‘Nhận diện’ bệnh trĩ

Có hai thể bệnh trĩ: bệnh trĩ ngoại thường gây ra triệu chứng đau khi hậu môn bị kích thích; bệnh trĩ nội thường không đau nhưng có thể gây chảy máu. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, đôi khi triệu chứng chảy máu lại không liên quan đến bệnh trĩ mà có thể là do bị ung thư. Vì vậy, muốn biết chính xác bệnh trạng, bạn cần phải đến bệnh viện kiểm tra nhằm xác định cụ thể nguyên nhân gây ra hiện tượng trên.

 Bệnh trĩ gây nên bởi tình trạng các tĩnh mạch ở trực tràng bị phình to lên

Khi nào trĩ ‘gõ cửa’?

Khi có nhiều áp lực tác động lên các tĩnh mạch trong khu vực xương chậu hoặc trực tràng, có thể dẫn tới bệnh trĩ. Thông thường, những mô bên trong hậu môn chứa đầy máu để giúp kiểm soát quá trình vận động của đường ruột. Khi bạn ‘rặn’ trong lúc đi cầu sẽ làm gia tăng áp lực nên có thể gây ra tình trạng các tĩnh mạch trong các mô này phình ra và bị rách, gây nên bệnh trĩ.

Trong trường hợp bạn bị bệnh tiêu chảy hoặc táo bón lâu ngày cũng có thể dẫn đến bệnh trĩ, do tình trạng căng thẳng và gia tăng áp lực trên các tĩnh mạch trong đường hậu môn.

Các thai phụ cũng có thể bị bệnh trĩ trong khoảng thời gian sáu tháng đầu của thai kỳ vì sự gia tăng áp lực trên các mạch máu trong khu vực xương chậu. Tình trạng gắng sức để đẩy bào thai ra ngoài trong khi trở dạ có thể khiến bệnh trĩ ở sản phụ thêm nghiêm trọng.

Ngoài ra, khi bạn bị tăng cân nhiều hoặc béo phì cũng có thể gây nên bệnh trĩ.

Ngồi hoặc đứng quá lâu cũng là nguyên nhân gây bệnh

Có hai loại bệnh trĩ, trĩ nội và trĩ ngoại. Cách nhận biết như sau:

Bệnh trĩ nội

Khi bị bệnh trĩ nội, bạn có thể thấy những vệt máu đỏ trên giấy vệ sinh, những đốm máu đỏ tươi trong bồn cầu hoặc những đốm máu trên bề mặt của phân sau khi đi cầu bình thường.

Bệnh trĩ nội thường gây nên do những tĩnh mạch nhỏ trên thành của đường hậu môn bị phình ra. Những tĩnh mạch này có thể bị lớn dần lên và võng xuống. Tình trạng này khiến hậu môn bị phình ra mọi lúc và có thể gây ra triệu chứng đau khi những cơ ở hậu môn co bóp mạnh. Đôi khi bạn có cảm giác rất đau do quá trình cung cấp máu tới hậu môn bị ngừng hẳn khi những tĩnh mạch bị phình ra. Và bạn có thể thấy chất nhầy trên giấy vệ sinh hoặc trên phân sau khi đi cầu.

Bệnh trĩ ngoại

Bệnh trĩ ngoại có thể gây chảy máu khi máu bị dồn xuống tĩnh mạch, tạo thành một cái búi bên ngoài hậu môn và rất đau, y học gọi là trĩ ngoại huyết khối hoặc trĩ.

Chẩn đoán bệnh

Các bác sĩ có thể phát hiện bạn bị bệnh trĩ hay không bằng cách hỏi thăm về tình trạng sức khỏe của bạn trong thời gian qua đồng thời tiến hành các kiểm tra về thể chất.

Bạn có thể không cần xét nghiệm lúc đầu, đặc biệt nếu bạn dưới 50 tuổi và bác sĩ cho rằng bạn bị chảy máu trực tràng là do bệnh trĩ. Các bác sĩ có thể chỉ kiểm tra bằng ngón tay, hoặc sử dụng ống đèn chiếu để kiểm tra bên trong trực tràng.

Tuy nhiên, tình trạng chảy máu trực tràng có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng nào đó đối với sức khỏe như ung thư kết tràng, ung thư trực tràng hoặc ung thư hậu môn. 

Vì thế, trong trường hợp khi kiểm tra lần đầu không phát hiện chính xác nguyên nhân, bác sĩ có thể sử dụng ống đèn soi đại tràng sigma để soi sâu vào trong kết tràng. Hoặc bác sĩ có thể sử dụng một loại ống đèn chiếu khác soi toàn bộ kết tràng, để tìm chính xác nguyên nhân gây ra hiện tượng chảy máu.

‘Xử lý’ trĩ

Đối với hầu hết các thể bệnh trĩ, việc điều trị tại nhà là hết sức cần thiết. Việc điều trị này bao gồm cung cấp thêm chất xơ trong các bữa ăn, uống nhiều nước và sử dụng các loại thuốc mỡ bôi ngoài để ngăn chặn triệu chứng ngứa. Bạn cũng có thể sử dụng những loại thuốc bơm để làm mềm phân trong lúc đi cầu, nhằm giảm bớt áp lực lên các tĩnh mạch.

Việc phẫu thuật cắt bỏ trĩ chỉ được tiến hành trong trường hợp các phương pháp điều trị khác không đạt kết quả.

Thói quen ăn uống lành mạnh có thể giúp ngăn ngừa bệnh trĩ hoặc ngăn chặn sự tiến triển bệnh theo chiều hướng xấu. Bạn nên thường xuyên ăn những loại thực phẩm nhiều chất xơ như các loại trái cây, các loại rau xanh và ngũ cốc. Ngoài ra, bạn cần phải uống nhiều nước cũng như rèn luyện thể chất đều đặn.