Phát hoảng với dị ứng thuốc

DS. Huỳnh Phương Thảo, Khoa Dược Bệnh viện Nhân dân 115 TP HCM cung cấp một số thông tin cần thiết cho người dân.

Dị ứng thuốc, còn được gọi là mẫn cảm với thuốc, là phản ứng có hại xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng với thuốc sử dụng và cố gắng chống lại nó. Hoạt động của hệ thống miễn dịch là chống lại nhiễm trùng. Các triệu chứng của dị ứng thuốc bao gồm phát ban da, ngứa, sưng, khó thở, tụt huyết áp hoặc có thể gây ngất.

Dị ứng thuốc không giống như tác dụng phụ của thuốc. Tác dụng phụ là tác dụng không mong muốn mà thuốc gây ra, có thể gặp phải ở bất cứ người bệnh nào. Dị ứng thuốc chỉ xảy ra với một số người bệnh có cơ địa đặc biệt.

Các triệu chứng của dị ứng thuốc là gì?

Một loại dị ứng nghiêm trọng được gọi là dị ứng 'tức thời' vì nó bắt đầu nhanh sau khi dùng thuốc (thường trong vòng một giờ hoặc lâu hơn). Nó thường xảy ra với các loại thuốc mà người bệnh đã sử dụng trước đó mà không có vấn đề gì.

Các triệu chứng có thể bao gồm:

+ Phát ban, nổi mẩn đỏ da

+ Ngứa

+ Đỏ bừng (đó là khi da chuyển sang màu đỏ và cảm thấy nóng)

+ Sưng mặt, tay, chân hoặc cổ họng

+ Đau họng, giọng khàn, khò khè hoặc khó thở

+ Buồn nôn, nôn, đau bụng

+ Choáng váng

Loại dị ứng này thường nghiêm trọng vì nó có thể trở nên tồi tệ hơn nếu người bệnh tiếp tục dùng thuốc. Nó có thể chuyển thành phản ứng dị ứng toàn thân đe dọa tính mạng, được gọi là sốc phản vệ.

Một loại dị ứng thuốc khác, được gọi là dị ứng 'chậm', thường phổ biến hơn. Loại này không nghiêm trọng lắm và thường gây phát ban sau vài ngày dùng thuốc. Phát ban thường lan rộng trên nhiều vùng da.Đôi khi bị ngứa hoặc không. Loại dị ứng thuốc này không liên quan đến sưng, khó thở, nghẹt họng hoặc các triệu chứng khác được liệt kê ở trên. Nó thường không trở nên tồi tệ hơn hoặc ảnh hưởng đến cơ quan khác ngoài da.

Một trường hợp dị ứng thuốc

Người bệnh có nên đi khám bác sĩ không?

Liên hệ ngay với cấp cứu nếu có một trong các triệu chứng sau:

+ Khò khè hoặc khó thở

+ Đau thắt ngực

+ Ngất

+ Sưng mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng

Gọi cho bác sĩ hoặc dược sĩ nếu người bệnh sử dụng một loại thuốc mới và có bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

+ Phát ban (nổi mụn đỏ trên da thường rất ngứa)

+ Đau bụng hoặc nôn mửa dữ dội

+ Sốt cao

+ Đau da, vết rộp da

+ Đau và kích thích các mô mềm,chảy dịch mắt, miệng, âm đạo và các cơ quan khác

Xử lý dị ứng thuốc như thế nào?

Nếu người bệnh có phản ứng nặng với thuốc, sẽ được bác sĩ điều trị trong bệnh viện. Người bệnh sẽ được dùng thuốc kháng dị ứng, thở oxy hoặc truyền dịch. Sau đó, bác sĩ có thể chuyển sang điều trị bằng các thuốc khác ít có khả năng dị ứng hơn.

Dị ứng thuốc có thể ngăn chặn được không?

Nếu người bệnh đã biết mình bị dị ứng thuốc, có thể giảm nguy cơ gặp lại vấn đề nếu như người bệnh nói với bác sĩ và dược sĩ về tất cả thuốc mình đang sử dụng, về tiền sử dị ứng của mình. Một thuốc đôi khi có nhiều thành phần và có nhiều tên, vì vậy sẽ không phải lúc nào cũng rõ ràng nếu người bệnh đang được kê đơn thuốc có vấn đề.

Ngoài ra, thuốc có thể liên quan với nhau. Nếu người bệnh bị dị ứng với một loại thuốc cụ thể, cũng có thể bị dị ứng với những loại thuốc khác có liên quan (ví dụ các kháng sinh nhóm beta-lactam).