Là con út trong gia đình ba chị em gái, bố mẹ đã ngoài 60 tuổi, Thùy Dương (29 tuổi, Hoàn Kiếm, Hà Nội) là trụ cột kinh tế cho cả gia đình. Chị cả không may lấy phải người chồng nghiện ngập, chơi bời, ở với nhau được 6 tháng thì ly thân về nhà bố mẹ đẻ. Chị thứ hai cũng đã ngoài 30 tuổi nhưng cứ mải học hết bằng này, bằng nọ nên đến giờ vẫn phòng không.
Hàng ngày, Dương đi làm ca cho một công ty tư nhân, đến chiều lại mở cửa hàng tạp hóa, thu nhập cả tháng không dưới 10 triệu. Xét cả về ngoại hình lẫn tính cách không đến nỗi nào nhưng chẳng hiểu sao hễ có anh nào nhăm nhăm ‘tìm hiểu’... đều chỉ được vài ngày.
Bố mẹ Dương thấy vậy cũng sốt ruột, nhiều lần nhắc nhở ‘chuyện con gái có thì’. Nhưng mỗi lần như thế, Dương lại nói một câu tưng tửng, xanh rờn: ‘Chồng với chềnh bây giờ quan trọng gì. 1-2 năm nữa, con 'xin' đứa con về nuôi chứ không may mà vớ phải chồng không ra gì thì khổ cả đời. Bây giờ đam mê duy nhất của con là kiếm tiền’. Tất nhiên, sau câu nói đó, Dương bị bố mẹ ‘tổng xỉ vả’ cho một trận bởi ở thời của họ, chuyện không chồng mà có con là một tội lỗi to lớn, là vết nhục của cả gia đình, dòng họ.
So với thời của bố mẹ Dương hay vài năm trước đây, bây giờ nhiều người có quan niệm ‘thoáng’ hơn về chuyện single mom (làm mẹ đơn thân). Tuy rằng số lượng những người chủ động vạch kế hoạch một mình nuôi con không nhiều nhưng nếu lỡ bị đối tác bỏ rơi thì phụ nữ ngày nay cũng sẵn sàng đón nhận cuộc sống của người mẹ đơn thân. Một phần vì họ có thể độc lập về kinh tế và phần khác là do xã hội đã bớt khắc nghiệt với chuyện ‘không chồng mà chửa’.
Trâm Anh (32 tuổi, Ba Đình, Hà Nội) là một ví dụ. Bố mẹ là người Hà Nội gốc nên cuộc sống gia đình rất nề nếp, còn hơi ảnh hưởng tư tưởng phong kiến. Bản thân Trâm Anh và các em được bố mẹ truyền dạy theo những nguyên tắc truyền thống ngay từ bé. Thế nhưng kể từ khi vào làm cho tổ chức phi chính phủ, thường xuyên tiếp xúc với Tây nên suy nghĩ cũng khác nhiều. Hơn nữa, cô còn yêu một anh chàng người Pháp nên chuyện đi quá giới hạn trước hôn nhân là điều khó tránh khỏi. Và trong một lần chủ quan, Trâm Anh dính bầu.
Cô kể: ‘Khi biết chuyện, bố mẹ tôi nói ghê lắm. Họ thậm chí còn ở lì trong nhà mấy ngày, chẳng dám đi đâu. Sau đó thì gây tâm lý, ép tôi và người yêu nhanh chóng kết hôn, trước khi cái bụng lộ ra. Nhưng anh ấy là người Pháp, công việc lại di chuyển nhiều, đâu phải nói cưới là cưới ngay được. Đến tháng bầu thứ 4, bố mẹ càng phản ứng gay gắt hơn khi người trong xóm bắt đầu xì xào to nhỏ mà tôi vẫn chẳng đả động gì đến đám cưới. Căng thẳng nhất là lúc bố mẹ nói sẽ từ mặt tôi nếu cứ nhất định sinh con, không lấy chồng. Cuối cùng, tôi dọn ra ngoài, thuê một căn hộ tập thể cũ, chờ theo thời gian bố mẹ sẽ nguôi ngoai’.
