Sức khỏe

Tên kĩ thuật y tế:xét nghiệm calcitonin

Bộ phận cơ thể/Mẫu thử:máu

Tìm hiểu chung

Tìm hiểu chung

Xét nghiệm Calcitonin là gì?

Xét nghiệm Calcitonin nhằm giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh ung thư như ung thư phổi, ung thư vú hay ung thư tuyến tụy.

Calcitonin là một hormone được tiết ra bởi các tế bào cận nang tuyến giáp (tế bào C). Sự tiết của calcitonin được kích thích bởi sự tăng nồng độ canxi huyết thanh. Mục đích của calcitonin góp phần giữ sự cân bằng canxi trong cơ thể.

Ung thư tuỷ giáp là bệnh ung thư tuyến giáp có khuynh hướng di truyền trong gia đình; nếu bệnh được phát hiện muộn bệnh nhân thường có tiên lượng xấu. Kiểm tra thường xuyên để phát hiện mức calcitonin cao có thể phát hiện ung thư tủy sớm và có thể tăng cơ hội chữa bệnh. Tăng sinh tế bào C là bệnh sản sinh calcitonin lành tính cũng có xu hướng di truyền trong gia đình, cũng có liên quan với mức calcitonin tăng cao.

Khi xét nghiệm calcitonin không đủ để kết luận bệnh, bác sĩ cần dùng các xét nghiệm kích thích bài tiết calcitonin sử dụng pentagastrin hoặc canxi. Trong quá trình xét nghiệm kích thích bằng pentagastrin, bác sĩ sẽ truyền pentagastrin đường tĩnh mạch và lấy các mẫu máu trước khi truyền pentagastrin, sau 90 giây, sau 2 phút và sau 5 phút. Xét nghiệm kích thích bằng canxi được thực hiện bằng nhiều cách khác nhau, nhưng thường được truyền canxi, lấy mẫu chuẩn trước khi truyền, sau 5 và 10 phút sau khi truyền.

Calcitonin cũng tăng ở những người bị bệnh ung thư phổi, vú, tuyến tụy.

Khi nào bạn nên thực hiện xét nghiệm Calcitonin ?

Bác sĩ sử dụng xét nghiệm này trong việc đánh giá bệnh nhân có hoặc nghi ngờ có ung thư tuỷ tuyến giáp. Calcitonin cũng rất hữu ích trong việc theo dõi đáp ứng điều trị và dự đoán sự tái phát của ung thư tuyến giáp thể tuỷ và là một thử nghiệm sàng lọc những người có tiền sử gia đình ung thư tủy (là những người có nguy cơ cao bị ung thư tủy giáp).

Những người có tăng sản tế bào C hoặc ung thư tủy giáp có thể có các dấu hiệu và triệu chứng, chẳng hạn như :

• Một khối u hay sưng ở phần trước cổ;
• Đau họng hay phần trước cổ ;
• Thay đổi trong giọng nói, khàn giọng;
• Khó nuốt hay khó thở;
• Ho kéo dài không liên quan đến cảm cúm.

Một nghiên cứu gần đây đã khuyến cáo thực hiện định lượng calcitonin trước khi phẫu thuật ở tất cả các bệnh nhân phẫu thuật bướu giáp, tuy nhiên không phải tất cả các bác sĩ lâm sàng đều đồng ý với điều này.

Xét nghiệm Calcitonin có thể được thực hiện định kì trên những thành viên gia đình có gen đột biến MEN2, khởi đầu từ sớm, nhằm xác định ung thư tủy giáp hay tăng sản tế bào C càng sớm càng tốt.

Điều cần thận trọng

Điều cần thận trọng

Bạn nên biết những gì trước khi thực hiện xét nghiệm Calcitonin ?

Với ung thư tủy tuyến giáp và tăng sản tế bào C, những xét nghiệm khác về tuyến giáp, chẳng hạn T3, T4 và TSH, thường bình thường trong khi nồng độ calcitonin tăng cao.

