Ớt bột nhiễm độc tố gây ung thư cực nguy hiểm, làm thế nào để nhận biết?

Phát hiện ớt bột nhiễm chất Aflatoxin có thể gây ung thư

Bộ NN&PTNT vừa công bố thông tin chính thức quanh vụ 100% mẫu ớt bột được thu thập nhiễm chất Aflatoxin có thể gây ung thư. Cụ thể, sau khi có thông tin 100% mẫu ớt bột thu thập đều nhiễm Aflatoxin có thể gây ung thư của Viện Pasteur TPHCM công bố, Thanh tra Bộ cùng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản và Cục An ninh kinh tế nông, lâm, ngư nghiệp (A86) tiến hành xác minh.

Bộ NN&PTNT vừa công bố thông tin chính thức quanh vụ 100% mẫu ớt bột được thu thập nhiễm chất Aflatoxin có thể gây ung thư.

Các đoàn đã kiểm tra đột xuất tại một số cơ sở sản xuất, kinh doanh ớt bột của 11 địa phương ở cả 3 vùng gồm: Hà Nội, Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, TPHCM, Đồng Tháp, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Phước. Với 262 mẫu ớt bột, ớt khô nguyên liệu được kiểm tra, kết quả cho thấy, số mẫu vượt ngưỡng dư lượng Aflatoxin cho phép là 95 mẫu/262 mẫu, chiếm 36,25%. Trong đó, tại cơ sở sản xuất, kho bảo quản chiếm 30,7%; tại hộ kinh doanh trong chợ chiếm 48,6%; tại siêu thị chiếm 21,6%.

Nguyên nhân được xác định là do hầu hết các cơ sở sản xuất, chế biến, bảo quản và kinh doanh ớt bột là dạng quy mô gia đình nên điều kiện chế biến, bảo quản kém đảm bảo, dẫn tới có độc tố vi nấm Aflatoxin trong sản phẩm ớt bột.

Các cơ sở sản xuất, chế biến, bảo quản và kinh doanh ớt bột là dạng quy mô gia đình nên điều kiện chế biến, bảo quản kém đảm bảo, dẫn tới có độc tố vi nấm Aflatoxin trong sản phẩm ớt bột.

Chưa hết, nhiều nơi có độ ẩm cao, mưa nhiều, không có thiết bị sấy, chủ yếu phơi tự nhiên, bao gói sơ sài dẫn đến ớt bột thường bị nhiễm nấm mốc Aspergillus flavus, Aspergillus parasiticus, đây là nguyên nhân chính sinh ra độc tố Aflatoxin.

Thông tin này khiến rất nhiều người tiêu dùng hoang mang. Vậy ớt bột nhiễm độc tố ung thư nguy hiểm thế nào? Làm thế nào để nhận biết và liệu có cách phòng tránh hay không?

Độc tố Aflatoxin có khả năng tích tụ nhiều năm mới gây ung thư, hãy cẩn trọng trong sử dụng ớt bột cũng như các thực phẩm khác

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội), thông thường thực phẩm được phơi khô dưới ánh mặt trời, nhiệt độ sẽ tiêu diệt nấm mốc và bào tử nấm nhưng sẽ không đảm bảo triệt để 100%. Bào tử nấm còn ẩn náu khi gặp thời tiết nóng ẩm sẽ hút ẩm sẽ sống lại, phát triển thành nấm mốc và sản sinh aflatoxin.

Aflatoxin là một nhóm các chất chuyển hóa của vi nấm, có độc tính cao.

Không chỉ ớt bột, ở những thực phẩm nhiều dầu, có thành phần protein cao như ngô, gạo, lạc, đỗ tương, ớt… đều dễ bị nấm mốc và xuất hiện độc tố aflatoxin.

Theo PGS.TS Trần Đáng (Nguyên Cục trưởng Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm), Aflatoxin là một nhóm các chất chuyển hóa của vi nấm, có độc tính cao. Tổ chức Nghiên cứu Ung thư quốc tế IARC đã xếp loại aflatoxin B1 vào nhóm tác nhân gây ung thư cho người.

'Aflatoxin B1 có thể gây một số triệu chứng độc đối với gan nếu ở hàm lượng rất cao (vài mg/kg). Còn về độc tính lâu dài, aflatoxin B1 là chất gây ung thư, được xếp vào nhóm có khả năng gây ung thư trên người. Nếu hàm lượng aflatoxin B1 trong thực phẩm vượt quá mức quy định và sử dụng thực phẩm trong thời gian dài, người sử dụng có nguy cơ mắc ung thư', PGS.TS Trần Đáng cho hay.

Điều đáng nói là, hầu như không có trường hợp nào tử vong ngay lập tức khi ăn thực phẩm nhiễm lượng lớn Aflatoxin. Giống như cả một quá trình tích tụ dần dần, chúng ta bị tích độc theo thời gian, ảnh hưởng đến rất nhiều các cơ quan, bộ phận khác nhau trong cơ thể, nhất là gan, lâu dần sẽ dẫn tới ung thư gan.

Trong trường hợp ăn phải thực phẩm nấm mốc mà không hay biết, chúng ta nên đi tiêm ngừa viêm gan siêu vi B để ngăn ngừa tác động phối hợp giữa Aflatoxin và viêm gan siêu vi B.

'Aflatoxin không bị phân hủy ở nhiệt độ cao, dù được nấu nướng ở nhiệt độ trên 200 độ C nên có suy nghĩ dùng nhiệt độ cao để khử chất này là hết sức sai lầm. Hay nhiều người có thói quen chà xát mốc ở lạc, đậu… rồi đem phơi khô, sau đó sử dụng bình thường cũng vô cùng nguy hiểm cho sức khỏe vì cách làm này không giúp loại bỏ độc tố', PGS.TS Trần Đáng khẳng định.

Làm sao để phân biệt bột ớt có nhiễm độc?

Theo các chuyên gia, cách tốt nhất để kiểm tra bột ớt có nhiễm độc ung thư hay không cũng như phòng tránh nguy cơ ung thư từ việc ăn ớt bột, người tiêu dùng cần chú ý: Khi thấy ớt bột hay bất cứ sản phẩm nào bị mốc thì phải vứt đi ngay, tránh rửa, đun nấu, phơi lại… để sử dụng lại. Đối với người sản xuất bột ớt cần phải sấy khô sản phẩm theo tiêu chuẩn và bảo quản ở nhiệt độ, môi trường đảm bảo, có thời hạn sử dụng rõ ràng cho sản phẩm.

Trong trường hợp ăn phải thực phẩm nấm mốc mà không hay biết, chúng ta nên đi tiêm ngừa viêm gan siêu vi B để ngăn ngừa tác động phối hợp giữa Aflatoxin và viêm gan siêu vi B trong ung thư tế bào gan.

Mặc dù vậy giới chuyên gia cũng khuyên, người dân không cần phải quá lo lắng vì thông thường mỗi người không ăn quá nhiều ớt, lựa chọn mặt hàng có xuất xứ, thông tin ngày sản xuất, hạn sử dụng và chỉ tiêu chất lượng rõ ràng là có thể hoàn toàn yên tâm.