Chăm sóc trị liệu sau khi phá thai bằng thuốc

Phá thai bằng thuốc là phương pháp uống thuốc để ngưng mang thai. Cách chăm sóc trị liệu cho bệnh nhân sau khi phá thai bằng thuốc khác với bệnh nhân phá thai qua hình thức phẫu thuật. Đó là vì hình thức phá thai này trông giống như sẩy thai (chỉ khác là sẩy thai do thuốc), quá trình này diễn ra tại nhà mà không cần bác sĩ ở bên. Sau vài tuần ra máu, bạn cần phải đi tái khám.

Phương pháp này chỉ được áp dụng trong 9 tuần đầu tiên của thai kỳ.

• Một quá trình điều trị cho phá thai bằng thuốc thông thường mất nhiều tuần và cần ít nhất 2 lần gặp bác sĩ. Lần đầu tiên là để được kê thuốc uống tại chỗ và nhận một liều khác uống tại nhà. Quá trình ra máu có thể kéo dài 14 ngày. Thông thường 2 tuần sau lần gặp đầu tiên, bác sĩ sẽ yêu cầu khám sức khỏe để theo dõi xem bạn có hồi phục tốt không và để đảm bảo trị liệu có hiệu quả.

• Bác sĩ sẽ hướng dẫn cho bạn các bước điều trị trị liệu trước và sau khi phá thai bằng thuốc. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra thể chất và thực hiện các xét nghiệm cần thiết, hướng dẫn tự chăm sóc bản thân, khi nào cần liên lạc với bác sĩ và lên kế hoạch mang thai trong tương lai sau này.

Các loại thuốc phá thai phổ biến hiện nay bao gồm:

• Misoprostol. Hormone này làm mềm và mở cổ tử cung, khiến tử cung nhỏ lại. Misoprostol sẽ có hiệu quả hơn nếu dùng kết hợp với thuốc khác như Mifepristone và Methotrexate. Thuốc được sử dụng trong 3 tháng đầu tiên của quá trình phá thai.

• Mifepristone và Misoprostol. Mifepristone được biết đến với cái tên Mifeprex hay RU-486, vô hiệu hóa tác dụng của hormone progesterone. Thuốc sẽ ngừng sự phát triển của nhau thai, làm mềm cổ tử cung và đưa tử cung vào trạng thái sẵn sàng chuyển dạ. Misoprostol cũng được dùng để thu và đưa toàn bộ mô ra khỏi tử cung.

• Methotrexate và Misoprostol. Methotraxate ngăn cản sự phát triển của nhau thai. Hiệu quả của Methotraxate thường không hiệu quả bằng Mifepristone và mất nhiều thời gian để phá thai hơn. Misoprostol được dùng để thu và đưa toàn bộ mô ra khỏi tử cung.

Lưu ý: bạn tuyệt đối không được tự ý mua thuốc phá thai mà phải được sự hướng dẫn và giám sát của bác sĩ khi sử dụng.

Điều trị trị liệu trước khi phá thai bằng thuốc

Trước khi cho bạn dùng thuốc phá thai, bác sĩ sẽ:

• Xem xét bệnh án của bạn, kể cả những loại thuốc bạn đang dùng.

• Làm một kiểm tra thể trạng, bao gồm kiểm tra vùng khung xương chậu, để đánh giá sức khỏe của bạn, bạn đã có thai bao lâu và xác định vị trí phôi và thai.

• Trong một vài trường hợp, bác sĩ sẽ làm kiểm tra bằng thiết bị quét siêu âm để chắc chắn bạn có thai bao lâu và vị trí thai ở đâu.

• Trao đổi về quyết định phá thai của bạn và cảm giác của bạn về quyết định đó.

• Trao đổi về kế hoạch mang thai trong tương lai của bạn và các biện pháp ngừa thai.

• Giải thích thuốc sẽ hoạt động như thế nào, những tác dụng phụ có thể xảy ra (buồn nôn, nôn, tiêu chảy là khá phổ biến) và thời điểm nào cần phải gọi bác sĩ. Bác sĩ sẽ trao đổi với bạn những việc sau:
  • Có thể sử dụng điện thoại để liên lạc khi khẩn cấp;
  • Có phương tiện đi lại đến trung tâm sức khỏe gần đó nếu bạn cần được khám;
  • Có thể hồi phục bình thường sau khi khám theo dõi sức khỏe;
  • Được chuẩn bị tâm lý về cơn đau chuyển dạ và ra máu khi thai trong tử cung được đưa ra ngoài;
  • Biết rõ nếu uống thuốc không thành công thì phải thực hiện phẩu thuật phá thai.

Ngoài việc dùng thuốc phá thai, bác sĩ sẽ kê cho bạn thuốc hạn chế tác dụng phụ cùng với hướng dẫn sử dụng cụ thể. Những thuốc này được dùng:

• Cho đau bụng khi co rút tử cung;

• Tránh buồn nôn và ói mửa;

• Tránh nhiễm trùng.

Tất cả những phụ nữ có nhóm máu Rh- sẽ được tiêm kháng thể immunoglobulinn nhằm miễn dịch và tránh nguy cơ bị nhạy cảm sau khi phá thai.

Nếu trong quá trình dùng thuốc bạn cần gọi điện với bác sĩ về các triệu chứng của thuốc, hãy chuẩn bị kỹ các thông tin sau:

• Bào thai đã ra ngoài chưa;

• Mức độ đau khi chuyển dạ;

• Bạn có bị ra máu nhiều hơn so với nguyệt san bình thường. Khi bào thai đã ra ngoài rồi, nếu bạn vẫn bị ra máu sau 1-2 tiếng sau đó, hãy nói với bác sĩ;

• Số lượng băng vệ sinh bạn dùng trong 1 tiếng;

• Có máu cục không và nếu có thì nhiều hay ít?.