Calcitonin có thể tăng trong ung thư phổi, và ung thư tuyến tụy, u tiết insulin, và các u tuyến tụy hiếm gặp được gọi là u VIP (u sản xuất hormone gọi là peptide ruột vận mạch)

Những yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm bao gồm:

• Mức calcitonin thường tăng cao trong thời kỳ mang thai và ở trẻ sơ sinh;
• Thuốc có thể gây tăng mức calcitonin bao gồm canxi, cholecystokinin, epinephrine, glucagon, pentagastrin, và thuốc tránh thai.

Trước khi tiến hành kỹ thuật y tế này, bạn nên hiểu rõ các cảnh báo và lưu ý. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có thêm thông tin và hướng dẫn cụ thể.

Quy trình thực hiện

Quy trình thực hiện

Bạn nên làm gì trước khi thực hiện xét nghiệm Calcitonin ?

Những việc bạn nên làm trước khi thực hiện xét nghiệm bao gồm:

• Lắng nghe bác sĩ giải thích và hướng dẫn qui trình thực hiện;
• Cần phải nhịn ăn đêm trước khi thực hiện xét nghiệm. Bạn vẫn có thể uống nước trong quá trình nhịn ăn.

Quy trình thực hiện xét nghiệm Calcitonin là gì?

Khi thực hiện xét nghiệm Calcitonin, chuyên viên y tế lấy máu sẽ:

• Quấn một dải băng quanh tay để ngưng máu lưu thông;
• Sát trùng chỗ tiêm bằng cồn;
• Tiêm kim vào tĩnh mạch. Có thể tiêm nhiều hơn 1 lần nếu cần thiết;
• Gắn một cái ống để máu chảy ra;
• Tháo dải băng quanh tay sau khi lấy đủ máu;
• Thoa miếng gạc băng hay bông gòn lên chỗ vừ tiêm;
• Dán băng cá nhân lên chỗ vừa tiêm;
• Bác sĩ sẽ thu mẫu máu tĩnh mạch vào ống nghiệm nắp xanh (chống đông bằng heparin) hoặc ống nghiệm nắp đỏ được để lạnh theo quy định của phòng xét nghiệm;
• Mẫu nên được làm lạnh ngay lập tức. Mẫu máu có thể được đông lạnh và gửi đến phòng xét nghiệm.

Bạn nên làm gì sau khi thực hiện xét nghiệm Calcitonin ?

Sau khi lấy máu bạn cần băng và ép lên vùng chọc tĩnh mạch lấy máu để giúp cầm máu.

Bạn nên biết rằng kết quả không có ngay lập tức mà sẽ có sau vài ngày.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về quy trình thực hiện, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và giải đáp.

Kết quả

Kết quả

Kết quả của bạn có ý nghĩa gì?

Khoảng giá trị bình thường của kỹ thuật y tế này có thể không thống nhất tùy thuộc vào cơ sở thực hiện xét nghiệm mà bạn chọn. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào về kết quả xét nghiệm.

Kết quả bình thường

Mức chuẩn (trong huyết tương)

• Nam: ≤ 19 pg/ml hoặc ≤ 19 ng/l (đơn vị SI).
• Nữ: ≤ 14 pg/ml hoặc ≤ 14 ng/l (đơn vị SI).

Sau khi truyền Calci (2,4 mg/kg)

• Nam: ≤190 pg/ml hoặc ≤190 ng/l.
• Nữ: ≤130 pg/ml hoặc ≤130 ng/l.

Sau khi tiêm (0,5 mcg / kg)

• Nam: ≤110 pg/ml hoặc ≤110 ng/l.
• Nữ: ≤ 30 pg/ml hoặc ≤ 30 ng/l.

Kết quả bất thường

Lượng Calcitonin tăng khi:

• Ung thư tuỷ tuyến giáp;
• Tăng sinh tế bào C;
• Ung thư tế bào yến mạch phổi;
• Ung thư vú;
• Ung thư tuyến tụy;
• Cường cận giáp nguyên phát;
• Cường cận giáp thứ phát do suy thận mạn tính;
• Thiếu máu ác tính;
• Hội chứng Zollinger-Ellison;
• Xơ gan do rượu;
• Viêm giáp.

Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào về kết quả xét nghiệm.

Hello Health Group không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.