Polyp đại tràng là một khối u phát triển bất thường ở trên bề mặt đại tràng, trong lòng hoặc thành ruột và ở bề mặt bên ngoài thanh mặc. Polyp đại tràng có phải ung thư? là vấn đề được rất nhiều người quan tâm. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi này.
1. Polyp đại tràng là gì?
Polyp đại tràng là một khối u phát triển bất thường ở trên bề mặt đại tràng, trong lòng hoặc thành ruột và ở bề mặt bên ngoài thanh mặc. Polyp đại tràng có thể lồi hoặc phẳng vào trong lòng đại tràng, đôi khi một người có thể có nhiều polyp đại tràng. Có một số polyp đại tràng lành tính không phải là ung thư nhưng cũng có một số là ung thư hoặc bị có thể di căn thành ung thư. Thông thường polyp phẳng sẽ nhỏ và khó nhìn thấy nên khả năng bị ung thư cao hơn so với các khối u khác.
2. Ý nghĩa của polyp đại tràng là gì?
Việc phát hiện ra có polyp đại tràng hoặc trực tràng thường làm cho bệnh nhân và gia đình của bạn có rất nhiều thắc mắc với những câu hỏi như: tìm ra polyp có ý nghĩa gì? Polyp có phải là ung thư hay sẽ diễn tiến đến ung thư đại trực tràng hay không? Có cần phải phẫu thuật không?
Một số dạng polyp như polyp tuyến ống, có tiềm năng sẽ trở thành ung thư trong khi những dạng khác, polyp tăng sản hay polyp viêm (giả polyp) hầu như sẽ không bao giờ hóa ác tính. Khi bàn về polyp đại tràng bạn cần lưu ý những điểm sau đây:
- Polyps rất thường gặp chiếm 30 đến 50% ở người lớn.
- Không phải tất cả các loại polyp đều hóa ác tính.
- Phải cần có thời gian nhiều năm để một polyp trở thành ung thư.
- Có thể cắt bỏ trọn polyps một cách an toàn và triệt để.
- Xử lý một polyp phụ thuộc vào số lượng, kích thước, loại polyp, và vị trí của nó. Đa số những bệnh nhân sau khi cắt polyp tuyến cần phải được theo dõi lâu dài về sau, các polyp mới cũng có thể xuất hiện sau này và lúc này cần phải được cắt bỏ tiếp.
3. Nguyên nhân
Polyps rất thường gặp ở cả nam giới lẫn nữ giới, tất cả các chủng tộc trong các ở các nước công nghiệp hóa. Điều này cho thấy những nhân tố dinh dưỡng và môi trường có thể đóng một vai trò nhất định đối với sự phát triển của chúng. Một số nguyên nhân bao gồm:
- Thứ nhất: Do lối sống: Mặc dù nguyên nhân chính xác chưa được tìm rõ, những cũng có thể kể đến một số yếu tố nguy cơ như sau: Chế độ ăn có nhiều chất béo, ăn ít chất xơ, ăn nhiều thịt đỏ, hút thuốc lá và béo phì. Mặt khác sử dụng aspirin, các loại NSAIDs và chế độ ăn uống giàu calci cũng có thể làm giảm bớt nguy cơ ung thư đại tràng.
- Thứ hai: Tuổi tác: Ung thư đại trực tràng thường hiếm gặp trước tuổi 40. Có đến 90% những trường hợp xảy ra sau tuổi 50, tỉ lệ nam nữ thường bằng nhau, vì vậy, khám tầm soát ung thư đại tràng khi đến tuổi 50 và phải mất khoảng 10 năm để cho một polyp nhỏ phát triển thành ung thư.
- Thứ ba: Yếu tố gia đình và di truyền
- Polyps và ung thư đại tràng hay xảy ra ở trong cùng một gia đình, điều này khẳng định nhân tố gia đình cũng là một trong các nguyên nhân quan trọng. Tất cả những trường hợp polyp và ung thư đại trực tràng đã xảy ra trong gia đình cần phải thăm hỏi ý kiên bác sĩ nhất là khi ung thư xảy ra ở người trẻ, liên hệ huyết thống gần hay xảy ra ở nhiều thành viên ở trong cùng một gia đình. Theo một quy tắc chung, cần phải tầm soát ung thư đại tràng sớm hơn nếu như có tiền sử polyp hoặc ung thư đại tràng ở trong gia đình.
- Một số bệnh di truyền hiếm gặp cũng có thể gây ung thư đại trực tràng sớm với tần suất cao. Một trong các bệnh này là đa polyp tuyến gia đình (familial adenomatous polyposis - FAP) với rất nhiều polyps ở trong đại tràng. Một bệnh khác là Ung thư đại tràng di truyền mà không do polyp (Hereditary Non - Polyposis Colon Cancer - HNPCC) sẽ có gia tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng, thường khởi phát vào tuổi 20 - 30 nhưng lại không thấy xuất hiện nhiều polyp. Những xét nghiệm về genes chỉ cần làm tại các gia đình có tần suất cao về ung thư đại trực tràng.
