Việc gặp phải các di chứng tai biến mạch máu não làm ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống và sức khỏe người bệnh. Do đó, người bị tai biến cần được điều trị sớm kết hợp với chế độ tập luyện, chăm sóc hợp lý để có thể phục hồi chức năng một cách nhanh chóng.
Sau khi trải qua cơn tai biến mạch máu não (đột quỵ), người bệnh có thể gặp phải các di chứng nặng nề như liệt vận động, mất khả năng ngôn ngữ, rối loạn nhận thức… Thực tế việc giúp người bệnh phục hồi chức năng sau khi trải qua cơn tai biến là một quá trình đầy khó khăn. Cùng Hello Bacsi tìm hiểu về tai biến mạch máu não và các bài tập giúp phục hồi di chứng cho người bệnh.
Bệnh tai biến mạch máu não là gì?
Tai biến mạch máu não (hay đột quỵ não) là tình trạng thiếu máu và oxy đến một phần não khiến các tế bào bị chết đi, gây tổn thương mô não. Trước đây, bệnh tai biến mạch máu não được xem là bệnh của người già. Thế nhưng hiện nay, nhiều người trẻ cũng trở thành đối tượng dễ bị căn bệnh này tấn công. Bệnh có nguy cơ gây tử vong xếp thứ 3 trên thế giới, chỉ sau ung thư và bệnh tim mạch.
Nguyên nhân gây bệnh tai biến mạch máu não
Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não có thể do người bệnh có tiền sử bị cao huyết áp, mắc bệnh đái tháo đường, các bệnh về tim mạch, mỡ máu… nhưng không được kiểm soát tốt. Đây là những nguyên nhân có nguy cơ cao làm tắc nghẽn mạch máu hoặc gây vỡ mạch máu dẫn đến xảy ra cơn tai biến. Ngoài ra, những người thừa cân, béo phì hoặc người hút thuốc lá… là những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh này.
Các di chứng tai biến mạch máu não thường gặp
Bệnh tai biến mạch máu não là bệnh gây tổn thương não bộ. Do đó, sau cơn tai biến, người bệnh cũng có thể gặp một số di chứng nặng nề như liệt vận động, mất khả năng ngôn ngữ, rối loạn nhận thức, rối loạn thị giác…
1. Liệt vận động
Người bệnh có thể bị liệt tay, chân hoặc liệt nửa người, toàn thân. Di chứng này được xem là nặng nề nhất. Việc gặp phải di chứng này khiến người bệnh bị hạn chế vận động, thậm chí là phải nằm một chỗ, phụ thuộc vào sự chăm sóc từ người khác nên dễ nảy sinh tâm lý tự ti, chán nản.
2. Mất khả năng ngôn ngữ
Sau cơn tai biến, do vùng não phụ trách chức năng ngôn ngữ có thể bị tổn thương nên người bệnh thường bị mất khả năng ngôn ngữ trong một thời gian dài. Biểu hiện của di chứng này là người bệnh không nói được hoặc nói ngọng, nói lắp…
Quá trình phục hồi chức năng này cần thời gian dài, sự hỗ trợ nhiệt tình của người thân cộng với sự kiên trì của người bệnh trong việc thường xuyên thực hiện các hoạt động giao tiếp.
Mất khả năng ngôn ngữ là một trong những di chứng tai biến mạch máu não phổ biến
3. Rối loạn nhận thức
Bệnh nhân trải qua cơn tai biến mạch máu não có thể bị mất trí nhớ, suy giảm khả năng nhận thức về mọi vấn đề trong cuộc sống. Nhiều người bệnh cần khoảng thời gian rất dài mới có thể phục hồi sức khỏe và không thể làm những công việc yêu cầu tư duy, có mức độ phức tạp nhiều như trước.
4. Rối loạn thị giác
Khi bị cơn tai biến tấn công, nhiều người bệnh có dấu hiệu mờ một bên hoặc cả hai bên mắt. Đây là dấu hiệu cảnh báo di chứng rối loạn thị giác mà người bệnh có thể gặp phải.
5. Rối loạn cơ tròn
Người bệnh tai biến có thể bị chứng tiểu tiện không tự chủ. Di chứng này khiến người chăm sóc phải chú ý khâu vệ sinh, tránh nguy cơ như viêm đường tiết niệu…
Xem thêm: PGS. TS. Nguyễn Minh Hiện hướng dẫn cách nhận biết nhanh dấu hiệu của tai biến mạch máu não
Các bài tập giúp cải thiện di chứng tai biến mạch máu não
Song song với quá trình điều trị theo phác đồ của bác sĩ thì việc tập một số bài tập phục hồi chức năng sẽ giúp ích cho người bệnh sớm cải thiện được kỹ năng vận động. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý những điều sau để đảm bảo an toàn cho người bệnh trong khi tập thể dục:
- Tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị trước khi cho người bệnh tập các bài tập phục hồi.
