Có rất nhiều loại bệnh khác nhau được xếp vào nhóm STD (bệnh lây lan qua đường tình dục). Trong đó, sùi mào gà thuộc nhóm cực kỳ phổ biến, với tốc độ lan truyền hết sức nhanh chóng trên thế giới.
Nhưng sùi mào gà cụ thể là gì, và cách thức lây lan như thế nào? Đầu tiên bạn cần biết rằng là dạng bệnh phổ biến nhất gây bởi HPV - hay Human papillomavirus. Thế nên trước khi đến với sùi mào gà, hãy thử tìm hiểu xem HPV là gì trước đã, và từ đây bạn sẽ hiểu rằng tại sao sùi mào gà có thể lây lan nhanh và thậm chí có nguy cơ trở thành những căn bệnh nguy hiểm hơn rất nhiều.
Trong trường hợp bạn đang tò mò biết sùi mào gà là gì, thì đó là những khối gai thịt nhú, màu hồng tươi hoặc sáng màu, ban đầu là những gai đơn lẻ, đến khi bệnh nặng hơn sẽ 'rủ nhau' tụ thành khối trông hơi sần như cái mào gà hoặc bông súp lơ. Khi chạm tay vào có thể không đau, tuy nhiên để lâu sẽ có mủ, có mùi hôi tanh. Bệnh thường phát ở các khu vực tiếp xúc khi quan hệ tình dục như bộ phận sinh dục, trên miệng, hậu môn hoặc thậm chí có nhiều người còn bị ở nhũ hoa.
Virus HPV (ảnh minh họa)
HPV thực chất không phải là một con virus, mà là tên gọi chung cho một họ virus gây u nhú vô cùng đa dạng với hơn 170 chủng được xác định từ trước đến nay. Điểm đặc biệt của HPV so với các dạng virus lây qua đường tình dục khác là gần như... 80% người trưởng thành đều nhiễm HPV ở một khoảng thời gian nào đó trong đời mà không hề hay biết.
Bởi lẽ, đề kháng của cơ thể có thể tự chống lại phần lớn siêu vi HPV trước khi chúng gây ra triệu chứng. Dù vậy, có một số chủng loại có thể gây biến chứng nghiêm trọng, như sùi mào gà đến từ chủng HPV 6 và 11 gây ra.
Con đường lây nhiễm - bao cao su cũng chưa chắc an toàn
HPV tồn tại trong máu, tuyến nước bọt, các dịch nhầy của người bệnh. Là một bệnh STD, thế nên con đường lây nhiễm chủ yếu của loại virus này chính là quan hệ tình dục không an toàn. Nguy cơ mắc HPV sẽ cao đối với những đối tượng quan hệ với nhiều đối tượng, hoặc bạn tình đã từng quan hệ với nhiều người.
Sử dụng bao cao su có thể giúp làm giảm nguy cơ nhiễm, tuy nhiên vẫn khá rủi ro bởi loại virus này có thể gây nên các u nhú ở vùng cơ quan sinh dục, hậu môn, miệng... Tiếp xúc với các u nhú này qua da có thể làm lây lan virus, trong khi bao cao su lại không thể che phủ hết toàn bộ cơ quan sinh dục.
Vì thế chỉ cần có quan hệ tình dục với người bệnh là chúng ta đã có thể nhiễm virus, dù cho có phòng ngừa như thế nào.
Nói về sùi mào gà, đây là căn bệnh phổ biến nhất trong các dòng HPV. Lí do cho tên gọi này là bởi sự xuất hiện của các u nhú hay mụn cóc sinh dục trên cơ thể người bệnh, khi phát triển mạnh chúng có thể khiến vùng da tại vị trí đó trở nên sần sùi giống như bề mặt súp lơ hoặc mào gà.
Các vết sùi khiến cho người bệnh cảm thấy ngứa ngáy, đau, và thậm chí gây chảy máu nếu chỗ sùi bị cọ xát. Sùi mào gà gây ra sự khó chịu và mất thẩm mỹ đối với người bệnh, ngoài ra chỗ gây sùi còn xuất hiện mùi rất đáng sợ như mùi chuột chết, thịt thối.
Trẻ sơ sinh cũng có thể bị lây bệnh nếu người mẹ mắc bệnh trong lúc sinh sản. Ngoài ra, cũng có những trường hợp dùng chung đồ dùng cá nhân mà bị nhiễm, nhưng các trường hợp này rất hiếm khi xảy ra.
Điều trị sùi mào gà - căn bệnh khó lòng trị dứt điểm và có khả năng biến chứng gây ung thư
Không phải tự nhiên sùi mào gà được đánh giá là rất khó chữa. Do bản chất nguồn bệnh là HPV, virus do đó vẫn còn có thể ẩn nấp trong máu người bệnh và có thể tồn tại rất dai dẳng, dù đã chữa trị vẫn có thể tái phát nhiều lần.
Căn bệnh rất khó trị dứt điểm, có thể đeo bám cả đời
Hay nói đúng hơn là bạn gần như không thể đảm bảo loại bỏ hoàn toàn HPV khỏi cơ thể một khi đã nhiễm, mà chỉ có thể chữa trị vàgiảm thiểu sự bộc phát mụn cóc trở lại mà thôi.
Việc tái phát bệnh hay không phụ thuộc rất nhiều vào khả năng miễn dịch của cơ thể. Có những trường hợp người mang virus nhưng không phát sùi - hay còn gọi là 'người lành mang virus', trong khi người quan hệ cùng thì lại xuất hiện bệnh vì hệ miễn dịch yếu hơn.
