở tim ra, sửa chữa các tổn thương rồi cho tim đập lại. Từ đó đến nay, ngành phẫu thuật tim không ngừng phát triển với tốc độ chóng mặt, có thể điều trị bệnh tim bẩm sinh từ đơn giản đến phức tạp. Không chỉ thế, có nhiều kỹ thuật mới với nhiều ưu điểm, hiệu quả cao đã được áp dụng, trong đó, phẫu thuật tim nội soi và ít xâm lấn là một hướng phát triển đang được nhiều trung tâm tim mạch trong và ngoài nước quan tâm. Thưa 2 chuyên gia, trước hết, chúng ta sẽ đi sâu tìm hiểu PP phẫu thuật ít xâm lấn có nội soi hỗ trợ.

Thưa TS. BS Nguyễn Hoàng Định, có những dị tật tim nào có thể thực hiện bằng PP phẫu thuật ít xâm lấn có nội soi hỗ trợ? Và trường hợp TBS nào không nên dùng phương pháp này?

TS. BS Nguyễn Hoàng Định: Phẫu thuật tim ít xâm lấn có nội soi hỗ trợ là phương pháp mới, làm giảm thiểu sang chấn thể chất, tinh thần của đứa trẻ, mặc cảm với những vết sẹo lớn sau mổ. Phẫu thuật tim ít xâm lấn có nội soi hỗ trợ có thể áp dụng:

- Bệnh lí về van tim (sửa van 2 lá, thay van 2 lá, van 3 lá, van động mạch chủ...), thay gốc động mạch chủ, phẫu thuật chuẩn bị đặt stend...

- Tim bẩm sinh đơn giản, không quá phức tạp (thông liên thất, liên nhĩ, thông sàn nhĩ thất...).

- Trẻ từ 12kg trở lên, trên 12 tuổi.

Áp dụng tiến bộ của Y học trong phẫu thuật tim bẩm sinh (P3)

MC: Thưa 2 chuyên gia, vậy với những ích lợi trên của PP mổ nội soi thì hiện nay, có những BV, cơ sở y tế nào ở nước ta thực hiện được PP này? Chuyên gia có thể cung cấp cho các khán giả địa chỉ cụ thể?

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: Đảm bảo ekip mổ tim phải hết sức vững vàng về chuyên môn kĩ thuật, trang thiết bị đầy đủ, ekip mổ phải được đào tạo chuyên sâu... 3 bệnh viện có thể triển khai phương pháp này là viện E, Việt Đức (Hà Nội) và bệnh viện Đại học Y dược TP HCM.

 MC: Sự khác biệt giữa những bệnh nhân có vết mổ tim bằng phương pháp cổ điển với những bệnh nhân sử dụng phương pháp phẫu thuật tim vá lỗ thông liên thất ít xâm lấn là gì, thưa PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước?

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước:

MC: Sau đây là câu hỏi cũng đề cập tới phương pháp mổ tim nội soi ít xâm lấn được gửi từ độc giả Thành Nam (Vũng Tàu): Cháu trai tôi năm nay 3 tuổi, vừa được chẩn đoán thông liên thất, tăng áp lực động mạch phổi. Sức khỏe cháu yếu, từ nhỏ đã biếng ăn nên rất nhẹ cân. Theo tìm hiểu, dị tật này có thể áp dụng phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn. Vậy trường hợp cháu tôi có áp dụng được phương pháp này không vì sức khỏe cháu yếu? Nếu thực hiện được thì kinh phí cho 1 ca mổ là bao nhiêu thưa chuyên gia?

TS. BS Nguyễn Hoàng Định: Dị tật thông liên thất, tăng áp lực động mạch phổi có thể áp dụng được phương pháp can thiệp này. Sức khỏe của cháu sẽ được bác sĩ đánh giá trước khi mổ. Chi phí ca mổ ở viện Đại học Y dược không khác mổ thông liên thất thông thường.

MC: Câu hỏi của độc giả Phan Long (32 tuổi, Yên Bái): Chào chương trình, con gái tôi từ khi sinh ra đã bị viêm phổi kéo dài. Đến 9 tháng tuổi, cháu tăng cân chậm lại, hay bị khó thở và mỗi khi khóc thường xuất hiện các cơn tím tái. Hiện nay cháu được 13 tháng, mới được chẩn đoán bị TBS do không có động mạch phổi phải.  Qua tìm hiểu, tôi biết trường hợp của con tôi phải mổ cấp cứu tạo hình động mạch phổi phải khá phức tạp, đòi hỏi bác sĩ phải có tay nghề cao. Xin chuyên gia tư vấn giúp bé nhà tôi nên phẫu thuật ở đâu, bằng phương pháp nào tốt nhất? Câu hỏi xin được dành cho PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước?