Bạn nên lưu ý gì sau phá thai bằng thuốc

Hãy làm theo hướng dẫn của bác sĩ và xem lại những thông tin cần biết sau khi uống thuốc phá thai:

• Hầu hết phụ nữ có thể sinh hoạt bình thường sau khi thai và mô rời tử cung hoàn toàn từ 1 tới 2 ngày. Tránh tập thể dục nặng từ 1 tới 2 tuần;

• Không quan hệ tình dục khoảng 1 hoặc 2 tuần hoặc theo lời khuyên của bác sĩ;

• Nhớ dùng biện pháp tránh thai khi quan hệ trở lại. Dùng bao cao su để tránh nhiễm trùng;
• Không được rửa âm đạo bằng dung dịch (vòi sen). Nó có thể tăng rủi ro bị nhiễm những bệnh viêm khoang chậu.

Những triệu chứng thông thường mà phụ nữ mắc phải sau khi dùng thuốc phá thai:

• Ra máu hoặc nổi mẩn tới 14 ngày. Nếu mang thai trên 7 tuần thì chảy máu càng lâu;

• Đau co thắt bụng khoảng 2 tuần đầu. Một vài phụ nữ đau bụng (đau như khi có kinh nguyệt) trong khoảng 6 tuần;

• Do sự thay đổi của hormone khi mang thay, trong 2-3 tuần, cơ thể sẽ có những thay đổi về cảm xúc như cảm thấy nhẹ nhõm, tội lỗi, đau buồn hoặc thương tiếc.

Gọi bác sĩ ngay lập tức nếu sau khi uống thuốc phá thai bạn có bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

• Băng huyết: cả biện pháp phá thai bằng phẫu thuật hay thuốc thường khiến phụ nữ ra máu khác với kinh nguyệt. Băng huyết có thể là do:
  • Máu vón cục lớn hơn cả trái banh golf, kéo dài hơn 2 tiếng;
  • Máu chảy liên tục, thấm đầy 2 miếng băng vệ sinh chỉ trong 1-2 tiếng;
  • Chảy nhiều máu liên tục trong 12 tiếng.

• Dấu hiệu của nhiễm trùng xảy ra trên toàn cơ thể như là đau đầu, đau cơ, chóng mặt hoặc cảm thấy mệt mỏi;

• Đau bụng dữ dội liên tục, không thuyên giảm dù đã uống thuốc giảm đau, nghỉ ngơi hay chườm nóng;

• Nóng hay sốt từ 4°F (38°C) hoặc cao hơn, kéo dài hơn 4 tiếng;

• Nôn mửa kéo dài suốt 4-6 tiếng;

• Trương bụng hoặc nhịp tim gấp;

• Ra máu ngày càng nhiều và có mùi khó chịu;

• Đau, sưng, hoặc nổi đỏ ở cơ quan sinh dục.

Gọi và hẹn gặp bác sĩ nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào dưới đây sau khi dùng biện pháp phá thai:

• Không chảy máu. Nếu không ra máu, thuốc có thể không phát huy tác dụng. Bạn có thể phải dùng thêm một liều misoprosol. Methotrexate và misoprostol cần tới e tuần để phát huy tác dụng;

• Chảy máu (không nổi mẩn) kéo dài hơn 2 tuần;

• Triệu chứng lạ, không thể giải thích có thể gây ra bởi thuốc phá thai;

• Không có nguyệt san trong vòng 6 tuần sau điều trị;

• Có dấu hiệu trầm cảm.

Thay đổi hormone sau khi mang thai dẫn đến trầm cảm, cần phải điều trị.

Những biến chứng khi phá thai bằng thuốc

Những biến chứng có thể xảy ra:

• Mô còn trong tử cung (tích tụ sau thụ thai). Đau bụng và chảy máu có thể tái phát trong một tuần sau điều trị.

• Nhiễm trùng. Triệu chứng là sốt 38°C (100.4°F) hoặc cao hơn, đau bụng 2 tới 3 ngày sau điều trị. Tuy nhiên cũng có trường hợp nhiễm trùng mà không gây sốt.

• Máu vón cục làm tắc cố tử cung (gọi là tích huyết tử cung), làm tử cung không thể co thắt để đẩy mô và máu ra ngoài. Tử cung sẽ căng và phình ra làm gây đau bụng, co thắt, và buồn nôn.

• Giảm những cơn đau nặng do xuất huyết. Chảy máu có thể nhiều hơn bình thường nếu:
  • Các chất tạo ra bởi quá trình phá thai có thể vẫn tích tụ trong tử cung.
  • Tử cung có thể không co lại đúng kích cỡ khi chưa có thai (mất trương lực).
  • Vỡ thành tử cung. Trong một số trường hợp cá biệt, khi dùng thuốc kích thích co tử cung sẽ làm thành tử cung vỡ ra.

Khi phá thai bằng thuốc không thành công, cần thực hiện ngay phẫu thuật phá thai để tránh biến chứng hay sự phát triển của thai nhi bị dị tật.

Hello Health Group không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

Bạn có thể tìm hiểu thêm các vấn đề liên quan đến phá thai:

Nên ăn gì để chóng hồi phục sau phá thai?

Chảy máu âm đạo sau phá thai: nguy hiểm tiềm tàng

Phá thai có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không?