Ngoài ra, điều quan trọng nhất là HPV có khả năng gây ung thư. Sau khi xâm nhập vào các biểu mô ở cổ tử cung, bộ phận sinh dục, cổ họng... virus gây biến đổi niêm mạc da, và từ đó tạo điều kiện thuận lợi để các HPV gây ung thư tấn công.
Đối với nữ giới thì nguy cơ bị ung thư cao hơn so với nam giới, và ung thư cổ tử cung chiếm tỉ lệ lớn nhất trong các bệnh ung thư do HPV gây ra. Trong thống kê của WHO đưa ra vào năm 2014, thì riêng trong năm 2012, thế giới có tới 266.000 ca tử vong bởi ung thư cổ tử cung, và hầu hết đều liên quan đến nhiễm HPV, cụ thể là chủng HPV 16 và 18.
Chủng HPV 6 và 11 sẽ gây sùi mào gà, trong khi 16 và 18 là chủng gây ung thư
Các biện pháp chữa trị thường là đốt điện, đốt laser, áp lạnh, bôi các hóa chất như fluorouracil, imiquimod, thiotepa... để triệt tiêu vết sùi. Cụ thể như sau:
Các vết sùi nhẹ:
- Sử dụng thuốc bôi:luorouracil, imiquimod, thiotepa... Các loại thuốc này có tác dụng ức chế virus, làm rụng nụ sùi, nhưng chỉ phù hợp với các trường hợp bệnh nhẹ, chớm phát bệnh nhờ xác định sớm. Cách thức sử dụng cụ thể sẽ do bác sĩ tư vấn.
Không được sử dụng phương pháp này với những vết sùi trong bao quy đầu, vì thuốc sẽ gây tổn thương mạnh.
Các trường hợp nặng hơn:
-Phương pháp đốt laser: sử dụng nhiệt từ laser để loại bỏ u sùi trên da. Ưu điểm là mụn có thể được triệt tiêu, nhưng bề mặt nốt đốt sùi phục hồi chậm, dễ viêm nhiễm.
Chỉ áp dụng với các nốt sùi to và độc lập, không đốt ở dây phanh hãm quy đầu để không ảnh hưởng đến khả năng sinh lý sau này.
-Phương pháp đốt điện: nhiệt từ dòng điện cao tần sẽ loại bỏ siêu vi trong các u sùi. Phương pháp này đơn giản, trực tiếp loại bỏ sùi khô, nhưng tổn thương da rất lâu hồi phục.
- Áp lạnh: Dùng nitrogen lỏng hoặc CO2 để làm đông lạnh các tế bào da bị tổn thương. Khu vực da này sẽ bị phù lên và chết đi, đóng vảy rồi rơi ra sau 7 - 10 ngày.
Các trường hợp biến chứng ung thư:
Phương pháp điều trị sẽ tập trung vào hướng trị ung thư, bao gồm:
-Xạ trị: sử dụng một chùm tia phóng xạ nhắm vào vị trí khối u, nhằm phá hỏng ADN tế bào ung thư, hủy diệt chúng trước khi chúng kịp sản sinh.
-Hóa trị: Sử dụng thuốc chống ung thư để hủy diệt các tế bào lỗi. Bệnh nhân tiếp nhận các thuốc hóa trị qua đường uống hoặc truyền qua tĩnh mạch.
-Điều trị kết hợp cả 2.
Cần nhớ là việc áp dụng ác phương pháp này dựa trên tình trạng của người bệnh, và sẽ do các bác sĩ quyết định. Tuyệt đối không tự chữa bằng các bài thuốc dân gian, hoặc chữa 'mẹo' như bôi ớt, bôi giấm, dùng dao cắt... Tất cả đều chưa được khoa học kiểm chứng, và có nguy cơ khiến bệnh ngày càng nặng thêm.
Phòng tránh HPV và sùi mào gà nói riêng như thế nào?
Câu trả lời đầu tiên chính là đảm bảo quan hệ tình dục an toàn. Cùng với đó, việc lựa chọn bạn tình chung thủy và có lối sống lành mạnh là lựa chọn không bao giờ thừa để phòng ngừa lây nhiễm loại virus này.
Giải pháp tiếp theo là tiêm vaccine chống HPV. Nhằm bảo vệ bản thân khỏi các căn bệnh do HPV gây ra, mọi phụ nữ và nam giới chưa phơi nhiễm với các type HPV nên tiêm vaccine từ giai đoạn 9 - 26 tuổi. Được biết, vaccine hiện nay có thể ngừa lây nhiễm các type HPV 6, 11, 16 và 18 - những chủng gây sùi mào gà và ung thư cổ tử cung cho nữ giới.
Vaccine ngừa HPV hiện nay có thể ngăn ngừa lây nhiễm các type HPV 6, 11, 16 và 18
Trong trường hợp chẳng may đã nhiễm HPV và xuất hiện các vết sùi mào gà, người bệnh cần thẳng thắn đối mặt với nó và đi thăm khám bác sĩ để được điều trị. Theo khuyến cáo của WHO, ngay cả khi vết sùi đã biến mất, người bệnh vẫn cần kiêng quan hệ ít nhất 2 tuần, đồng thời cần trao đổi thẳng thắn với đối phương.
Điều này thể hiện sự tôn trọng cũng như để cả hai có thể tìm được cách phòng ngừa lây nhiễm phù hợp nhất.
Nguồn: Centers of Disease Control and Prevention, Healthline
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!