Kết quả của Nghiên cứu hành vi nguy cơ của giới trẻ năm 2019 do Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh dịch Hoa Kỳ (CDC) công bố vào ngày 21/08/2020 cho biết gần 1/3 thanh niên tại Mỹ sử dụng thuốc lá điện tử. Con số này cho thấy mức độ nghiêm trong của đại dịch thuốc lá điện tử trong giới trẻ Mỹ. CDC Hoa Kỳ kêu gọi hành động khẩn cấp của các nhà lập pháp, quản lý trong việc cấm các loại sản phẩm độc hại và gây nghiện này cho hàng triệu trẻ em.
Tại Việt Nam, theo điều tra sức khoẻ học sinh toàn cầu của WHO thực hiện tại 21 tỉnh, thành phố của nước ta vào năm 2019 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường ở học sinh Việt Nam có xu hướng giảm từ 4% xuống 3,6% nhưng tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử bắt đầu tăng lên 2,6%.
Khảo sát của CDC Hoa Kỳ đã cho thấy việc sử dụng thuốc lá điện tử của thanh thiếu niên đã tăng vọt từ 13.2% năm 2017 lên 32.7% năm 2019.
Một điều đáng báo động là gần một phần ba thanh niên sử dụng thuốc lá điện tử cho biết họ thường xuyên sử dụng (ít nhất 20 ngày mỗi tháng). Đây là dấu hiệu của việc bị nghiện nặng. Gần 11% học sinh trung học sử dụng thuốc lá điện tử ít nhất 20 ngày một tháng, chỉ ít hơn 2% so với thuốc lá truyền thống
Vào năm 2019, 53,3% học sinh trung học (8 triệu) và 24,3% học sinh trung học cơ sở (2,9 triệu) cho biết đã từng thử thuốc lá.
Việc sử dụng sản phẩm thuốc lá hiện tại (30 ngày qua) (tức là thuốc lá điện tử [e-xì gà], thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá không khói, thuốc lá điếu, thuốc lào và bidis [thuốc lá nâu nhỏ bọc trong lá]) là 31,2% học sinh trung học (4,7 triệu) và 12,5% học sinh trung học cơ sở (1,5 triệu).
Trong số những người sử dụng từng sản phẩm thuốc lá hiện tại, tỷ lệ sử dụng sản phẩm thuốc lá thường xuyên (trên 20 ngày trong 30 ngày qua) dao động từ 16,8% người hút xì gà đến 34,1% người dùng sản phẩm thuốc lá không khói.
Trong số những người sử dụng từng sản phẩm thuốc lá hiện tại, thuốc lá điện tử là sản phẩm thuốc lá có hương vị được sử dụng phổ biến nhất (68,8% người dùng thuốc lá điện tử hiện nay).
86,3% sinh viên cho biết đã tiếp xúc với nguồn quảng cáo hoặc khuyến mãi sản phẩm thuốc lá tiềm năng (qua kênh trực tuyến hoặc đi xem phim; hoặc đọc sách báo hoặc tạp chí)
Nguyên nhân của vấn nạn này đã quá rõ ràng. Các nhà sản xuất thuốc lá điện tử đã thu hút trẻ em bằng những hương vị hấp dẫn và giữ khách hàng bằng các sản phẩm có hàm lượng nicotine cao nếu không muốn nói là nhiều hơn cả một bao thuốc lá truyền thống có 20 điếu thuốc. Hương vị giữ vai trò quan trọng trong việc thu hút trẻ em khi có tới 97% trẻ đang sử dụng thuốc lá điện tử đang sử dụng sản phẩm có hương vị trong vòng 1 tháng qua. 70% các em cho rằng đây là lý do chính để họ sử dụng sản phẩm này.
Chủ tịch của Tổ chức Chiến dịch Hành động vì Trẻ em không Thuốc lá (CTFK) Matthew L.Myers cho rằng giải pháp cho cuộc khủng hoảng này rất rõ ràng. Đó là, các nhà hoạch định chính sách phải loại bỏ các sản phẩn có hương vị và chứa nicotine đã khiến hàng triệu trẻ em nghiện là điều cấp thiết hơn bao giờ hết.
Tính đến thời điểm hiện tại, bốn bang - Massachusetts, New Jersey, New York và Rhode Island - và ngày càng nhiều thành phố và bang khác của Mỹ đã cấm bán tất cả các loại thuốc lá điện tử có hương vị (Massachusetts và một số địa phương đã chấm dứt việc bán tất cả các sản phẩm thuốc lá có hương vị).
PGS.TS Lương Ngọc Khuê- Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế, Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá cho biết, để bảo vệ thế hệ trẻ trước nguy cơ nghiện chất nicotine và các tác hại đối với sức khỏe của việc sử dụng thuốc lá, ngăn chặn các chiến thuật quảng cáo có hệ thống của ngành công nghiệp thuốc lá, Tổ chức Y tế thế giới lựa chọn chủ đề ngày Thế giới không thuốc lá năm 2020: 'Bảo vệ giới trẻ khỏi ảnh hưởng của việc quảng cáo và sử dụng các sản phẩm thuốc lá'.
ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm – Cán bộ Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam cảnh báo tác hại của các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới bởi trong đó có chứa rất nhiều chất độc hại như nicotine, kim loại, formaldehyde….
Ông Lâm phân tích, với thuốc lá điện tử, người hút dễ bị gây nghiện và tăng nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá thông thường. Nghiên cứu cho thấy những người trẻ tuổi đã thử sử dụng thuốc lá điện tử thì có nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá thông thường cao hơn 3,5 lần so với nhóm người không dùng thuốc lá điện tử.
Trong thuốc lá điện tử có tới 15.000 loại hương vị, nguy cơ trộn hương vị và cả chất ma túy; người hút dễ phơi nhiễm các chất độc gây bệnh ung thư, tim mạch, hô hấp, ảnh hưởng đến phát triển trí não. Các chất độc được thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử và trong khói. Vì vậy thuốc lá điện tử có hại cho cả người dùng và người xung quanh. Ngoài ra còn có nguy cơ chấn thương nghiêm trọng do cháy nổ pin…
Về vấn đề này, ThS. Đoàn Thu Huyền - Trưởng Đại diện Tổ chức Chiến dịch vì Trẻ em không thuốc tại Việt Nam cho biết, hệ thống cung cấp nicotin điện tử (ENDS) — bao gồm các loại thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng (HTPs) là những sản phẩm gây nghiện cao, gây hại và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Cả thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng đều là những loại sản phẩm thế hệ mới chứa nicotine hiện chưa được phép bán tại Việt Nam và đang trong quá trình xem xét áp dụng biện pháp quản lý phù hợp.
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!