Trợ giúp tâm lý giúp giải thoát lo âu quá mức về bệnh tật

Sống khỏe mạnh - 03/28/2024

Sự lo âu về sức khỏe của bệnh nhân có lẽ là một trong những vấn đề lớn nhất mà các nhà khoa học đang phải đối phó.

Đó là tình trạng bị ám ảnh về bệnh tật chứ không phải là mắc một bệnh cụ thể thực sự. Đến nay, các nhà khoa học đang chứng minh, có thể giúp bệnh nhân thoát khỏi tình trạng này bằng sự trợ giúp tâm lý.

Lo âu quá mức về sức khỏe - một trạng thái của bệnh tâm thần

Erin Hallett - một phụ nữ đã sống 20 năm với tình trạng lo âu về sức khoẻ của mình, khi còn là một thiếu niên, cô xem bộ phim hài Kindergarten Cop (Cảnh sát giữ trẻ), khi nghe câu nói nổi tiếng trong phim: “Nó không phải là một khối u” thì cô lại có ngay suy nghĩ mình sẽ có một khối u trong não đang hình thành. Khi đọc cuốn sách, trong đó nhân vật chính được chẩn đoán bị vẹo cột sống và các triệu chứng đau lưng của Hallett cũng phát triển từ đó.

Sau khi cha của Hallett qua đời vì bệnh thận (khi cô 30 tuổi), nỗi lo lắng của cô lại càng leo thang. Cô không thể sinh hoạt như bình thường được nữa, cũng như không thể ra khỏi giường. Erin nhiều lần đến khám tại phòng khám ở Canada nhưng các bác sĩ không tìm ra được bất kỳ điểm bất thường nào về sức khoẻ của cô.

Điều đó khiến Erin không tin vào bác sĩ. Cuối cùng, một bác sĩ kết luận rằng cô cần nhận được sự hỗ trợ về tâm lý. Phải 1 năm sau, khi các triệu chứng của cô trở nên tồi tệ hơn thì Erin mới chịu đón nhận sự hỗ trợ về tâm lý.

Trợ giúp tâm lý giúp giải thoát lo âu quá mức về bệnh tật

Erin Hallett hy vọng rằng bằng cách trung thực về tình trạng của mình, mọi người sẽ bắt đầu nhận ra rằng lo âu về sức khỏe là một căn bệnh mà bạn có thể quản lý giống như bất kỳ căn bệnh nào khác.

Lo lắng về sức khỏe là một vấn đề tương đối phổ biến. Một nghiên cứu ở Úc đã phát hiện ra rằng nó ảnh hưởng đến gần 6% dân số. Và nếu các cuộc điều tra về chăm sóc sức khoẻ được thực hiện, bạn sẽ thấy tỷ lệ dân số gặp phải các vấn đề này sẽ còn cao hơn thế. Peter Tyrer - bác sĩ tâm lý cộng đồng tại Imperial College (London - Anh) đã nghiên cứu hồ sơ về những người đến khám ngoại trú, bao gồm: tim mạch, hô hấp, thần kinh, nội tiết và tiêu hóa tại các bệnh viện ở London, Middlesex và North Nottinghamshire.

Ông cùng các cộng sự đã phát hiện ra rằng gần 20% số người đến khám gặp phải tình trạng lo âu quá mức về sức khỏe một cách đáng kể. Tại các phòng khám tim mạch sẽ gặp số bệnh nhân tâm thần nhiều gấp 20 lần so với bác sĩ tại phòng khám tâm thần bình thường. Nghĩa là tại đây, số bệnh nhân lo lắng về tình trạng bệnh tật của mình cao hơn số người thực sự mắc bệnh.

Tình trạng lo âu về sức khỏe là gì?