- Đối với bệnh nhân liệt bán thân: Bạn luôn đứng ở bên phần cơ thể bị yếu của người bệnh để có thể dễ dàng hỗ trợ khi cần thiết, tránh để bệnh nhân té ngã.
- Khi tập, luôn cho bệnh nhân đứng kế vật gì đó như: bàn, tường, thanh vịn… để bệnh nhân có thể vịn đỡ khi cần thiết.
- Nếu người bệnh tỏ ra đau, khó chịu… hãy dừng lại và trao đổi với bác sĩ.
Những bài tập mà bạn có thể tham khảo bao gồm:
Bài tập 1: Đứng thẳng, giữ thăng bằng
Việc phải chịu di chứng tai biến mạch máu não, khả năng giữ thăng bằng và phối hợp của bệnh nhân thường bị mất. Điều này làm ảnh hưởng nhiều đến chức năng vận động. Do đó, các bài tập đứng và giữ thăng bằng là rất quan trọng giúp người bệnh có thể phục hồi di chứng tai biến mạch máu não hiệu quả.
Động tác 1: Động tác đứng thẳng, thăng bằng
Nếu bệnh nhân còn yếu, bạn hãy đỡ người bệnh đứng thẳng, cân xứng, trọng lượng cơ thể chia đều lên hai chân và giữ thăng bằng.
Động tác 2: Động tác đứng thẳng thăng bằng và dồn trọng lượng cơ thể lên một chân
Bạn hỗ trợ người bệnh đứng thẳng, mắt nhìn về phía trước. Hãy hướng dẫn người bệnh dồn trọng lượng cơ thể lên một bên chân. Sau đó, hướng dẫn họ từ từ đưa chân kia sang ngang, nâng lên cao dần. Cố gắng giữ tư thế này trong 10 giây (nếu có thể). Sau đó, từ từ hạ chân xuống, lặp lại động tác này vài lần.
Lặp lại với chân bên kia.
Động tác 3: Động tác đứng thẳng,giữthăng bằng, nâng cao đầu gối có hỗ trợ
Khi người bệnh đã thực hiện thành thạo hai động tác trên thì mới cho tập các động tác tiếp theo.
Ở động tác này, người bệnh thực hiện động tác 1 (đứng thẳng, thăng bằng) một bên tay có thể tựa lên mặt phẳng để hỗ trợ. Hãy hướng dẫn để người bệnh dồn trọng lượng cơ thể lên một chân. Từ từ co gối chân còn lại và nhấc chân lên. Cố gắng giữ tư thế này trong 10 giây (nếu có thể) rồi hạ chân xuống một cách từ từ. Đổi chân, lặp lại các động tác.
Động tác 4: Động tác đứng và thăng bằng, duỗi chân ra sau có hỗ trợ
Bạn hướng dẫn người bệnh thực hiện động tác 1 (đứng thẳng, thăng bằng) một bên tay có thể tựa lên mặt phẳng để hỗ trợ. Dồn trọng lượng cơ thể lên một chân. Đưa chân còn lại ra phía sau càng xa càng tốt. Hãy cố gắng giữ hai chân thẳng. Nếu có thể, hãy giữ động tác này trong 10 giây rồi mới thu chân về từ từ. Đổi chân và lặp lại động tác này.
Các động tác này nhằm tăng cường cơ hông, cải thiện sự cân bằng nên có thể giúp chân của bệnh nhân nhanh chóng hoạt động lại bình thường.
Bài tập 2: Động tác bắc cầu
Thông thường sau cơn tai biến, hông và các nhóm cơ quan trọng của người bệnh trở nên yếu. Bài tập với động tác bắc cầu giúp tăng cường sức mạnh cho các nhóm cơ này.
Giống như bài tập đứng và giữ thăng bằng, các bài tập bắc cầu giúp người bệnh củng cố lại sức mạnh và sự phối hợp giữa các bộ phận của bản thân.
Động tác 1: Động tác bắc cầu cơ bản
Để thực hiện động tác này, bạn hướng dẫn người bệnh nằm xuống. Sau đó, bạn đặt một chiếc gối hoặc khăn cuộn dưới khớp gối người bệnh. Yêu cầu người bệnh ấn mặt sau của đầu gối vào gối hoặc cuộn khăn để nhấc gót chân lên khỏi sàn.
Động tác 2: Động tác cầu nối trung gian
Cho người bệnh dựa vào một bức tường, chân cách tường 20 – 30 cm. Dựa lưng và vai vào tường, từ từ đẩy đầu gối về phía trước để hạ thấp phần thân trên xuống. Nếu có thể, hãy giữ tư thế này trong 10 giây. Sau đó, bạn từ từ đẩy thân trên về vị trí ban đầu trong khi lưng, vai vẫn dựa vào tường.
Động tác 3: Động tác cầu nối nâng cao: Trượt với bóng Pilates
Động tác này thực hiện tương tự như động tác 2. Lưu ý là thay vì cho người bệnh dựa vào tường, bạn đặt một quả bóng Pilates vào giữa người bệnh và bức tường. Hướng dẫn người bệnh từ từ đẩy gối ra trước để hạ thấp phần thân trên trong khi vẫn cố gắng dùng lưng giữ bóng.
