Ngộ độc thực phẩm do tụ cầu vàng: Từ đâu mà bị?

Liên quan sự việc hơn 30 trẻ nhập viện nghi ngộ độc sau khi ăn bánh mì chà bông gà, Ban quản lý ATTP TP.HCM đã tiến hành gửi mẫu xét nghiệm để xác định nguyên nhân và tiến hành điều tra dịch tễ. Bước đầu Ban quản lý ATTP TP.HCM nhận định nguy cơ tập trung vào món chà bông gà vì có thể bị nhiễm tụ cầu (Staphylococcus).

'Chúng tôi đã tiến hành gửi mẫu xét nghiệm để xác định nguyên nhân và tiến hành điều tra dịch tễ. Nhận định ban đầu cho thấy: nguy cơ tập trung vào món chà bông gà. Có thể bị nhiễm tụ cầu (Staphylococcus) với các biểu hiện cấp tính nhanh và mạnh. Bên cạnh đó, có thể nhiễm khuẩn do chất lượng nguyên liệu, quy trình làm chà bông và điều kiện, thời gian bảo quản. Qua quá trình tìm hiểu cho thấy, Công ty Đồng Tiến tự sản xuất bánh mì và có mua chà bông gà được mua tại Công ty Hà Trang về chế biến thành sản phẩm bánh mì chà bông”, bà Phạm Khánh Phong Lan thông tin.

Tụ cầu (Staphylococus) là gì?

Theo TS Phan Thế Đồng,Chủ nhiệm chương trình Công nghệ thực phẩm, Trường Đại học Hoa Sen cho hay: Staphylococcus là một chủng vi khuẩn có thể gây ra rất nhiều bệnh nhiễm trùng trong cơ thể. Đây là chủng vi khuẩn thường gặp trên da người và trong điều kiện bình thường chúng không gây bệnh. Có hơn 30 chủng tụ cầu khuẩn có thể gây bệnh, tuy nhiên phổ biến nhất vẫn là tụ cầu vàng Staphylococcus aureus. Nếu vi khuẩn này xâm nhập vào cơ thể, thông qua các vết thương trên da hay qua đường hô hấp, chúng có thể gây ra các nhiễm trùng rất nghiêm trọng.

Thức ăn nhiễm tụ cầu do đâu mà ra?

Theo TS Đồng, mọi người có thể bị ngộ độc khi ăn phải thức ăn nhiễm tụ cầu. Ông cũng cho hay các thực phẩm khô như chà bông, hay thịt khô... trong quá trình chế biến bị nhiễm tụ cầu là do người chế biến gây ra. Theo tiến sĩ Đồng, vi khuẩn tụ cầu này có sẵn trên da người mà có nhiều trong mụn nhọt trên da người hoặc ở trong lỗ mũi, lỗ tai. 'Do đó trong quá trình chế biến, nếu người thực hiện chế biến không đảm bảo đúng quy trình vệ sinh mà tay không chế biến, hoặc không rửa tay trước khi làm hoặc vô tình nhỏ mồ hôi xuống thực phẩm... cũng là nguyên nhân khiến thực phẩm bị nhiễm tụ cầu. Khi thức ăn được tiếp xúc với tụ cầu khuẩn, vi khuẩn nhân lên và tạo ra độc tố. Đó chính là những độc tố có thể làm cho người ăn bị bệnh, gây ra các triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy, đau dạ dày', tiến sĩ Đồng cho hay.

Tụ cầu lây lan từ người (tay không chế biến thức ăn) qua thực phẩm và sinh ra độc tố gây ngộ độc. Ảnh minh họa: Internet

Tiến sĩ Đồng cũng lưu ý, độc tố do tụ cầu sinh ra rất khó phân hủy cho dù chúng ta có nấu chín. Tuy nhiên độc tố này không gây chết người chỉ khiến cho người ăn bị ngộ độc như nhức đầu, nôn ói, sốt... Những triệu chứng này thường xuất hiện trong vòng 6 giờ. Ngoài ra, bệnh nhân có thể bị sốt. Nhưng cần lưu ý: khi bị ngộ độc thực phẩm, sốt không hẳn liên quan đến tụ cầu. Những thực phẩm dễ bị nhiễm tụ cầu vàng nhất như trứng, thịt gia súc, gia cầm, cá ngừ, thịt gà, khoai tây, mỳ ống, các loại bánh nướng có kem và các sản phẩm từ sữa.

Làm gì để phòng tránh tụ cầu?

Hiện chưa có vaccin đặc hiệu để phòng các bệnh do tụ cầu vàng gây ra. Tuy nhiên tiến sĩ Phan Thế Đồng cho biết để phòng tránh lây lan vi khuẩn này thì cần đảm bảo vệ sinh cá nhân và vệ sinh an toàn trong quá trình chế biến thực phẩm.

Theo đó cần rửa tay và đeo găng tay chuyên dụng hoặc đồ bảo hộ trước và trong và sau khi chế biến thực phẩm. Không dùng chung các vật dụng cá nhân có khả năng tiếp xúc với vết nhiễm trùng. Ví dụ như khăn mặt, dao cạo râu, ga trải giường hay quần áo. Cần giặt sạch sẽ chăn chiếu và quần áo trong nước nóng và sấy khô để giúp tiêu diệt tụ cầu.

Cần tuân theo những quy tắc sơ chế và chế biến thực phẩm an toàn để phòng nguy cơ ngộ độc do tụ cầu gây ra như đảm bảo vệ sinh cá nhân, nếu bạn có vết thương, nhiễm trùng da, hay nhiễm trùng tại mắt, mũi, không nên chuẩn bị thức ăn cho người khác. Làm sạch và tiệt trùng nhà bếp và khu vực ăn uống; khi nấu, đảm bảo nhiệt độ cao trên 60 độ C và bảo quản thực phẩm lạnh dưới 4 độ C; những thực phẩm cần giữ lạnh cần được đưa vào tủ lạnh càng sớm càng tốt.