Nỗi lo âu về sức khỏe được đặc trưng bởi sự bận tâm quá mức với các triệu chứng của cơ thể hoặc là việc mình có đang mắc phải một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng nào đó hay không. “Sai lầm nghiêm trọng là mọi người không nhận ra rằng các triệu chứng về sức khoẻ mà họ đang gặp phải lại xuất phát từ chính những nguyên nhân tâm lý”, Peter cho biết.

Sự phát triển của tình trạng lo âu sức khỏe có thể tự phát, như trong trường hợp của cô Erin nêu trên, nhưng thường xuất hiện ở những người có bệnh lý. Chẳng hạn, những cơn đau tức ngực vô hại hoặc các triệu chứng như đổ mồ hôi hay đánh trống ngực thì họ lại lo lắng đó là dấu hiệu của một cơn đau tim.

Trợ giúp tâm lý giúp giải thoát lo âu quá mức về bệnh tật

Peter Tyrer - một bác sĩ tâm thần cộng đồng tại Imperial College London đã điều hành một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng về trị liệu hành vi nhận thức được thiết kế đặc biệt dành cho những bệnh nhân gặp phải tình trạng lo âu về sức khỏe.

Tình trạng này là một phần kết quả của sự phát triển và ngày càng phổ biến của internet. Nicky Lidbetter - Giám đốc điều hành của Anxiety UK (Anh - một tổ chức từ thiện hỗ trợ và cung cấp liệu pháp điều trị cho những người gặp phải tình trạng lo âu về sức khoẻ) cho biết: Nếu bạn tìm kiếm thông tin về các triệu chứng bất thường trên Google, những gì bạn nhận lại được rất hiếm khi dừng lại ở sự lo lắng, nó sẽ luôn luôn đem đến một cái gì đó thật khủng khiếp.

Internet có thể giúp đỡ rất nhiều nhờ vào việc cung cấp các thông tin về sức khoẻ nhưng đồng thời cũng đem đến không ít rắc rối. Chúng ta có thể dễ dàng tìm kiếm được những lời khuyên hữu ích trên internet, mặt khác, các triệu chứng mà chúng ta tìm được trên các công cụ tìm kiếm của internet như google lại có thể dẫn đến sự lo lắng thái quá về sức khỏe.

Sự trợ giúp tâm lý phù hợp sẽ giúp giảm bệnh

Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe thường sẽ được gặp gỡ bệnh nhân thường xuyên. Chẳng hạn như bác sĩ gia đình hoặc dược sĩ, họ có thể dễ dàng nhận thấy sự lo lắng bất thường về sức khỏe của bệnh nhân. Tuy nhiên, các chuyên gia này cần phải biết cách để trò chuyện và cách thuyết phục bệnh nhân tìm kiếm sự trợ giúp tâm lý. Bởi một người có lo âu về sức khỏe sẽ cảm thấy rất lo lắng khi phải gặp một nhà trị liệu tâm lý.

Nhưng các nhà tâm lý có những biện pháp can thiệp hiệu quả để khuyến khích phá vỡ và quản lý rối loạn lo âu. Bao gồm rối loạn lo âu tổng thể và rối loạn ám ảnh cưỡng chế, đây là những đề xuất trợ giúp ban đầu dựa trên nguyên tắc trị liệu hành vi nhận thức (CBT), tiếp sau là sử dụng các chất ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc (SSRI). Các nhà khoa học đã thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng với chương trình CBT, thực hiện với 444 bệnh nhân.

Kết quả cho thấy có sự cải thiện đáng kể về điểm số lo âu của nhóm điều trị so với nhóm chứng với điều kiện kiểm tra đảm bảo và phù hợp. Hiệu quả tích cực của liệu trình này được duy trì lên đến 5 năm. Các nhà tâm lý cho biết, chỉ cần can thiệp vào chu kỳ này và yêu cầu mọi người suy nghĩ về các triệu chứng của họ theo một cách khác có thể tạo nên sự khác biệt lớn.

DS. Trần Ngọc Thịnh

(Theo Pharmaceutical-journal)

Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!