Những ngày tháng sống một mình bên ngoài, Trâm Anh phải tự lo lắng, xoay sở mọi việc. Buổi sáng, dù bụng bầu đã lớn nhưng cô vẫn phải dậy từ sớm đi chợ từ lúc 5h vì siêu thị ngay dưới chân cầu thang nhưng mua ở đó vừa đắt tiền lại không nhiều đồ ăn tươi ngon. Rồi lại tất bật ăn sáng, đi làm. Ở tổ chức dành cho người nước ngoài, không có chuyện ‘thông cảm’ vì phụ nữ mang bầu, nguyên tắc là nguyên tắc. Cô vẫn phải đảm đương núi công việc như cũ, đến 19h mới lọ mọ về tới nhà thì lại cơm nước, giặt giũ, dọn dẹp nhà cửa. Có những khi ngồi ăn cơm một mình trong căn nhà trống trải, Trâm Anh bật khóc: ‘Phụ nữ lúc bụng mang dạ chửa rất cần chồng, người thân bên cạnh hỏi han nhưng tôi thì không. Tôi thèm được nghe tiếng người đến mức cứ về nhà là bật ti vi to lên, không phải vì tôi thích xem mà là để lòng bớt trống trải, cô đơn.
Còn nhớ, một lần vào tháng bầu thứ 8, Trâm Anh đi làm về dính mưa nên bị cảm sốt. Mò lên được nhà thì người nóng hầm hập, cô gần như ngất lịm đi khi vừa mở được cửa vào. ‘Tôi nằm ngay trên sàn, sát cửa ra vào và mê man. Đến lúc, chị thu tiền nước đến đập cửa ầm ĩ, tôi mới tỉnh được chút và ra mở cửa’. Thấy Trâm Anh chỉ kịp kéo cánh cửa ra đã lả người đi, chị thu tiền hô hoán hàng xóm tới đem cô đi bệnh viện. ‘Nằm trên cáng, tôi vẫn nghe tiếng mọi người nhí nhéo nói: 'Chẳng biết cô này làm gì mà bố mẹ không có, chồng cũng không?', 'Chắc chửa hoang rồi nên trốn ra ngoài sống', 'Tôi mà có cái ngữ con gái chửa hoang thì cũng cạo đầu bôi vôi đuổi đi'... Nghĩ thật cực’.
Bây giờ, con gái Trâm Anh đã được 2 tuổi, xinh xắn, đáng yêu. Bố mẹ cô cũng bớt căng thẳng và thường qua thăm cháu 1-2 lần/tuần. Anh người yêu Pháp cũng đã chuyển tới sống cùng hai mẹ con, tuy chưa tổ chức đám cưới nhưng họ coi nhau như người một nhà. Nói về giai đoạn khó khăn đã qua, Trâm Anh kết luận: ‘Tôi chưa bao giờ hối hận với quyết định đó. Bởi con cái là món quà của ông trời ban tặng cho mình, tôi không muốn đánh mất nó. Nhờ con gái, tôi hiểu cuộc sống này ý nghĩa và đáng quý biết bao’.
Dương và Trâm Anh là hai trong số vô vàn những người phụ nữ sẵn sàng chấp nhận làm mẹ đơn thân thời nay. Họ là những phụ nữ mạnh mẽ, luôn sẵn sàng các kế hoạch cho tương lai, dù chủ động hay bị động rơi vào hoàn cảnh trái ngang cũng đều kiên cường vượt qua dư luận, để sinh và nuôi con một mình, rồi tự tạo lập cho bản thân cuộc sống hạnh phúc.
Mỗi một người mẹ đơn thân lại có một bí quyết riêng nhưng khi bước vào cuộc sống ‘đơn thương độc mã này’, họ đều phải thay đổi rất nhiều, trước tiên là thái độ, sau đó là tập trung đảm bảo về tài chính. Nhìn nhận cuộc sống bằng con mắt lạc quan, không ám ảnh chuyện quá khứ u buồn và dũng cảm đối diện với thực tế, kể cả với kẻ cười người chê để từng bước khởi đầu vững chắc cho cuộc sống.
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!