Cách chăm sóc và dinh dưỡng cho phụ nữ sau sinh

Bác sĩ chuyên khoa 1 Trần Thị Minh Nguyệt hướng dẫn cách chăm sóc sản phụ mới sinh như sau:

Chăm sóc bầu vú

Ngoài việc vệ sinh, tắm rửa sau sinh, sản phụ nên quan tâm chăm sóc bầu vú. Mẹ nên cho bé bú ngay trong vòng nửa giờ đến một giờ đầu sau khi sinh để tận dụng nguồn sữa non, không cần đợi mẹ cương sữa mới cho con bú. Chính phản xạ bú mút núm vú của bé sẽ kích thích mẹ mau lên sữa. Bé bú mẹ đúng tư thế sẽ mau no sữa mẹ, đồng thời núm vú của mẹ sẽ mềm mại, không bị đau, nứt, chảy máu hay nghẽn tắc ống dẫn sữa.

Sản phụ sau khi sinh khoảng 2 đến 5 ngày hầu như ai cũng có cảm giác căng ngực do tình trạng phù nề mô tuyến sữa gây ra, hai vú cương, cứng, đau và có thể kèm sốt nhẹ. Đây là hiện tượng bình thường của quá trình tạo sữa cho bé. Bác sĩ Nguyệt hướng dẫn một số mẹo làm giảm đau tức khi căng sữa như:

- Sau sinh hãy xoa nhẹ đầu vú để kích thích vú tiết sữa.

- Massage bầu vú, có thể sử dụng lược chải bầu vú theo hướng từ trên xuống để các tuyến sữa được thông.

- Nên cho bé bú thường xuyên để phòng ngừa hiện tượng căng sữa. Sau khi cho con bú, nếu tuyến sữa vẫn căng và đau cần hút sữa khoảng 5 đến 10 phút để nhanh chóng lấy hết sữa ra. Như thế sẽ giúp bầu sữa mềm hơn và trẻ dễ bú hơn, tránh bị tắc tia sữa.

Nếu vẫn còn khó chịu, mẹ có thể chườm mát, không nên chườm nóng. Có thể sử dụng khăn ướt để trong ngăn đá sau 10 phút rồi mang ra chườm trên bầu vú sẽ giúp co mạch và làm giảm cương sữa.

Bé bú mẹ đúng tư thế sẽ mau no sữa (Ảnh minh họa: Internet)

Dinh dưỡng

Những ngày đầu sau sinh, vấn đề dinh dưỡng cho sản phụ cần được đặc biệt chú ý. Sau khi sinh 2 giờ, mẹ nên ăn uống như bình thường, không phải ăn kiêng. Cần bổ sung thức ăn giàu đạm và canxi, ăn trái cây, uống nhiều nước để có sữa cho con bú và tránh táo bón. Nên ăn đa dạng các thực phẩm giàu dinh dưỡng như đạm đường, chất sắt, ray củ quả nấu chín. Tránh ăn một số thức ăn dễ gây dị ứng như các loại hải sản.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên việc thiết kế khẩu phần của phụ nữ sau sinh cần nhiều chất dinh dưỡng cân đối, hợp lý, cung cấp nhiều năng lượng khoảng 2.800 kcal một ngày. Bà mẹ không phải kiêng khem bất kỳ thực phẩm nào, chỉ cần lưu ý ưu tiên chọn các loại thức ăn dễ tiêu, tránh các gia vị nóng như ớt, tiêu...

Vệ sinh

Sau sinh, sản dịch tiết ra mỗi ngày và giảm dần vào các ngày sau đó. Ngày đầu tiên sau sinh, sản dịch ra nhiều, trung bình thấm từ 4 đến 5 băng vệ sinh, bà mẹ cần thay băng vệ sinh ngay sau khi băng đã thấm sản dịch. Không nên để băng vệ sinh quá 6 giờ vì điều đó có thể gây chậm liền vết may tầng sinh môn, tạo điều kiện cho vi trùng vùng âm đạo phát triển gây nhiễm trùng. Cũng không nên kiêng tắm rửa trong thời gian này.

Giữ tinh thần thoải mái

Trầm cảm sau sinh là triệu chứng tâm lý ảnh hưởng đến hàng triệu phụ nữ trên toàn thế giới do vậy không nên xem thường những biểu hiện của triệu chứng này. Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân có thể liên quan đến sự thay đổi hoóc-môn của phụ nữ sau sinh, trong đó có một yếu tố tác động đến khả năng vượt qua khó khăn. Chính vì vậy, bà mẹ nên giữ tinh thần thoải mái, đừng ngại chia sẻ và nhờ sự trợ giúp của người thân trong việc chăm sóc con