Thực trạng tiêu thụ và sản xuất sữa ở nước ta
Người Việt Nam tiêu thụ sữa và sản phẩm sữa quy đổi khoảng 18 lít/người/năm. Trong đó, tự sản xuất 456,4 ngàn tấn sữa tươi tương ứng với 5,1 lít/người/năm. Số lượng sữa sản xuất trong nước mới đáp ứng được 28% nhu cầu của người Việt Nam, còn lại phần lớn là nhập khẩu chiếm 72%. Qua con số trên, chúng ta thấy lượng sữa của Việt Nam là các sản phẩm sữa tươi. Thị phần sữa bột hầu hết là nhập khẩu.
Việc nhập khẩu sữa bột có 2 dạng phổ biến là: Nhập nguyên hộp hoặc nhập bao gói sau đó về Việt Nam mới đóng gói thành hộp. Dù là sản phẩm trong nước hay nhập khẩu đều phải qua kiểm soát, kiểm định của các cơ quan chức năng mới được phép lưu thông, phân phối trên thị trường. Dù bất cứ sản phẩm sữa bột nào, theo công thức của nhà sản xuất nào, người ta cũng đưa đến một sản phẩm gần giống với sữa mẹ.
Mặc dù vậy, nhưng không một sản phẩm sữa nào có giá trị dinh dưỡng tốt và phù hợp với trẻ như sữa mẹ. Điều thiết thực nhất là bà mẹ chọn lựa được sản phẩm phù hợp với con mình để đánh giá sữa có phù hợp với trẻ hay không, chúng ta dựa vào tiêu chí khi sử dụng sản phẩm là tăng cân và tiêu hóa tốt của trẻ (dựa vào phân của trẻ).
Lựa chọn sữa cho trẻ cần tuân thủ những tiêu chí nhất định về thành phần, nơi sản xuất, hạn sử dụng...
Không có loại sữa công thức nào phù hợp tất cả mọi trẻ
Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ, vì vậy cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và bú đến 2 tuổi. Trên 2 tuổi, trẻ cần uống thêm sữa hàng ngày. Sữa là một loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, cân đối về các chất dinh dưỡng và là một loại thức ăn quý chỉ sau sữa mẹ. Sữa không chỉ tốt với trẻ nhỏ mà còn tốt với mọi lứa tuổi, vì sữa giàu canxi đáp ứng nhu cầu hàng ngày của mỗi người từ 1.000 - 1.200mg/người/ngày.
Hiện nay trên thị trường sữa có rất nhiều chủng loại, cho từng lứa tuổi khác nhau tạo điều kiện thuận lợi cho người tiêu dùng. Với mỗi một người sử dụng, mỗi một lứa tuổi đều có nhiều cơ hội để lựa chọn sữa sao cho phù hợp. Mỗi một sản phẩm sữa là một loại thực phẩm, có thể phù hợp với người này nhưng lại không phù hợp với người khác mặc dù cùng nhóm tuổi là do cơ địa, khả năng tiêu hóa và hấp thu.
Cha mẹ cần lưu ý gì khi lựa chọn sữa cho con?
Do không có loại sữa nào phù hợp mọi đối tượng nên khi các mẹ lựa chọn sữa cho trẻ, cha mẹ cần lưu ý một số điểm sau: Sữa dùng cho lứa tuổi nào? Có phù hợp với lứa tuổi con mình hay không? Để đảm bảo nhu cầu cho sự phát triển toàn diện của trẻ, hãy lựa chọn sữa dựa vào những thành phần quan trọng nhất của sữa bao gồm: năng lượng, chất đạm, chất béo...
Giá trị của sữa không phải từ giá cả vì không phải cứ sữa đắt tiền, sữa có giá thành cao là tốt mà điều quan trọng là sữa cung cấp cho con bạn được bao nhiêu phần trăm năng lượng trong một ngày vì tổng năng lượng trẻ ăn được hàng ngày sẽ quyết định tốc độ tăng trưởng của trẻ.
Theo quy định của Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế, không chỉ sữa mà tất cả các loại thực phẩm đều cần có nhãn mác theo quy định, có giấy chứng nhận của các cơ quan chức năng công nhận về chất lượng thực phẩm, giá trị của thành phần các chất có trong thực phẩm, thực phẩm phải có tên, địa chỉ nhà sản xuất, nơi sản xuất, có thời hạn sử dụng thậm chí số điện thoại, email được ghi trên nhãn mác và đặc biệt là thời hạn sử dụng.
Tất cả các thông tin trên nhãn mác ghi cụ thể, rõ ràng, không được tẩy xóa. Mỗi thông tin đều có giá trị nhất định riêng, nó là cơ sở để bảo vệ người tiêu dùng khi mà chất lượng của sản phẩm không đảm bảo. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cần chú ý về hướng dẫn cách sử dụng, pha chế và bảo quản thực phẩm; thời hạn sử dụng dòng sản phẩm còn mới, cách xa thời hạn giới hạn sử dụng. Còn một đặc điểm các bà mẹ cần chú ý là với sản phẩm đóng hộp bằng kim loại nên lựa chọn hộp không bị phồng, lõm hay bị gỉ.
ThS.BS. Nguyễn Văn Tiến (Trung tâm Giáo dục Truyền thông dinh dưỡng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia)
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!