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: Thông tin anh đưa ra còn thiếu, việc động mạch phổi phải là dị tật bẩm sinh rất phức tạp. Có 2 dạng: thừa máu lên phổi và thiếu máu lên phổi. Tùy thuộc là thương tổn trong bệnh cảnh tim bẩm sinh nào để sử dụng phương pháp điều trị phù hợp. Bệnh viện Việt Đức cũng đã mổ 2 trường hợp bệnh nhân không có động mạch phổi phải. Có thể đến viện Việt Đức khám sớm cho cháu để được tư vấn và điều trị kịp thời.

MC: Câu hỏi từ địa chỉ mail haquanganh@gmail.com: Con gái tôi 14 tuổi, gần đây đột ngột có dấu hiệu khó thở, đau ngực. Đi khám tại Viện Tim mạch Việt Nam thì được chẩn đoán là bị phì đại vách liên thất. Trong gia đình tôi có mẹ vợ tôi cũng bị bệnh này. BS cho tôi hỏi bệnh có phải do di truyền không, chữa trị bằng cách nào? Liệu sau này con gái tôi lập gia đình, bệnh có di truyền tiếp không?

TS. BS Nguyễn Hoàng Định: Phì đại vách liên thất có thể liên quan đến yếu tố di truyền, tuy nhiên chưa thể kết luận chính xác nguyên nhân này. Biến chứng hẹp đường ra của tâm thất trái, máu nuôi cơ thể khó khăn, máu lên não khó hơn gây thiếu oxy, bệnh nhân có thể ngất, tai biến, thậm chí tử vong. Chưa có phương pháp điều trị dứt điểm.

Có thể phẫu thuật cắt bỏ vùng cơ, đặt điện cực trong tim... tạo đường thoát rộng hơn. Phương pháp phẫu thuật cũng gặp nhiều khó khăn vì xử lí chưa được thật sự hoàn hảo.

Áp dụng tiến bộ của Y học trong phẫu thuật tim bẩm sinh (P4)

MC: Câu hỏi của cô Hồng Anh (Hà Nội): Cháu ngoại tôi 5 tuổi, gần đây tim đập nhanh, nhiều lúc khó thở, thở dốc kiểu kiệt sức, được bác sĩ chẩn đoán là bị TBS và có nguy cơ đột tử cao do loạn nhịp tim. BS cho dùng máy khử rung tim. Tôi tìm hiểu trên mạng được biết đây là thiết bị nhỏ được gắn dưới da ở ngực bệnh nhân và có điện cực được dẫn đến tâm nhĩ hoặc tâm thất phải; máy liên tục theo dõi nhịp tim của bệnh nhân. Khi phát hiện những nhịp tim bất thường, máy sẽ phát ra những cú sốc điện để dập tắt cơn loạn nhịp giúp tim đập trở lại nhịp bình thường. Tuy nhiên, máy có thể khiến bệnh nhân bị sốc. Xin hỏi, loại máy này có thực sự an toàn cho cháu tôi? Có phương pháp phẫu thuật nào để chấm dứt hẳn bệnh không? Bị bệnh này thì cháu tôi cần kiêng gì?

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: theo những gì chị kể, có thể cháu mắc rối loạn về tim rất phức tạp, điều trị rất khó khăn, nguy cơ đột tử là đúng. Việc đặt máy khử rung tim là con dao 2 lưỡi, có nhiều rủi ro (có thể máy bắt nhầm nhịp rung), nguy cơ nhiễm trùng (có thể thủng tim)... Phải xác định rõ nguyên nhân mới biết bệnh có thể chữa khỏi hay không nên chị cần đưa cháu đến khám chuyên khoa sớm.

MC: Bạn Phương Thanh đến từ Hà Tĩnh có hỏi: Tôi mang thai 4 tháng thì phát hiện em bé bị tim bẩm sinh, tôi đã làm sinh thiết nhau thai và chọc nước ối để kiểm tra nhiễm sắc thể của bé nhưng kết quả không bị gì. Tôi bị dư ối nên đến tháng thứ 7 phải mổ lấy thai nhi ra nhưng bé bị não úng thủy và được 2 tuần thì mất. Không biết có phải do tôi dư ối không mà bé bị não úng thủy? Xin Bác sĩ tư vấn cho tôi biết là nên làm xét nghiệm gì để tầm soát trước khi sinh?

