Nghịch lý trong những gia đình 'phải có con trai' và những cái giá quá đắt mà họ phải trả

Thời sự - 04/26/2024

Hiện nay, quan niệm 'một trăm đứa khóc như ri, không bằng một đứa nó đi giật lùi' vẫn đang chi phối khá nhiều trong đời sống khiến một bộ phận không nhỏ người dân vẫn ưa thích con trai hơn con gái. Điều này gây ra tình trạng bất bình đẳng giới và là nguyên nhân gốc rễ dẫn đến tình trạng mất cân bằng tỷ số giới tính khi sinh ở nước ta.

TS Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội cho biết, hiện nay, Việt Nam đã đạt được rất nhiều thành tựu về bình đẳng giới. Người phụ nữ Việt Nam đã chứng tỏ được năng lực của mình trong rất nhiều lĩnh vực với các vai trò lãnh đạo, quản lý, nhà khoa học, doanh nhân, kỹ sư, bác sĩ và những người lao động rất thành công.

Tuy nhiên, ở trong gia đình họ vẫn được coi là người 'quan trọng' thứ 2 sau người đàn ông. Mặc dù về mặt sinh học con gái và con trai đều mang máu huyết của cha mẹ như nhau nhưng vì những tập tục truyền thống gắn liền với gia đình phụ hệ với mô hình định cư bên nội con gái bị coi là 'con người ta' vì người phụ nữ sau khi kết hôn phải sống bên gia đình nhà chồng.

'Những tập tục đó đã tước đi vai trò chăm sóc cha mẹ, thờ cúng tổ tiên của người con gái và trao trọn trách nhiệm đó cho con trai. Đó là một trong những lý do khiến con trai trở nên quan trọng hơn con gái. Và quan niệm này cho đến bây giờ vẫn còn rất phổ biến', TS Khuất Thu Hồng cho biết.

Nghịch lý trong những gia đình 'phải có con trai' và những cái giá quá đắt mà họ phải trả

Nhiều người phụ nữ bị chồng đánh đập, hành hạ vì không đẻ được con trai. Ảnh minh họa

Theo Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội, trong một nghiên cứu gần đây nhất mà bà và cộng sự thực hiện về nam giới Việt Nam cho thấy, hơn 60% nam giới tham gia phỏng vấn đều nói rằng, có con trai là điều rất quan trọng với một người đàn ông. Người đàn ông đích thực là người phải có con trai. Kết quả này giải thích vì sao nhiều gia đình phải tìm mọi cách để sinh con trai.

Tuy nhiên, trên thực tế, ở rất nhiều gia đình con gái mặc dù đã đi lấy chồng nhưng vẫn là người chăm sóc chủ yếu cho cha mẹ của mình khi họ bị đau ốm. Cũng có rất nhiều trường hợp con gái lại chính là trụ cột về kinh tế trong gia đình.

Cũng theo TS Khuất Thu Hồng, phân tích kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009 và 2019 đã cho thấy, trong số những gia đình cố gắng để có con trai thì kinh tế không phải là yếu tố quan trọng, họ là những gia đình khá giả và không phải là những người sẽ phải dựa vào con cái khi về già. Ngược lại, họ lại muốn có con trai để thừa kế tài sản của mình vì vẫn quan niệm rằng con gái là 'vịt trời'.

Đối với nhiều người khác, con trai làm biểu tượng của thành công trong cuộc sống, có giá trị tâm linh nên có con trai đối với họ là điều hãnh diện. Vì những quan niệm như vậy, họ quyết tâm có con trai bằng mọi giá.

Còn với phụ nữ, họ cho rằng có con trai có nghĩa là 'biết đẻ', có con trai thì địa vị của họ trong gia đình mới vững chắc và cuộc hôn nhân của họ mới thực sự được đảm bảo. Đây là lý do khiến nhiều phụ nữ chấp nhận mang thai nhiều lần và phá thai nhiều lần, thậm chí còn phải áp dụng những giải pháp công nghệ phức tạp hơn, mang lại nhiều rủi ro về sức khỏe để có bằng được con trai.

'Không ít gia đình lục đục, tan vỡ chỉ vì không có con trai. Nhưng ngay cả trong những gia đình đã 'tìm được' đứa con trai mơ ước thì cũng không phải hạnh phúc lúc nào cũng mỉm cười với họ. Những cái giá quá đắt mà họ phải trả trong quá trình tìm kiếm con trai đã làm ảnh hưởng đến mối quan hệ, tình cảm và tâm lý của những thành viên trong gia đình. Không phải đứa con trai nào được sinh ra trong hoàn cảnh như vậy cũng thành đạt, hay làm trọn vai trò mà gia đình kỳ vọng ở họ' - TS Khuất Thu Hồng phân tích.

Để thay đổi tâm lý ưa thích con trai hơn con gái và đối xử không công bằng với con gái, theo TS Khuất Thu Hồng, điều này cần rất nhiều giải pháp được thực hiện một cách đồng bộ. Trong đó, giải pháp căn cơ nhất là thay đổi nhận thức của người dân, xóa bỏ định kiến với con gái, thay đổi những quan niệm về nối dõi tông đường, thờ cúng tổ tiên. Những việc đó, con gái cũng có thể làm tốt như con trai.

Giải pháp quan trọng thứ hai mà vị chuyên gia này đề cập đến là cải thiện hệ thống an sinh xã hội với những giải pháp toàn diện chăm sóc người cao tuổi để họ không phải lo lắng khi không có con trai. Các hệ thống trung tâm chăm sóc người cao tuổi và những sáng kiến ở cộng đồng để hỗ trợ những gia đình neo đơn cần phải được triển khai với chất lượng cao hơn.

Đồng thời, cần truyền thông giáo dục để người dân chấp nhận những mô hình chăm sóc người cao tuổi như vậy. Bằng cách đó, có thể giảm bớt tâm lý bắt buộc phải có con trai để nương tựa lúc tuổi già.

Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!