Yếu tố gây ra biến chứng của bệnh mỡ máu cao

Bản thân Lipid (mỡ) không phải là chất độc, khi nồng độ của chúng trong máu cao cũng không gây độc cho cơ thể. Cholesterol không phải là chất độc hại, cholesterol có vai trò trong sự sản xuất các tế bào mới và kích thích tố của cơ thể; ngoài ra nó còn đóng vai trò lớp màng bảo vệ các tế bào thần kinh. Cholesterol là một chất cần thiết và không thể thiếu cho cơ thể, nó có tác động xấu khi nồng độ dư thừa quá cao và rối loạn thành phần: tăng loại có tỉ trọng thấp ( LDL-c) và giảm loại có tỉ trọng cao (HDL-c).

Biến chứng của bệnh mỡ máu cao là gây xơ mỡ động mạch làm tăng huyết áp, tai biến mạch máu não, các bệnh về tim mạch, sỏi túi mật, đái tháo đường. Quá trình xơ mỡ động mạch diễn ra từ từ trong nhiều năm, các động mạch thường bị là: Động mạch chủ ngực, động mạch chủ bụng, động mạch vành tim...

Ảnh minh họa: Internet

Yếu tố gây ra biến chứng của bệnh mỡ máu là : Do loại lipoprotein có tỉ trọng thấp (LDL-c) tăng cao.

Nhóm tỷ trọng thấp LDL (Low density Lipoprotein) chuyên chở chủ yếu là approteines B, đây là dạng mà Cholesterol được mang đến các tế bào, khi có quá nhiều LDL, cholesterol bị đưa vào các màng của động mạch nhiều hơn, dần dần làm hẹp đường kính của mạch. Sau đó, kết hợp với các chất khác trong màng của thành động mạch tạo thành những mảng xơ vữa (atherosclerosis). Những mảng này có thể bị rạn nứt làm cho thành động mạch không được trơn tru dễ hình thành cục máu đông. Các mảng xơ vữa phát triển thành nhiều lớp chồng lên nhau có thể làm nghẽn động mạch. Nếu trường hợp này xảy ra trong động mạch vành tim thì kết quả là nghẽn mạch tim, gây chứng nhồi máu cơ tim.

Trong trường hợp cục máu đông bị rời ra khỏi thành động mạch, trôi theo dòng máu cho đến khi kẹt vào một mạch có đường kính nhỏ và hơn làm nghẽn mạch ấy. Nếu là mạch dẫn máu của não thì kết quả là chứng tai biến mạch máu não. Ngoài ra, nếu chỉ số Triglycerid cao và chỉ số HDL-c ( loại có tỉ trọng cao) thấp sẽ làm tăng độ nguy hại của LDL-c.

Như vậy:

Tăng LDL-cholesterol (LDL-c) là nguyên nhân chính của chứng xơ vữa làm nghẽn mạch, và là yếu tố gây ra biến chứng của bệnh mỡ máu.

Ngoài ra còn một tác nhân nữa là: Lipoprotein(a) là một chất giống như LDL-c nhưng có chất apoprotein đặc biệt đính vào. Đây là một chứng bệnh di truyền, không thể điều trị bằng thay đổi cách ăn uống hay tập thể thao, và chưa có thuốc trị công nghiệm.

BS. Đỗ Hữu Thảnh