Khi quan hệ tình dục không an toàn thì có thể có các nguy cơ lây nhiễm các bệnh qua đường tình dục, không chỉ riêng HIV mà còn có các bệnh khác như bệnh trùng roi, giang mai, lậu, bệnh hạ cam, herpes, viêm gan B, C.
Đối với bệnh HIV, theo các tài liệu nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ lây truyền HIV qua quan hệ tình dục không an toàn một lần khá thấp, chỉ từ 0,01-1%. Tuy nhiên không nên chủ quan vì vẫn có người chỉ quan hệ tình dục với người nhiễm HIV một lần đã có thể nhiễm HIV.
Thực tế, khi mới nhiễm HIV (giai đoạn sơ nhiễm) gần như không có biểu hiện cụ thể nào, cũng không có triệu chứng đặc hiệu mang tính chỉ điểm HIV. Biểu hiện trong giai đoạn này là nhiễm siêu vi, tương tự biểu hiện của các bệnh nhiễm siêu vi khác như cúm, sốt siêu vi...
Trong khoảng 2-8 tuần sau khi nhiễm HIV, 20% bệnh nhân có biểu hiện của một nhiễm trùng cấp như sốt, đau cơ, đau khớp, vã mồ hôi, mệt mỏi, chán ăn, nôn ói, tiêu chảy, viêm họng, phát ban đỏ ngoài da (xuất hiện ở 50% bệnh nhân), hạch to, lách to. Một số bệnh nhân có biểu hiện thần kinh như viêm não, viêm màng não, viêm dây thần kinh ngoại biên… Các triệu chứng này hiện diện trong vòng 5-10 ngày và tự khỏi hoàn toàn.
Người bệnh trong giai đoạn này mới có sự hiện diện của kháng nguyên trong máu. Phải chờ từ 2-12 tuần sau kháng thể xuất hiện và lúc này mới có thể xác định được bằng các thử nghiệm tầm soát nhiễm HIV thông thường (huyết thanh chẩn đoán). Do vậy, vì không biết mình nhiễm bệnh, người nhiễm HIV rất dễ truyền bệnh cho những người khác trong giai đoạn này.
Tuy nhiên, các biểu hiện kể trên nằm trong rất nhiều bệnh lý khác nhau và không có triệu chứng nào mang tính khẳng định nhiễm HIV. Theo đó, một người chỉ có thể xác đinh tình trạng nhiễm HIV bằng xét nghiệm.
Về phương diện xét nghiệm HIV, ngành y tế khuyến cáo mọi người cần tham gia xét nghiệm càng sớm càng tốt sau khi có hành vi nguy cơ, chứ không phải chờ cho đến qua thời kỳ cửa sổ 3 tháng. Việc xét nghiệm mang tính sàng lọc nhằm xác minh khả năng người này âm tính từ trước đó 3 tháng, vì về bản chất HIV là căn bệnh mạn tính, và rất khó xác định thời điểm nhiễm thực sự. Mặt khác, đây cũng là cơ hội để người đó tiếp cận với nhân viên tham vấn, được trấn an và hiểu thêm về căn bệnh này.
Hiện nay ngoài xét nghiệm tìm kháng thể, một số trung tâm lớn có cung cấp xét nghiệm PCR tìm kháng nguyên. Phương pháp này có thể phát hiện nhiễm HIV trong giai đoạn sơ nhiễm, bạn có thể đến các phòng khám ngoại trú HIV dành cho người lớn để được tư vấn và tiến hành xét nghiệm tìm HIV.
Câu hỏi 1: Thưa Bác sĩ em muốn kiểm tra xét nghiệm HIV, em ở Sóc sơn có làm ở bệnh viện huyện được không?
Ảnh minh họa
ThS. Vũ Thị Tuyết Mai, Bộ Y tế, trả lời:
Chào em,
Nếu muốn làm xét nghiệm HIV, em có thể đến bệnh viện huyện để làm, em ạ. Tuy nhiên, em cần lưu ý là 2-3 tháng sau lần quan hệ tình dục không an toàn hoặc sau các hành vi nguy cơ thì xét nghiệm HIV mới cho kết quả chính xác.
Chúc em may mắn!
Câu hỏi 2: Thưa Bác sĩ! Em ở Sóc Sơn, Hà Nội. Em muốn đi xét nghiệm HIV thì làm ở đâu ạ? Được biết kết quả sau bao nhiêu ngày? Và chi phí có hết nhiều không ạ?
Ảnh minh họa
BS. Đinh Thị Thu Hương, Bộ Y tế, trả lời:
Chào bạn,
Theo quy định của Bộ y tế Việt Nam, chẩn đoán HIV ở người lớn dựa trên cơ sở xét nghiệm tìm kháng thế kháng virus HIV. Một người được chẩn đoán nhiễm HIV khi mẫu huyết thanh của họ phát hiện mẫu kháng thể cả 3 lần xét nghiệm bằng 3 loại sinh phẩm khác nhau với nguyên lý và phương pháp chuẩn bị kháng nguyên khác nhau.
Ở người nhiễm HIV không có biểu hiện lâm sàng, chẩn đoán dựa vào xét nghiệm. Vì vậy các phương pháp hiện nay đang sử dụng là:
- Thử nghiệm phát hiện kháng thể dựa trên phản ứng ngưng kết kháng nguyên kháng thể như Serodia, ELISA, Western Blott.
- Các thử nghiệm phát hiện kháng nguyên: P 24, PCR, nuôi cấy HIV.
Bạn ở Sóc Sơn có thể đến trung tâm y tế huyện Sóc Sơn để có thể tư vấn cụ thể về giá tiền và thời gian có kết quả.
Chúc bạn luôn khỏe!
SongKhoe.vn cung cấp tính năng gửi câu hỏi cho các Chuyên gia, Bác sĩ uy tín miễn phí. Bấm vào đây để gửi câu hỏi. Tham khảo hàng ngàn câu hỏi đã được Chuyên gia, Bác sĩ trả lời tại đây.
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!