Viêm niêm mạc miệng do hóa xạ trị ung thư vòm họng

1. Đại cương

Viêm niêm mạc miệng và họng do hóa xạ trị thường xảy ra sau khi truyền hóa chất và tia xạ khoảng một tuần với các mức độ nặng nhẹ khác nhau, từ viêm đau không có tổn thương thực thể đến lở loét nặng ảnh hưởng đến ăn uống và giao tiếp của bệnh nhân.

Loại hóa chất, liều lượng, đường dùng, tần suất sử dụng, bệnh lý khoang miệng, xạ trị đồng thời, sự phản ứng và dung nạp của người bệnh là các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng viêm niêm mạc miệng trong quá trình điều trị ung thư vòm họng.

2. Điều trị dự phòng

+ Trước khi hóa xạ trị cần khám điều trị toàn diện các bệnh răng miệng làm giảm các biến chứng răng miệng do hóa xạ trị điều trị ung thư vòm họng.

+ Điều trị sâu răng, viêm lợi, nhổ răng nếu cần.

+ Tăng cường vệ sinh răng miệng bằng các hóa dược dùng để súc vệ sinh răng miệng.

Vệ sinh răng miệng sạch sẽ giúp bệnh nhân giảm các tổn thương (Ảnh: Internet)

+ Ăn các thức ăn mềm nhuyễn, tránh các thức ăn có độ cứng nhọn  làm chày sước niêm mạc miệng vì do tác dụng của điều trị ung thư làm mỏng lớp niêm mạc lót trong miệng và họng.

3. Chăm sóc và điều trị khi có tổn thương niêm mạc miệng

+ Vệ sinh răng miệng không gây tổn thương, súc miệng với dung dịch muối và soda khoảng 3-4 giờ một lần, vệ sinh khoang miệng sau ăn bằng bàn chải mềm, loại bỏ mảng bám răng.

+ Bôi các loại kem săn bọc niêm mạc miệng: Orabase, kamistad hoặc các chế phẩm giảm đau tại chỗ.

+ Ăn thức ăn lỏng, mềm, nhuyễn nhằm tránh tổn thương chày sước niêm mạc miệng, tránh các chất kích thích như: bia rượu, chất cay nóng, thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh.

+ Điều trị các bệnh cơ hội kèm theo như: Nhiễm trùng răng miệng bằng Vidorigyl, bội nhiễm nấm bằng thuốc bôi tại chỗ nystatin, nhiễm virut bằng aciclovir…

+ Bổ sung dinh dưỡng bằng đường truyền tĩnh mạch nếu khả năng ăn uống của bệnh nhân bị giảm sút nhiều do viêm niêm mạc miệng.

+ Tăng cường miễn dịch bằng các thuốc tăng bạch cầu, tăng sức đề kháng bằng truyền máu.

+ Sử dụng các thuốc giảm đau nếu thấy cần thiết.

>> Xem thêm: Hỏi - đáp về bệnh ung thư vòm họng

Đỗ Hữu Thảnh