Sai lầm khi dùng thuốc lá điện tử để cai thuốc lá

Ông D.V.Th (62 tuổi, ở Hưng Yên) hạ quyết tâm tới 3 lần tự cai thuốc lá nhưng không thành. Cách đây 7 tháng, ông Th. đã phải 'cầu cứu' tới các bác sĩ tại Trung tâm Tư vấn hỗ trợ cai nghiện thuốc lá của Bệnh viện Bạch Mai (TP Hà Nội).

Muốn cai thuốc lá, phải quyết tâm

Tại đây, ông Th. được lập hồ sơ bệnh án theo dõi quá trình tư vấn điều trị cai nghiện thuốc lá. Ông Th. hút thuốc lá cách đây hơn 20 năm, 4-5 năm gần đây ông muốn cai để bớt ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng đợt tự cai thuốc lâu nhất cũng chỉ được 2 tháng.

'Đối mặt với những cơn bứt rứt, bồn chồn khó chịu khi cai thuốc lá, tôi mệt mỏi và khó chịu vô cùng. Có thời điểm nghe quảng cáo hút thuốc lá điện tử sẽ cai được thuốc lá điếu, tôi cũng làm theo nhưng không hiệu quả, thậm chí khi hút lại, số lượng thuốc hút mỗi ngày còn gấp đôi trước đó' - ông Th. chia sẻ.

Bà Dương Thị Hà, nhân viên Tổng đài tư vấn hỗ trợ cai nghiện thuốc lá miễn phí (1800 6606) của Bệnh viện Bạch Mai, cho biết số lượng bệnh nhân gọi tới để được tư vấn cai nghiện thuốc lá ngày càng tăng, trung bình mỗi ngày, tại đây nhận từ 25-30 cuộc gọi.

Theo bà Hà, nhân viên tư vấn sẽ giúp người muốn cai nghiện thuốc lá tự điều chỉnh hành vi, giảm lượng thuốc hút trong mỗi ngày. Tuy nhiên, quyết tâm cai thuốc của người nghiện có vai trò quyết định. 'Cai thuốc lá là một quá trình dài, không thể đạt hiệu quả ngay trong thời gian ngắn. Người cai thuốc cần bỏ thuốc liên tục ít nhất 12 tháng mới được xem là thành công' - bà Hà nói.

Tổng đài tư vấn cai nghiện thuốc lá miễn phí tại Bệnh viện Bạch Mai (TP Hà Nội) mỗi ngày tiếp nhận từ 25 - 30 cuộc gọi mong muốn được cai nghiện thuốc láẢnh: HÀ ANH

Bệnh mạn tính cần điều trị

Bác sĩ Phạm Thị Lệ Quyên, Trung tâm Hô hấp Bệnh viện Bạch Mai, thông tin những nguy cơ có hại cho sức khỏe từ việc hút thuốc lá như mắc các bệnh phổi, đường hô hấp, ung thư, tim mạch… nhiều người biết rất rõ nhưng để cai thuốc lá thành công thì không phải ai muốn cũng có thể làm được. Theo phân loại bệnh tật quốc tế, nghiện nicotine tức nghiện thuốc lá được xếp loại là rối loạn tâm thần và hành vi do dùng chất hướng thần.

'Nghiện thuốc lá là một bệnh lý mạn tính cần được điều trị như các loại nghiện ma túy, cocain và thuốc hướng thần khác. Bởi khi hút thuốc lá, người nghiện có cảm giác sảng khoái, hưng phấn và lúc ngừng thuốc sẽ có hội chứng cai như chân tay buồn bực, bứt rứt, khó chịu, mệt mỏi, chán nản, mất ngủ, cáu gắt, thậm chí trầm cảm. Vì những điều này nên nhiều người tái nghiện sau chỉ một vài tuần hoặc một vài tháng, thậm chí 1 ngày cai thuốc' - bác sĩ Quyên nói.

Vì thế, theo bác sĩ Quyên, người có ý định cai thuốc lá cần được tư vấn cách thức để xao lãng cơn thèm thuốc, kỹ năng đối phó với cơn thèm thuốc hay các tình huống có thể kích thích người cai hút thuốc trở lại, cũng như việc kiểm soát cân nặng sau quá trình cai thuốc.

'Một số bệnh nhân của cai thuốc lá cho biết họ đã chuyển sang dùng thuốc lá điện tử để cai thuốc lá truyền thống. Đây là biện pháp không hiệu quả bởi thuốc lá điện tử vẫn chứa nicotine nên đây chỉ là cách chuyển sử dụng từ loại thuốc lá này sang dùng loại thuốc lá khác' - bác sĩ Quyên cảnh báo.

Cũng theo các bác sĩ, trong thời gian cai thuốc lá, bệnh nhân có thể sẽ được sử dụng thêm các thuốc hỗ trợ. Tuy nhiên, loại thuốc này không phải là thuốc điều trị cai nghiện thuốc mà chỉ giúp giảm bớt triệu chứng khó chịu khi cai thuốc. Nếu bản thân người cai vẫn tiếp tục nạp nicotine thì dù có uống bao nhiêu thuốc cũng không có tác dụng.

Theo các chuyên gia y tế, dạng hơi của thuốc lá điện tử bên cạnh chất gây nghiện nicotine, đặc biệt vẫn chứa chất gây ung thư có trong thuốc lá thông thường. Do đó, người hít phải khói thuốc lá điện tử cũng giống như người hút trực tiếp, đều có nguy cơ mắc hơn 25 loại bệnh tật như ung thư phổi, ung thư thanh quản, phổi tắc nghẽn mạn tính, đột quỵ, liệt dương.

Ngoài ra, trong khói thuốc lá điện tử còn chứa các kim loại nặng, các phân tử độc hại siêu mịn. Một nghiên cứu mới đây tại Mỹ đã ghi nhận trong 1.604 ca tổn thương phổi và 39 ca tử vong được xác định nguyên nhân là do sử dụng thuốc lá điện tử.

Thuốc lá điện tử không có công dụng cai thuốc lá

Tại hội thảo về thuốc lá thế hệ mới vừa được Bộ Y tế và Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam tổ chức, bà Tan Yen Lian, Giám đốc thông tin và quản trị tri thức Liên minh Kiểm soát thuốc lá Đông Nam Á, cho biết thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha hoàn toàn không an toàn và ít tác hại hơn thuốc lá truyền thống như các công ty thuốc lá quảng cáo; thuốc lá điện tử cũng không có công dụng cai thuốc lá như nhiều người lầm tưởng.