An toàn vệ sinh đang là một vấn đề nhức nhối đối với xã hội. Ngộ độc thực phẩm có rất nhiều nguyên nhân như: do hóa chất, vi sinh vật, hoặc chất độc có sẵn trong thức ăn… Trong số đó vi sinh vật, và đặc biệt từ chủng tụ cầu vàng Staphylococcus aureus là một trong những nguyên nhân thường gặp nhất và để lại hậu quả nghiêm trọng trong ngộ độc thực phẩm.
Tụ cầu vàng là gì?
Tụ cầu vàng có tên khoa học là Staphylococcus aureus (tiếng La Tinh là staphylo: tụ chùm, coccus: hình quả cầu, aureus: màu vàng). Sở dĩ có tên là tụ cầu vàng là vì khi nuôi cấy, các vi khuẩn này tụ lại thành chùm như chùm nho và có màu vàng.
Vi khuẩn tụ cầu vàng
Tụ cầu vàng có ở khắp nơi trong tự nhiên: không khí, đất, nước, trên da, trong họng và loại vi khuẩn này có khả năng gây tổn thương lên nhiều cơ quan như: da, hô hấp, tim, màng não, xương và máu. Bình thường nó không gây bệnh trên người khỏe mạnh, trừ khi nó có thể xâm nhập vào đường tiêu hóa của bạn. Khi tụ cầu vàng phát triển, nó sản xuất ra nhiều nội độc tố.
Sau khi xâm nhập vào đường tiêu hóa, các độc tố này gây nên các triệu chứng của bệnh đường ruột bao gồm buồn nôn và nôn, được gọi là độc tố ruột. Các độc tố này khó bị phá hủy khi đun nấu. Với nhiệt độ 100oC trong vòng 15 phút vẫn chưa thể làm hủy hoại được độc tố này. Vì vậy, khi trong thực phẩm dù đã đun nấu chín làm chết hết vi khuẩn tụ cầu vàng nhưng độc tố của chúng vẫn còn tồn tại, nếu ăn phải thì bị ngộ độc.
Muốn khử độc tố tụ cầu vàng thì phải đun sôi thức ăn (100oC) ít nhất 2 giờ. Do đó, khi vấn đề vệ sinh trong chế biến và nấu nướng kém, tụ cầu vàng và các độc tố có thể nhiễm vào thức ăn và gây ngộ độc thực phẩm.
Vậy nguồn xâm nhập của tụ cầu vàng là từ đâu?
Những thực phẩm có khả năng chứa tụ cầu vàng cao là: thịt, gia cầm và trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa, đồ hộp, các sản phẩm trong bánh mì (bánh kem, socola)… Nguồn lây nhiễm tụ cầu vàng còn có thể là do các phương pháp vệ sinh kém trong các dụng cụ nấu nướng, hay do quá trình lựa chọn, chế biến, bảo quản thực phẩm kém.
Một nguồn phải kể đến đó là do nhiễm chéo từ các thực phẩm không an toàn do bảo quản quá lâu, hay kém chất lượng, từ dụng cụ nấu nướng hay cơ thể con người. Nhiễm chéo là một quá trình lây nhiễm các vi khuẩn từ nguồn lây nhiễm (con người, dụng cụ, hay nguồn thực phẩm không an toàn) sang các thức ăn sạch và gây bệnh cho bạn.
Điều trị như thế nào?
Bạn phải điều trị ngộ độc thực phẩm nhằm kiểm soát các biến chứng. Biến chứng thường gặp nhất đó là mất nước do nôn mửa và tiêu chảy. Không sử dụng thuốc, kể cả kháng sinh nếu chưa được bác sĩ chỉ định.
Ngộ độc tụ cầu vàng rất nguy hiểm
Để tránh mất nước, bạn nên bổ sung các chất điện giải một cách từ từ bằng cách sử dụng thêm oresol thay cho nước. Soda và nước trái cây có chứa nhiều đường và không chứa đủ các chất điện giải, do vậy, bạn nên tránh sử dụng những loại này.
Nên sử dụng chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng. Các bác sĩ cho rằng ăn chế độ ăn bình thường là chế độ ăn phù hợp nhất. Tuy nhiên nên tránh các loại thức ăn có quá nhiều chất béo và chất đường. Các chất kích thích như đồ ăn cay, rượu và cà phê chỉ được sử dụng 2 ngày sau khi các triệu chứng biến mất hoàn toàn.
Vì vậy, để phòng chống ngộ độc thực phẩm, nên thực hiện các điều sau:
- Ăn chín, uống sôi.
- Vệ sinh môi trường và nguồn nước sạch sẽ.
- Thực hiện các biện pháp vệ sinh phòng bệnh: rửa tay trước và sau khi ăn.
- Nên lựa chọn những thực phẩm an toàn, đảm bảo vệ sinh và tránh bảo quản thực phẩm quá 12h. Trong quá trình lựa chọn các bạn nên để ý tới thông tin của thực phẩm như hạn sử dụng, quan sát kĩ xem thực phẩm có vấn đề bất thường hay không.
- Các thực phẩm tươi sống như thịt, hải sản nên được bảo quản lạnh trong vòng 2-3 ngày, tránh bảo quản quá lâu, bởi các vi khuẩn có đủ điều kiền để phát triển và gây bệnh cho bạn.
- Cần phải vệ sinh dụng cụ nấu nướng ngay sau khi chế biến nhằm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Khi nghi ngờ bị ngộ độc thực phẩm bạn nên đi khám ngay lập tức.
>> Xem thêm: Ngộ độc thực phẩm và cách xử trí
Ánh Minh
Ảnh minh họa: Internet
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!