Cây rau dừa nước (còn gọi là thủy long, thủy xà, du long thái), mọc hoang dại bò, hoặc nổi trên mặt ao, đầm, bờ ruộng ẩm ướt và người dân hay dùng làm rau nuôi lợn, cũng có nơi ăn sống. Đông y thì thu hái rau dừa nước quanh năm về rửa sạch, thái ngấn, phơi hay sấy khô làm dược liệu.
Trong thân lá rau dừa nước đã phát hiện có muối Na, K, hợp chất flavon, tanin, rất nhiều chất nhầy,. Trong 100g rau dừa nước có 2,62g protit, 4,5g gluxit, 5,5g xenluloza, 1,2g tro, 153mg canxi, 2,5mg P, 0,7mg Fe, 0,26mg caroten, 52mg vitamin C.
cây dừa nước mọc nổi trên mặt ao. Ảnh minh họa.
Năm 1970 lương y Phạm Công Tuyên, Tạ Trác Dụ (Bệnh viện Đông y Hà Nội) đã sắc rau dừa nước (100g khô/ngày làm nước uống liên tục 5 đến 10 ngày) đã chữa cho 25 người bị viêm bàng quang mà không do sỏi, lao bàng quang, lao thận với những triệu chứng đái buốt, đái rắt, đái ra máu. Kết quả sau 1-2 tuần điều trị, bệnh nhân hết đái buốt, đái rắt, nước tiểu bình thường sau 6 tháng hay hơn, không thấy tái phát. Sau này các bác sĩ Đông y còn mở rộng điều trị thêm nhiều bệnh khác đều thu được kết quả rất tốt.
Trong dân gian còn dùng cây rau dừa nước để chữa rắn cắn... hoặc giã nát với dầu thầu dầu rồi xát lên đầu chữa sài đầu và một số bệnh da đầu khác. Người miền Nam sắc cây dừa nước uống chữa sốt, lỵ ra máu, chữa bỏng... Còn nhiều công dụng giải độc - giải rượu, trị bệnh khác của cây dừa nước mà sách vở ít ghi chép, hoặc nghiên cứu, sau đây xin chia sẻ để bà con tham khảo, ứng dụng vào thực tế.
1. Giải rượu - giải độc rượu
- Lấy 200g cây dừa nước tươi, rửa sạch, ngâm qua nước muối loãng rồi cho vào máy xay sinh tố, hoặc giã vắt lấy nước uống ngay sau khi say để giải rượu, hoặc giải ngộ độc rượu.
2. Trị tiểu ra dưỡng chấp (thận hư - thấp nhiệt bàng quang )
- Dừa nước khô 50g hoặc tươi 100-200g
- Cây mã đề khô 50g hoặc tươi 100-200g
Dùng 2 loại đun đặc lấy nước uống trong ngày, uống đều tới khi khỏi.
Cây và hoa rau dừa nước. Ảnh minh họa.
3. Trị sỏi thận - sỏi bàng quang - sỏi tiết niệu
- Dùng dừa nước tươi 100-200g hoặc khô 50g.
- Ngò om (rau ngổ) khô 50g hoặc tươi 100-200g.Sắc nước uống 3 -4 lần trong ngày. Uống nhiều ngày liên tiếp đến khi khỏi.
4. Trị U xơ tiền liệt tuyến hoặc viêm tiền liệt tuyến
- Dừa nước khô 30g (hoặc tươi 80g).
- Cây mã đề khô 30g. hoặc tươi 80g
- Vỏ cam, hoặc quýt khô 10g hoặc tươi 20g
- Cây cỏ xước khô 20g hoặc tươi 40-50g (hoặc kim ngân hoa 20g).
- Trinh nữ hoàng cung khô 20g, hoặc tươi 40g
- Rễ đinh lăng khô 20g hoặc tươi 50g / hoặc củ khúc khắc 20g
- Quả ké gai khô 10g hoặc cây cối xay 20g
Tất cả rửa sạch, cho vào nồi đun đặc lấy 4-5 bát nước, chia đều uống nhiều lần trong ngày.
5. Trị u vú, áp xe mụn nhọt viêm sưng
- Cây dừa nước và cây bồ công anh rửa sạch, giã nát, đắp vào khối u ở vú, hoặc chỗ bị áp e mụn nhọn viêm sưng... xong băng bó lại.
Phân tích theo y học cổ truyền
Rau dừa nước tính hàn, vị đắng hơi ngọt, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng, lợi tiểu, tiêu viêm... Ở nước ta, rau dừa nước thường mọc hoang ở các ao, đầm, sông, hồ, bờ ruộng kênh mương, cống rãnh hoặc các nơi ẩm ướt... nên rất dễ tìm kiếm và sử dụng !
Ths. BS Hoàng Kỳ
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!