10 quy tắc cần biết khi dạy con

Dạy con không bao giờ là một điều dễ dàng. Sau đây là 10 quy tắc bạn nên biết khi nuôi dạy bé:

Không nên tự mâu thuẫn với những hình phạt mà bạn đề ra

Hãy làm theo những gì bạn nói. Hãy nghiêm khắc và không nhượng bộ. Bạn tạo ra các quy tắc, do đó hãy thực hiện chúng một cách triệt để nhất. Bạn có thể đánh máy rồi dán tờ giấy ghi những hành vi và hình phạt tương ứng lên máy lạnh trong bếp để bạn và cả gia đình dễ ghi nhớ và luôn làm theo.

Sửa sai cho bé bằng cách nói thật tình cảm

Hãy nói chuyện với con theo cách bạn muốn được con nói chuyện. Bạn nên tránh la hét hoặc sử dụng giọng điệu thiếu tôn trọng với bé. Khi bé làm điều gì sai trái và bạn muốn con nhận thức được những gì mình đã làm cùng hình phạt đi kèm, hãy nói thật nhẹ nhàng: “Con đã ra khỏi nhà mà không xin phép ba/mẹ phải không, vậy thì bây giờ thì con phải ở yên trong nhà”.

Dạy con biết trước hậu quả của các hành vi sai trái

Bạn có thể cho bé biết trước hậu quả của các hành vi sai trái bằng cách cảnh báo hoặc nhắc nhở bé. Sau khi những quy tắc và hình phạt đã được bé hiểu rõ ràng thì những cảnh báo này không còn cần thiết nữa, bạn có thể trừng phạt bé mà không cần cảnh báo trước. Tuy nhiên bạn nên tránh việc lặp đi lặp lại lời đe dọa về các hậu quả nếu con bạn không dừng lại những việc bé đang làm. Làm như thế bé sẽ cho rằng đó là những lời đe dọa suông và rằng cha/mẹ sẽ không nỡ lòng nào phạt bé.

Đừng chờ đợi khi hành vi xấu của bé trở nên quá hung hăng

Thông thường bạn có thể để bé thực hiện hành vi sai trái rồi mới phạt hay nhắc nhở bé. Tuy nhiên với những hành vi quá hung hăng, bạn phải ngăn bé lại trước khi hành động của bé khiến ai đó bị tổn thương hoặc hư hại xảy ra. Một ví dụ điển hình là bạn thấy con bạn đang cầm lên một món đồ chơi để đánh một bé khác, khi ấy hãy can thiệp ngay trước khi bạn của bé bị thương.

Áp dụng các hình phạt ngay lập tức

Trì hoãn hình phạt sẽ khiến hiệu quả của các hình phạt kém hiệu quả hơn vì bé có thể quên lý do tại sao chúng bị phạt. Bạn nên phạt bé ngay lúc hành động xấu của bé vừa xảy ra và khi sự việc đã được giải quyết bởi người lớn. Một ngoại lệ cho trẻ lớn hơn bốn hoặc năm tuổi: khi con sai quấy ở những nơi công cộng và bạn không muốn phạt bé ngay, bạn có thể đánh dấu bút dạ trên tay bé để chỉ ra hình phạt bé sẽ nhận được khi về nhà. Bạn có thể quy định hình phạt là bé mất 30 phút xem ti-vi cho mỗi lần bị đánh dấu.

Đưa ra một câu kết luận trong quá trình sửa lỗi sai cho bé

Bạn nên tránh nói dài dòng và lan man, hãy nói với bé thật rõ ràng và dễ hiểu, đồng thời nhấn mạnh bé không được lặp lại sai lầm này lần nữa.

Phớt lờ những tranh cãi của trẻ trong quá trình sửa chữa lỗi sai

Khi bé biện minh thì đây chỉ là cách bé trì hoãn hình phạt. Đặc biệt là trẻ dưới ba tuổi, các bé thường sẽ chỉ hiểu được hành động chứ không phải lời nói. Vậy nên bạn đừng quá nhân nhượng khi bé làm sai bất cứ điều gì.

Chú ý mức độ hình phạt và độ tuổi của bé

Hãy cất đồ chơi của bé trong vòng một hoặc hai ngày khi con bạn còn nhỏ và đã thực hiện một hành vi sai trái. Bạn có thể phạt bé suy ngẫm về hành vi sai trái và thời gian phạt sẽ tăng dần theo mỗi năm tuổi của bé.

Đề ra hình phạt tương xứng với hành vi sai trái của bé

Hãy cố gắng tạo những hình phạt công bằng và tùy theo mức độ của các hành vi sai trái của bé. Làm như vậy bé sẽ có thể nhận thức rõ mức độ nghiêm trọng của những hành động mà mình đã làm và sẽ chủ động tránh chúng vào những lần sau do lo sợ những hình phạt mà bé sẽ phải chịu.

Đừng nghĩ rằng bé sẽ cư xử tồi tệ hơn sau khi chịu phạt

Đừng ngạc nhiên nếu con bạn tạm thời sẽ gia tăng tần suất của những hành vi xấu một khi bạn bắt đầu kỷ luật bé nghiêm khắc hơn. Đây là một hành vi hết sức bình thường và con bạn sẽ sớm ngoan ngoãn hơn sau khi hiểu được tầm quan trọng của vấn đề cũng như những hình phạt bé có thể chịu nếu làm sai. Nếu bé bắt đầu thực hiện những hành vi ngoài tầm kiểm soát của bạn, hãy tiến hành thực hiện các hình phạt kỉ luật trước khi chính thức thông báo rằng bé sẽ phải tuân thủ theo các luật lệ mới này của bạn. Thời gian cho những thử nghiệm thường nên kéo dài hai hoặc ba ngày để thấy được kết quả cụ thể và chính xác.