Chẩn đoán và điều trị bệnh nấm mắt

Nước ta khí hậu nhiệt đới, nóng, ẩm, nghề chính là nông nghiệp nên tỷ lệ bệnh nấm mắt cao. Tổn thương mắt do nấm thường trên cơ địa mắt đã có các tổn thương trước đó (viêm giác mạc biểu mô dài ngày, chứng khô mắt, Herpes mắt, đeo kính tiếp xúc nhiều sau ghép giác mạc, người tra rỏ mắt bằng cortisol hoặc dùng cortisol đường toàn thân). Khi vào mắt, các loại nấm sợi và nấm men đều phát sinh các độc tố hoạt hóa các men phân hủy protein làm hủy hoại các màng mắt.

Các biểu hiện trên mắt

Ngoài cảm giác kệnh, nhói, chói mắt (của loét giác mạc nói chung), bệnh nhân còn cảm giác đau đớn thường xuyên rất khó chịu. Khi khám thấy các ổ loét kênh bờ lên, gờ bờ lên, đáy loét có các đám xuất tiết trắng vàng. Nếu có mủ tiền phòng thì là mủ quánh đặc, không có ngấn nằm ngang mà bám leo sau nội mô giác mạc. Thầy thuốc phải dựa vào kinh nghiệm và linh cảm lâm sàng để quyết định điều trị theo hướng nấm. Bởi vì đợi xác định chính xác qua xét nghiệm thì sẽ lâu, bệnh nhân dễ bị điều trị muộn.

Tỷ lệ người mắc bệnh nấm mắt ở nước ta cao (Ảnh minh họa: Internet)

Chẩn đoán qua xét nghiệm

Lấy bệnh phẩm qua nước mắt thì ít hiệu quả. Phải nạo giác mạc tổn thương để lấy bệnh phẩm. Ngoài soi trực tiếp dưới kính hiển vi còn phải nuôi cấy nấm.

Điều trị thế nào?

Việc điều trị còn gặp nhiều khó khăn. Chủ yếu là điều trị tại chỗ, tốt nhất dùng thuốc kháng nấm đặc trị dựa vào kết quả nuôi cấy nấm.

Lưu ý, thuốc nấm da không được đưa vào mắt (do không phù hợp về pH, độ thẩm thấu muối và độ kích ứng đối với mắt).

Lời khuyên thầy thuốc

Tác nhân chính là nấm mốc từ thảo mộc nên khi lao động có tiếp xúc với cây cỏ cần phải tránh để chúng va quệt, rơi bắn vào mắt. Khi đang làm việc có va chạm với chúng thì phải 'tốt nhịn”, không được đưa tay lên vùng mặt, vùng mắt, dù có bị ngứa vướng đến mấy. Xong việc phải rửa tay bằng xà phòng sạch, rồi rửa mặt, giặt thật sạch khăn bằng xà phòng ngay sau khi rửa.

Đừng để khăn rửa mặt mọc nấm mốc. Năng giặt khăn bằng xà phòng và năng phơi khăn ra chỗ nắng.

Tránh phơi khăn mặt và quần áo trên dây mây, sào tre nứa, dễ tiếp xúc với nấm mốc.

Không được tùy tiện dùng cortisol khi đau mắt vì sẽ giải phóng bào tử nấm, làm bệnh nấm mắt nặng thêm.

Bị đau mắt sau khi bị va quệt với cỏ cây (dù là tươi hay khô, mục) đều phải cảnh giác với nhiễm nấm mắt, đi khám sớm để được điều trị sớm.

BS. Hoàng Sinh