Vì sao một số thuốc chỉ tác dụng phụ lên bệnh nhân nữ?

Sức khỏe phụ nữ - 04/18/2024

Khi sử dụng thuốc, bạn không thể nào tránh được những tác dụng phụ của thuốc. Thật bất ngờ khi một số thuốc chỉ tác dụng phụ với nữ giới.

Tất cả chúng ta đều đi khám bệnh. Chúng ta đi khám với niềm tin vô điều kiện rằng những bài xét nghiệm bác sĩ cho làm và đơn thuốc họ đưa ra đều dựa trên những nghiên cứu được tiến hành để giúp đỡ ta. Tuy nhiên, sự thật là điều đó không hoàn toàn xảy ra với tất cả mọi người. Bạn có biết, y học được nghiên cứu trong thế kỷ vừa qua chỉ dựa trên phân nửa dân số? Một nghiên cứu gần đây đã cho biết 80% thuốc bị thu hồi trên thị trường là do các dụng phụ lên phụ nữ. Điều đó xảy ra như thế nào?

Nghiên cứu và kiểm nghiệm thuốc đã diễn ra như thế nào?

Phải mất nhiều năm để các nhà khoa học lên ý tưởng cho một lọai thuốc. Sau đó họ kiểm nghiệm trên các tế bào trong phòng thí nghiệm, đến trên động vật, rồi các thử nghiệm trên con người. Cuối cùng loại thuốc đó đi qua một quá trình kiểm định. Sau khi thuốc được chấp nhận, các bác sĩ mới được kê đơn cho bạn. Đó là chưa kể đến kinh phí hàng triệu, hàng tỷ đô cho quá trình này. Vậy tại sao tác dụng phụ không thể chấp nhận được lên một nửa dân số chỉ được phát hiện sau khi quá trình thẩm định đó trót lọt?

Trên thực tế, những tế bào được sử dụng trong phòng thí nghiệm đều là tế bào đực. Những động vật được dùng trong các nghiên cứu đều là con đực. Những buổi thử nghiệm trong phòng mạch đều hầu hết được thử nghiệm trên đàn ông. Sau đây là một ví dụ liên quan về loại thuốc ngủ Ambien. Ambien được tung ra thị trường 20 năm trước. Kể từ đó, hàng triệu đơn thuốc đã được kê chủ yếu là cho phụ nữ bởi phụ nữ thường bị rối lọan giấc ngủ hơn đàn ông. Nhưng chỉ mới năm trước, Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ khuyến cáo nên giảm nửa liều lượng thuốc cho riêng phụ nữ bởi họ vừa phát hiện rằng việc chuyển hóa thuốc ở phụ nữ diễn ra với tốc độ chậm hơn đàn ông khiến cho họ thức dậy vào mỗi buổi sáng với lượng thuốc vẫn còn nhiều trong cơ thể. Họ trở nên buồn ngủ và khó khăn trong việc lái xe và họ có nguy cơ bị tai nạn giao thông nhiều hơn.

Tại sao nghiên cứu tác dụng phụ của thuốc phải xem xét đến khía cạnh giới tính?

Trong y học của thế kỉ trước, giới tính luôn là một vấn đề bị lãng quên. Trong các trường hợp cấp cứu như gãy chân, chảy máu mũi, các bác sĩ sẽ cho bạn làm những bài xét nghiệm, kê toa những đơn thuốc giống hệt nhau mà không bao giờ nghĩ đến giới tính bệnh nhân. Tại thời điểm này, người ta cho rằng đàn ông và phụ nữ đều giống nhau hòan toàn chỉ trừ những cơ quan sinh sản và hormone sinh dục. Vì vậy, mọi thứ đã được quyết định việc thử nghiệm thuốc được tiến hành trên đàn ông và kết quả sau đó sẽ được áp dụng lên phụ nữ.

Tuy vậy, giới tính của bạn rất quan trọng. Mỗi tế bào đều có một giới tính đến từ ADN. Cách một người thể hiện bản thân trong cộng đồng cũng là giới tính. Nhưng hai điều này không hoàn toàn khớp nhau như chúng ta có thể thấy trong cộng đồng người chuyển giới. Việc nhận ra rằng mọi tế bào trong cơ thể chúng ta: da, tóc, tim và phổi đều chứa ADN độc nhất của chúng ta, và ADN chứa những nhiễm sắc thể quyết định chúng ta là giống đực hay cái, đàn ông hay phụ nữ là rất quan trọng. Tiến sĩ Page từ Viện nghiên cứu Whitehead và bác sĩ Yang từ đại học UCLA đã tìm ra bằng chứng nói lên rằng những nhiễm sắc thể giới tính có ở mọi tế bào trong cơ thể chúng ta sẽ vẫn họat động đến hết đời và có thể chịu trách nhiệm cho những khác biệt trong liều lượng thuốc, hay tại sao lại có những khác biệt giữa đàn ông và phụ nữ về độ nhạy cảm cũng như mức độ nghiêm trọng của một căn bệnh. Rõ ràng, cơ thể phụ nữ có giải phẫu riêng, chức năng sinh lý riêng và cần được nghiên cứu nhiều hơn.

Nói tóm lại, bước đầu tiên để thay đổi vấn đề về những loại thuốc chỉ có tác dụng phụ lên phụ nữ chính là nhận thức. Đây không chỉ đơn thuần là phát triển việc chăm sóc sức khỏe ở phụ nữ mà còn là về việc cá nhân hóa, riêng biệt hóa chăm sóc sức khỏe cho tất cả mọi người. Nhận thức được điều này sẽ góp phần cải biến việc chăm sóc sức khỏe cho đàn ông và phụ nữ.

Để hạn chế tối đa tác dụng phụ của thuốc, tốt nhất bạn luôn phải uống thuốc với sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, không tự ý đi mua thuốc khi chỉ đoán lờ mờ về tình trạng của mình. Luôn ghi chú lại những tên thuốc làm bạn cảm thấy khó chịu. Khi có bất kỳ dấu hiệu hoa mắt, tim đập mạnh, rối loạn tiêu hóa sau khi uống thuốc, bạn cần ngưng dùng và liên lạc ngay với nhân viên y tế.

Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!