Cố gắng giữ tư thế này trong 10 giây. Sau đó, bạn từ từ đẩy thân trên về vị trí ban đầu trong khi lưng vẫn giữ bóng.
Bài tập 3: Clams – Tập cơ hai bên đùi
Nếu di chứng tai biến mạch máu não khiến chân bạn bị liệt, các bài tập cơ hai bên đùi (clams) có thể giúp cải thiện phần nào. Các động tác này tập trung vào việc xây dựng sức mạnh, sự phối hợp của chân, tăng khả năng vận động và giúp chân kiểm soát được các hoạt động.
Động tác 1: Động tác tập cơ hai bên đùi cơ bản
Trước khi tập các động tác này, người bệnh cần phải kéo căng cơ bắp chân. Mục đích là nhằm luyện tập sự phối hợp cho hai chân.
Người bệnh ngồi thẳng, lòng bàn chân trái đạp lên khăn hoặc dây đai, hai tay nắm chặt hai đầu khăn hoặc dây đai. Hai tay từ từ kéo khăn/dây đai lên. Mục đích của động tác này là nhằm kéo căng cơ bắp chân. Sau đó, dùng sức từ từ đẩy chân ra, tiếp tục kéo căng cơ.
Lặp lại động tác với chân bên kia.
Động tác 2: Động tác clams mở hông
Khi người bệnh đã có sự linh hoạt, với động tác clams kể trên, bạn nên cho người bệnh chuyển sang tập động tác clams tiếp theo.
Người bệnh nằm nghiêng, đầu gối trên một tay, hai đầu gối co lại. Giữ hai bàn chân sát nhau, trong khi đầu gối chân phía trên cố gắng đưa ra xa khỏi đầu gối kia. Giữ động tác này trong khoảng 10 giây (nếu có thể). Sau đó, từ từ hạ đầu gối xuống.
Lưu ý là trong khi tập động tác này, bạn phải đảm bảo hông của người bệnh không đẩy ra phía sau.
Động tác 3: Động tác clams nâng cao
Nếu người bệnh đã tập thành thạo các động tác clams kể trên và không gặp khó khăn gì, bạn hãy cho người bệnh tập động tác này với cấp độ cao hơn.
Người bệnh nằm nghiêng, đầu gối trên một tay, hai đầu gối co lại, giữ hai bàn chân sát nhau. Từ từ nâng cao đầu gối và chân phía trên lên (như hình). Cố gắng giữ tư thế này trong 10 giây.
Lặp lại động tác vài lần và thực hiện tương tự với chân bên kia.
Xem thêm: Cách phục hồi di chứng méo miệng, nói ngọng sau tai biến của ông Tám, TP. HCM (Số điện thoại của anh Thảo, con rể ông Tám 0919 272701)
Sản phẩm thảo dược thiên nhiên giúp hỗ trợ phục hồi di chứng sau tai biến mạch máu não
Ngoài việc tập các bài tập giúp phục hồi khả năng kể trên, người bệnh nên sử dụng các sản phẩm thảo dược có nguồn gốc tự nhiên để hỗ trợ điều trị sau tai biến mạch máu não hiệu quả. Tại Việt Nam, thực phẩm bảo vệ sức khỏe Nattospes (*) được đông đảo bệnh nhân tai biến mạch máu não tin dùng trong hơn 10 năm qua.
Nattospes có thành phần chính là enzyme nattokinase, một loại enzyme có các công dụng rất hữu ích như:
- Phòng ngừa, phá cục máu đông, tăng tuần hoàn, lưu thông máu
- Giúp cải thiện các di chứng liệt, nói ngọng, méo miệng, đau đầu, đãng trí sau cơn tai biến
- Ngăn ngừa tai biến tái phát.
Do đó, có rất nhiều bệnh nhân tai biến mạch máu não đã phần nào phục hồi sức khỏe, cải thiện các di chứng do cơn tai biến gây ra sau khi dùng Nattospes.
Nattospes hỗ trợ cải thiện di chứng sau tai biến mạch máu não hiệu quả
Nếu có những thắc mắc về bệnh tai biến mạch máu não, cách sử dụng sản phẩm Nattospes, bạn hãy gọi tới số tổng đài miễn cước cuộc gọi 1800 6305 hoặc hotline (Zalo/Viber) 091 718 5170 – 091 723 0950.
(*) Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
Quan Lan/HELLO BACSI
Bạn có thể quan tâm đến chủ đề:
- Tai biến mạch máu não là gì? Cách điều trị, hỗ trợ phục hồi các di chứng sau tai biến
- Các bệnh tai biến mạch máu não và ảnh hưởng của từng loại tai biến lên cơ thể
- Tìm hiểu nguyên nhân đột quỵ để có thể phòng bệnh hiệu quả
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!