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: Tim bẩm sinh gây não úng thủy, từ não úng thủy gây đa ối. Có thể do rối loạn gen và yếu tố môi trường. Nên đi khám chuyên khoa để được bác sĩ tư vấn cụ thể. Trong lần mang thai tới, chị nên tìm hiểu rõ nguyên nhân gây tim bẩm sinh để phòng ngừa và khám thai định kì để phát hiện sớm dị tật thai nhi.

MC: Khán giả có nickname CaoCuong1809@yahoo.com có hỏi: Thưa Bác sĩ! Con trai tôi được 10 ngày tuổi bị chẩn đoán tim bẩm sinh. Trẻ có bệnh tim có nên và có cần tiêm phòng không? Loại vắc-xin 5 trong 1 có phù hợp với con tôi không?  Xin chân thành cảm ơn.

TS. BS Nguyễn Hoàng Định: Không có chống chỉ định tiêm phòng cho bệnh nhân tim bẩm sinh. Nếu mắc bệnh lí đó, trẻ tim bẩm sinh sẽ mắc bệnh nặng hơn nhiều. Tuy nhiên sau tiêm, sức đề kháng của trẻ bị tim bẩm sinh sẽ yếu hơn những trẻ khác nên cha mẹ cần chăm sóc trẻ kĩ lưỡng hơn. Trước khi tiêm phòng cần đảm bảo sức khỏe của trẻ trong trạng thái tốt nhất, điều trị dứt điểm bệnh trước khi tiêm vắc-xin.

MC: (MC) xin được hỏi BS, với những trẻ nhỏ được can thiệp phẫu thuật quá sớm, dưới 12 tháng tuổi, hoặc quá muộn, sau 15 tuổi, thì có ảnh hưởng gì đến sức khỏe sau này không, thưa ông?

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: Thời điểm nào mổ tốt nhất không phải là công thức mà phụ thuộc vào:

- Loại bệnh có thể mổ ngay, lên lịch sau sinh là mổ, tùy thời điểm dậy thì của bé gái...

- Năng lực, trình độ chuyên môn

- Sự tiến bộ của nền y học thế giới Các bác sĩ chuyên khoa, các trung tâm chuyên sâu về tim mạch sẽ tư vấn giúp phụ huynh chính xác thời điểm nào nên mổ, bệnh nào cần phải mổ vì không phải tất cả các bệnh tim bẩm sinh đều phải mổ mới giải quyết được.

MC: Trẻ mắc bệnh TBS cần được chăm sóc kỹ lưỡng và đúng cách để có được sức khỏe tốt. Vậy thưa TS. BS Nguyễn Hoàng Định, ông có lời khuyên gì cho các bậc cha mẹ trong việc chăm sóc con bị TBS không?

TS. BS Nguyễn Hoàng Định: Đối với trẻ tim bẩm sinh cần quan tâm:

Thể lực: yếu hơn bạn cùng trang lứa nên không ép làm việc nặng, tập luyện phù hợp

Chế độ ăn uống: cân bằng, không thừa cân béo phì, ăn chậm, chia làm nhiều bữa để trẻ không bị mệt khi ăn. Với trẻ tim bẩm sinh bị tím thường thiếu máu nên cần bổ sung thực phẩm giàu chất sắt.

Giữ ấm cơ thể, tiêm vắc-xin ngừa cúm.

MC: Có những biện pháp nào làm giảm nguy cơ mắc bệnh TBS ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ? Ông có lời khuyên gì dành cho chị em phụ nữ trước và trong giai đoạn mang thai không?

PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước: tỉ lệ mắc bệnh tim bẩm sinh luôn dao động từ 8-10/1.000 nên rất khó để giảm. Bên cạnh việc mang thai của các mẹ thì những ông bố cũng cần có sự quan tâm chăm sóc đúng mức cho sức khỏe người vợ: không hút thuốc lá, sinh hoạt điều độ...

Cải thiện môi trường sống, tránh nguy cơ mắc bệnh (như cúm).

Kiểm tra sức khỏe, biết để dự phòng, hạn chế tối đa để trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh.

Quý vị khán giả có thể gửi câu hỏi tại đây

HH