4. Các dạng polyps
Có hai dạng polyp hay gặp nhất là polyp tuyến và polyp tăng sản. Các dạng polyp khác cũng có thể xuất hiện ở đại tràng nhưng với tỉ lệ rất thấp.
- Polyps tăng sản: Polyps tăng sản thường có kích thước rất nhỏ, hoặc gặp ở đoạn cuối đại tràng (trực tràng và đại tràng sigmoid) và rất ít khi trở thành ác tính. Rất khó để phân biệt polyp tăng sản với polyp tuyến nếu như chỉ dựa trên hình ảnh mà thấy được qua nội soi, cho thấy các polyps tăng sản cũng thường được cắt bỏ và được gửi đi để làm tế bào học như các polyps tuyến.
- Polyps tuyến (Adenomatous polyps): có khoảng 2/3 polyps đại tràng là polyps tuyến. Đa số sẽ không phát triển thành ung thư mặc dù chúng rất có tiềm năng. Polyps tuyến sẽ được phân loại theo kích thước, hình dáng ở bên ngoài và đặc điểm mô học của chúng qua sinh thiết. Polyps tuyến càng lớn, khả năng ung thư hóa sẽ càng cao. Vì vậy, các polyps lớn cần phải được sinh thiết và cắt bỏ hoàn toàn sau đó gửi đi làm giải phẫu bệnh học.
5. Polyp đại tràng có phải ung thư?
Polyp đại tràng không phải là u nhưng lại là một tổn thương có hình dạng giống như là một khối u, có cuống hoặc không có cuống, do niêm mạc đại tràng và tổ chức ở dưới niêm mạc tăng sinh tạo thành. Đa số polyp là lành tính, tuy nhiên cũng có một số có khả năng hoá thành ác tính (ung thư).
- Polyps thường không gây ra các triệu chứng gì đặc biệt, chúng thường sẽ được phát hiện khi thực hiện kiểm tra nội soi đại tràng để tầm soát ung thư, hoặc là sau khi xét nghiệm phân thấy có xuất hiện máu ẩn. Polyps đại tràng cũng có thể được phát hiện bằng các phương pháp chụp đại tràng cản quang mặc dù độ chuẩn xác không cao lắm.
- Nội soi là một phương pháp tốt nhất để kiểm tra đại tràng do nó giúp thầy thuốc có thể quan sát được toàn bộ lớp niêm mạc của đại tràng và sẽ cắt polyps nếu phát hiện ra chúng. Trên nội soi, polyps sẽ có hình dạng một u nhỏ nhô vào trong lòng đại tràng. Bề mặt polyp có thể giống như niêm mạc đại tràng bình thường hoặc cũng có thể thay đổi về màu sắc và loét hoặc chảy máu. Polyps có thể xẹp không cuống (sessile polyps) hay có cuống (pedunculated polyps). Nội soi đại tràng còn là một phương pháp tốt nhất để có thể theo dõi sư phát triển của các polyps. Một số kỹ thuật mới để tầm soát cũng như phát hiện polyps bao gồm: nội soi đại tràng ảo (virtual colonoscopy), xét nghiệm phân tử gen ( molecular genetic tests) và sử dụng công nghệ MSCT hoặc MRI.
Cắt polyps
Ung thư đại trực tràng là một nguyên nhân gây tử vong nhiều thứ 2, chiếm khoảng 14% ở trường hợp tử vong do ung thư. Ung thư đại trực tràng có thể phòng ngừa được nếu như được phát hiện sớm các polyps tuyến tiền ung thư và cắt bỏ chúng trước khi chúng trở thành ác tính. Với khoảng thời gian, các polyps nhỏ có thể thay đổi cấu trúc để biến thành ác tính, nếu phát hiện có polyps qua nội soi đại tràng thì nên cắt bỏ ngay. Đa số các polyps đều có thể cắt được khi làm nội soi đại tràng. Các polyps nhỏ được cắt thành các mẩu nhỏ bằng một dụng cụ luồn qua ống nội soi của đại tràng. Polyps lớn thường được cắt bằng một dụng cụ giống như chiếc thòng lọng được gọi là snare tròng qua phần đáy của polyps và được đốt bắng điện. Đốt diện cũng giúp cho việc cầm máu sau khi cắt polyp. Cắt polyp không đau do phần niêm mạc đại tràng không tạo ra được cảm giác đau. Ngoài ra, trước khi cắt Polyp các bác sĩ nội soi có sử dụng thuốc giảm đau an thần cho các bệnh nhân. Nếu như polyp quá to không thể cắt được thông qua nội soi thì sẽ được xử trí bằng phương pháp phẫu thuật.
