Chăm sóc bé bị sốt xuất huyết tại nhà

Những nguyên tắc chăm sóc bé bị sốt xuất huyết tại nhà quan trọng như sau:

Hạ sốt đúng cách cho trẻ:

- Khi trẻ sốt từ 38,5 - 390C cho trẻ uống thuốc hạ sốt Paracetamol loại đơn chất với liều 10 - 15mg/kg cân nặng, 4 - 6 giờ một lần.

- Cha mẹ cũng có thể lau mát cho trẻ bằng nước ấm để tránh biến chứng sốt cao gây co giật cho trẻ, nhất là trẻ đã có tiền sử sốt cao co giật trước đây.

Đảm bảo việc bù nước và chế độ dinh dưỡng cho trẻ bao gồm:

- Cho trẻ uống nhiều nước: bằng nhiều loại nước uống khác nhau như nước lọc, nước sôi để nguội, nước cam, nước chanh, nước dừa tươi, nước canh, nước cháo… và nên cho trẻ uống dung dịch Oresol là cách bù nước hiệu quả trong bệnh SXH.

- Cho trẻ ăn thức ăn lỏng, giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa như cháo dinh dưỡng, súp rau củ, sữa uống các loại…kết hợp chế độ nghỉ ngơi hợp lý giúp trẻ mau lành bệnh.

- Tái khám đúng lịch hẹn của bác sĩ: bệnh SXH được bác sĩ hẹn tái khám mỗi ngày.

Phát hiện sớm dấu hiệu bệnh trở nặng để cho trẻ nhập viện cấp cứu kịp thời:

- Phải theo dõi sát vì thời điểm nguy hiểm nhất của bệnh SXH là khi trẻ hết sốt (thường từ ngày thứ 3 đến hết ngày thứ 6) trẻ có thể trở nặng và sốc dẫn đến tử vong nhanh chóng nếu không được phát hiện kịp thời.

Tuyệt đối tránh những tác động không tốt sau đây:

- Không nên cạo gió, cắt lể vì sẽ làm đau và có thể gây chảy máu, nhiễm trùng cho trẻ.

- Không tự ý cho trẻ uống thuốc Aspirine hoặc Ibuprofen vì có thể gây chảy máu dạ dày.

- Không cho trẻ uống những loại nước có màu đen hoặc đỏ như Coca, Pepsi, xá xị… vì có thể gây nhầm lẫn với tình trạng xuất huyết tiêu hóa ở trẻ

- Không cho trẻ sốt xuất huyết truyền dịch tại các phòng khám tư hoặc cơ sở y tế không đủ điều kiện, vì đã có nhiều trường hợp truyền dịch không đúng làm bệnh trở nặng và kéo dài, dễ gây phù nề, suy tim nặng… khi chuyển đến bệnh viện thì đã quá trễ không thể cứu sống được trẻ.

Những dấu hiệu cảnh báo trẻ cần phải được nhập viện

Từ ngày thứ 3 - ngày thứ 7 của bệnh trẻ bắt đầu hạ sốt khoảng 37,5 - 38oC hoặc thấp hơn, một số bệnh nhi xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo sau đây:

- Trẻ ói mửa nhiều; đau bụng.

- Bứt rứt; quấy khóc; lừ đừ; li bì; tay chân nhớp lạnh, tím, vã mồ hôi.

- Chảy máu mũi, chảy máu chân răng, ói máu, đi tiêu phân đen.

Nếu phát hiện trẻ có một trong những dấu hiệu trên thì cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay bệnh viện.

Thông điệp phòng ngừa bệnh SXH từ Bộ Y tế

Việt Nam đã thành công trong việc kiểm soát tỉ lệ tử vong do bệnh SXH Dengue. Từ năm 2005 đến nay, tỉ lệ tử vong do bệnh SXH Dengue là dưới 1/1.000 trường hợp. Tuy nhiên, kết quả phòng chống để giảm số trường hợp mắc SXH cũng còn hạn chế, đặc biệt chu kỳ bệnh SXH thường từ 3 - 5 năm. Thông điệp phòng chống bệnh SXH được khuyến cáo như sau:

- Mọi gia đình hãy đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng nhằm ngăn chặn bệnh SXH.

- Hãy thả cá vào các lu, chum, vại, bể chứa nước để diệt bọ gậy (lăng quăng), phòng chống SXH.

- Lật úp các dụng cụ chứa nước và loại bỏ các vật liệu phế thải để loại trừ bọ gậy, phòng chống SXH.

ThS.BS. ĐINH THẠC

(Trưởng đơn vị Truyền thông, BV. Nhi Đồng 1 TP.HCM​)