Vô sinh ở nam giới: Cách nhận biết sớm khi còn bé

Vô sinh ở nam giới có thể xuất phát từ nguyên nhân như không có tinh trùng, tinh trùng quá ít, tinh trùng di động yếu và tinh trùng dị dạng. Ngoài ra có một số các trường hợp khác như xuất tinh ngược dòng (tinh trùng không được phóng ra ngoài mà chảy ngược vào bàng quang, sau đó được đi tiểu ra ngoài).

Nguyên nhân gây ra tình trạng trên là do một số bệnh lúc bé có thể gây yếu kém khả năng sinh sản. Tinh hoàn không hạ xuống làm giảm khả năng của tinh dịch. Bệnh quai bị sau khi dậy thì sẽ gây viêm tinh hoàn và giảm số lượng tinh trùng.

Bệnh lao và hoa liễu làm viêm tắc ống dẫn tinh. Cả hai trường hợp có thể làm tinh dịch đến mức gần như không có. Caffeine, rượu, nicotine, manjuana làm hại tinh hoàn và làm giảm số tinh trùng.

Ngoài ra, nguyên nhân dị tật từ khi còn nhỏ là tinh hoàn ẩn và bất thường ở cơ quan sinh dục cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng vô sinh. Những dị tật này thường có từ nhỏ, nhưng đa số không được phát hiện do thiếu sự quan tâm của cha mẹ, mãi đến khi lấy vợ, người vợ mới biết và khuyên chồng đi khám.

Kiểm tra kỹ lưỡng cơ thể con mỗi lần tắm rửa để nhận biết sớm dấu hiệu bất thường (Ảnh minh họa: Internet)

Tinh hoàn ẩn

Tinh hoàn ẩn thường gặp ở 30% trẻ bị sinh non. Khoảng 70% trường hợp tinh hoàn ẩn sẽ xuống bìu trong những tháng đầu. Sau một tuổi, tỷ lệ này còn rất ít. Cha mẹ phải là người phát hiện sớm nhất những bất thường ở cơ quan sinh dục của trẻ và giúp cho trẻ được điều trị kịp thời.

Cách nhận biết đơn giản là sờ bìu của bé khi đứng mà không thấy tinh hoàn. Khi bé nằm, sờ lên vùng bẹn có thể thấy có một khối cộm nhỏ di động.

Tinh hoàn ẩn nếu để lớn mới phát hiện thì khả năng sinh tinh không còn nhưng bệnh nhân vẫn phải phẫu thuật vì người tinh hoàn ẩn có nguy cơ hóa ác (ung thư) gấp 10 lần người bình thường. Kể cả khi bị tinh hoàn ẩn một bên thì tinh hoàn còn lại cũng có nguy cơ hóa ác đến 25%.

Ngoài ra, tinh hoàn ẩn cũng có thể gây ra hiện tượng xoắn tinh hoàn, phải cắt bỏ nếu hoại tử, hay gây bất thường về cấu trúc thẩm mỹ của cơ quan sinh dục.

Nếu tinh hoàn ẩn ở vị trí bẹn, các BS sẽ sử dụng phương pháp mổ hở để đưa nó xuống bìu, còn tinh hoàn nằm trong ổ bụng sẽ mổ bằng phương pháp nội soi.

Lỗ tiểu sai vị trí

Bên cạnh bệnh lý tinh hoàn ẩn, những bất thường ở bộ phận sinh dục nam dẫn tới chứng vô sinh hay gặp khác là niệu đạo đóng thấp và niệu đạo đóng cao.

Niệu đạo đóng thấp nghĩa là lỗ tiểu thay vì nằm trên đầu dương vật, nay lại nằm giữa thân hoặc gần gốc bìu của nam giới.

Những bệnh nhân bị niệu đạo đóng thấp như vậy thường đi kèm triệu chứng dương vật bị cong. Nhiều trường hợp vô sinh, hiếm muộn cũng do lỗ tiểu ở xa quá, xuất tinh không vào tới được âm đạo nên không thể thụ thai.

Không phải trường hợp nào cũng được phát hiện bất thường ở cơ quan sinh dục từ nhỏ để chữa trị kịp thời. Có những người tới khi lấy vợ, chính vợ là người phát hiện, hoặc không có con mới tìm đến chuyên khoa nam học để khám.

Bác sỹ Mai Bá Tiến Dũng, Trưởng Khoa Nam học, BV Bình Dân TP.HCM cảnh báo, có những nguyên nhân gây vô sinh không biết trước nhưng cũng có những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới có thể phát hiện ngay từ khi trẻ sinh ra.

Do đó, để tránh những hậu quả về sau, phụ huynh hãy kiểm tra kỹ lưỡng cơ thể con trong mỗi lần tắm rửa để nhận biết sớm dấu hiệu bất thường (nếu có) và đưa con đi khám, điều trị kịp thời.