Vì vậy, bạn cần phải tham khám sức khỏe định kì, nếu phát hiện nghi ngờ có polyp đại tràng thì càng cần phải đến các cơ sỡ y tế để chuẩn đoán phát hiện, chữa trị kịp thời và giải đáp thắc mắc polyp đại tràng có phải ung thư hay không.
Sàng lọc ung thư đại trực tràng ở đâu?
Xét nghiệm tại nhà Xander
Trong lĩnh vực xét nghiệm tại nhà thì Xander đang dần trở thành một cái tên quen thuộc và được nhiều người quan tâm. Xander là tên gọi tắt của Công ty cổ phần công nghệ Xander, hiện tại đang là đối tác độc quyền của Đại học Y Hà Nội và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương.
Xander giúp bạn tiết kiệm hơn 5 giờ chờ lấy mẫu và đợi kết quả so với khi thực hiện tại các bệnh viện công. Kết quả của bạn sẽ được gửi trả tận nhà và qua địa chỉ email. Hơn nữa Xander còn có đội ngũ tư vấn viên miễn phí giúp bạn gỡ rối những thắc mắc cũng như biện luận giúp bạn kết quả xét nghiệm. Với phương châm "Minh bạch tuyệt đối - Chuyên môn hàng đầu - Dịch vụ tiện lợi” Xander đang dần cố gắng từng ngày để làm hài lòng mọi khách hàng.
Hiện Xander cung cấp Gói sàng lọc ung thư đại trực tràng gồm 3 xét nghiệm nhỏ:
- Xét nghiệm CEA
- Xét nghiệm CEA là xét nghiệm dấu ấn ung thư đường tiêu hoá: ung thư thực quản, dạ dày, gan, tụỵ
- Đối với ung thư đại trực tràng, CEA giúp tiên lượng, theo dõi đáp ứng điều trị, phát hiện tái phát, phát hiện di căn. Độ nhạy lâm sàng để chẩn đoán ung thư đại trực tràng là 50% và độ đặc hiệu là 90%. Giá trị CEA càng cao thì kết quả càng xấu.
- Xét nghiệm CA 19-9
- Xét nghiệm CA 19-9 giúp xét nghiệm dấu ấn ung thư tụy, đôi khi ống dẫn mật, túi mật, dạ dày, đại tràng..
- CA 19-9 là một kháng nguyên có ở tế bào tuyến của dạ dày, ruột, vú...CA 19-9 là một chỉ số quan trọng thứ 2 sau CEA giúp phát hiện ung thư đại trực tràng. Chỉ số này sẽ tăng cao đối với những người mắc bệnh.
- Xét nghiệm CA 72-4
- Xét nghiệm CA 72-4 giúp phát hiện dấu ấn ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng...
- CA72-4 là một kháng nguyên ung thư có ở trên bề mặt của nhiều loại tế bào như buồng trứng, vú, tụy, dạ dày, đại tràng....Với ung thư đại trực tràng, chỉ số này giúp chẩn đoán bệnh với độ nhạy từ 20 - 41%. Nồng độ CA 72-4 là khác nhau trong các giai đoạn, do đó xét nghiệm này còn có ý nghĩa theo dõi quá trình phát triển của bệnh và hiệu quả của việc điều trị.
Sự thật về tràng phục linh đỏ plus chữa ung thư đại tràng
Nếu có dấu hiệu này bạn đã mắc ung thư trực tràng, hãy đi khám ngay!
Ung thư đại tràng chữa bằng bài thuốc Tri bá địa hoàng hoàn gia vị
Kinh nghiệm điều trị ung thư đại tràng tại bệnh viện K
Hành trình chữa khỏi bệnh viêm đại tràng dai dẳng của chồng tôi (Kỳ 2)
Chi phí gói xét nghiệm
- Giá Gói sàng lọc ung thư đại trực tràng của Xander đề xuất (mẫu được phân tích tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương): 588.000 đồng.
- Tổng giá = Phí xử lý mẫu xét nghiệm + Giá xét nghiệm + Phí km tăng thêm
- Phí xử lý: 30.000đ
- Phí km tăng thêm : 5.000đ x (n-5) với n là số km tính từ Đại học Y Hà Nội tới địa chỉ lấy mẫu
* Với khách hàng muốn xử lí mẫu tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, liên hệ với hotline:(024) 73049779 / 0984.999.501 để được tư vấn cụ thể.
Địa chỉ:300 Đê La Thành nhỏ, Đống Đa, Đống Đa, Hà Nội
Giờ làm việc:Thứ Hai - Thứ Sáu: 06:00 - 15:30, Thứ Bảy: 06:00 - 10:00
Xem thêm:
- Nguyên tắc "vàng" để bị ung thư đại trực tràng vẫn sống khỏe tới già
- Tránh ung thư trực tràng: Không nên ăn ốc?
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!