Làm sao để phát hiện bệnh 'lỗ tiểu thấp' ở nam giới

Nhiều ông chồng bị vợ đòi ly hôn vì không thể hoàn thành 'chuyện ấy' mà sau khi đến nam khoa, nguyên nhân là do 'thằng nhỏ' bị cong vì lỗ tiểu thấp....

Nhiều ông chồng không thể hoàn thành 'chuyện ấy' do thằng nhỏ bị cong vì lỗ tiểu thấp.(Ảnh minh họa: Internet)

Đám bạn của anh Khá rất ngạc nhiên vì anh không bao giờ 'đứng giải quyết nỗi buồn' chung với bạn bè mà luôn vào phòng riêng. Họ chỉ nghĩ anh kỹ tính. Vì vậy trong giao tiếp, ai cũng giữ một khoảng cách nhất định với anh. Cho đến khi lấy vợ, nhiều năm mà vẫn không có con, đi khám nam khoa anh mới hay mình bị bệnh gọi là lỗ tiểu thấp.

Không phải ai cũng biết

Lỗ tiểu thấp (hypospadias) là dị dạng bẩm sinh do sự phát triển không hoàn toàn niệu đạo trước. Tỷ lệ thường gặp 1/300 - 1/500. Bệnh có 3 đặc điểm chính là: lỗ tiểu đổ thấp ở bụng dương vật và dương vật bị cong ở các mức độ khác nhau, có thể thiếu da mặt bụng dương vật.

Dưới ảnh hưởng của Testosterone, dương vật và rãnh niệu sinh dục cùng phát triển ra trước. Rãnh niệu sinh dục khép lại sẽ thành phần lớn niệu đạo. Đoạn niệu đạo quy đầu được hình thành sau khi một ống nguồn gốc ngoại bì nối tiếp với niệu đạo dương vật.

Khi rãnh niệu sinh dục không khép lại hoàn toàn tật lỗ tiếu thấp xuất hiện, kèm theo cong dương vật nếu có lá xơ dưới dương vật. Ngoài ra dương vật có có thể bị xoay theo một góc độ nhẹ và da dương vật có những nếp gấp bất thường. Các dị tật kèm theo thuộc dị tật tiết niệu: tinh hoàn ẩn, thoát vị bẹn, thận lạc chỗ, niệu quản đội, niệu quản phình to. Ngoài ra có các dị tật phức tạp: lưỡng tính giả, loạn sản tuyến sinh dục.

Androgen có vai trò kích thích dương vật phát triển vì vậy chắc chắn các yếu tố khác phải thông qua sự tác động của Androgen. Cơ chế sinh bệnh có thể là do không đủ yếu tố kích thích dương vật phát triển hoặc do tổ chức dương vật không đáp ứng với kích thích.

Trong một lần khám bệnh, một anh vật vã thắc mắc với các bác sĩ nam khoa, tại sao anh vẫn thích khác phái nhưng 'không thể cứng', liệu anh có đúng giới tính nam? Nguyên nhân tìm ra cũng chỉ vì bệnh lỗ tiểu thấp gây ra hiện tượng lưỡng tính giả.

Nhiều ông chồng bị vợ đòi ly hôn vì không thể hoàn thành 'chuyện ấy' mà sau khi đến nam khoa, nguyên nhân là do 'thằng nhỏ' bị cong vì lỗ tiểu thấp.

Làm gì để phát hiện bệnh?

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ ít có triệu chứng liên quan đến lỗ tiểu thấp, nhưng trẻ lớn và người lớn ưa phàn nàn về tia nước tiểu, cách đi tiểu. Khi thấy bé trai không thể đứng tiểu mà phải ngồi, hoặc tia nước tiểu nhỏ, yếu… cần phải nghĩ đến bệnh lỗ tiểu thấp.

Cong dương vật gây gập bụng dương vật, cản trở giao hợp. Thể bìu dương vật hoặc thể tầng sinh môn phải tiểu ngồi và có thể gây vô sinh. Phàn nàn của hầu hết bệnh nhân là hình dáng bất thường của dương vật do thiếu hoặc không có da bụng dương vật. Lỗ tiểu thấp có thể bị hẹp nên được kiểm tra và xác định mức độ hẹp (nếu hẹp nên nong mở rộng). Có sự gia tăng tinh hoàn ẩn ở những trẻ lỗ tiểu thấp, cho nên cần thăm khám bìu xác định tinh hoàn.

Trẻ thể bìu dương vật hoặc thể tầng sinh môn thường có bìu trẻ đôi và không rõ giới tính nên xét nghiệm nhiễm sắc thể đồ. Soi niệu đạo và soi bàng quang đánh giá cơ quan sinh dục bên trong phát triển bình thường.

Bệnh nhân cần được đánh giá chính xác vị trí và kích thước miệng sáo, mức độ cong dương vật, kích thước dương vật, tình trạng niêm mạc quy đầu và da ở lưng dương vật, trục của dương vật, niêm mạc của máng niệu đạo.
Khám toàn thân để phát hiện các dị tật phối hợp: tinh hoàn không xuống bìu, túi thừa tuyến tiền liệt, thoát vị bẹn, thận lạc chỗ, niệu quản đội, niệu quản phình to, lưỡng tính giả, loạn sản tuyến sinh dục.

Các kỹ thuật tạo hình niệu đạo xuất hiện và bùng nổ vào giữa thế kỷ XIX. Năm 1874, BS Duplay lần đầu tiên khâu mép hai vạt da dọc hai bên máng niệu đạo với nhau tạo ống niệu đạo. Sau đó, các kỹ thuật này ngày càng được cải tiến và hiện có tới 9 kỹ thuật để điều trị các dạng lỗ tiểu thấp...

BS. Mai Bá Tiến Dũng.