Chất cực độc trong măng tươi nhưng loại bỏ dễ dàng

Ngộ độc măng tươi

Măng tươi có chứa chất độc nên phải luộc để bỏ chất độc đó đi

Mới đây cháu là Lô Minh Đức, 9 tháng tuổi, con của chị Lữ Thị Hồng ở bản Cắm Nọc, xã Cắm Muộn, Quế Phong, Nghệ An nhập viện cấp cứu vì ngộ độc măng tươi.

Mẹ của cháu bé cho biết chiều 1/8, chị vào rừng đào măng hốc - loại măng củ về để làm thức ăn. Đến khoảng 17 giờ cùng ngày, do mải thái măng không để ý thì cháu Đức bò đến bỏ măng vào miệng lúc nào không hay.

Sau đó không lâu, thấy con vã mồ hôi, da xanh, nôn trớ, khóc ngặt và biểu hiện khó thở chị Hồng hốt hoảng kêu người nhà chở đến Trung tâm y tế huyện cấp cứu.

Theo các y bác sỹ trung tâm, rất may cháu bé được đi cấp cứu kịp thời, nếu muộn không biết chuyện gì sẽ xảy ra. Đến thời điểm hiện tại, cháu bé đã tỉnh táo hơn, đang được truyền dịch giải độc và tiếp tục theo dõi.

Theo PGS Nguyễn Duy Thịnh- Viện Công nghệ thực phẩm trường Đại học Bách Khoa măng tươi là thực phẩm ngon nhưng nếu không biết ăn thì măng tươi có thể gây chết người không chỉ ở trẻ em mà ở ngay cả người lớn cũng bị.

PGS Thịnh cho biết ở Hà Nội cũng ghi nhận nhiều trường hợp bị ngộ độc măng tươi chứ không riêng gì ở các tỉnh miền núi.

Măng tươi gây ngộ độc, theo PGS Thịnh bởi vì vì trong măng tươi có axit tự nhiên là Cyanide (-CN) hợp chất của nó bao gồm các muối hoặc axit, có đặc tính rất độc, liều gây tử vong qua đường tiêu hóa là 1mg/kg trọng lượng cơ thể.

Nếu măng tươi chưa qua chế biến ăn luôn dưới tác động của các enzym đường tiêu hóa, cyanide biến thành axit cyanhydric (HCN), gây hại cho cơ thể.

Khi vào đến cơ thể, Cyanide tác động lên chuỗi hô hấp tế bào bằng cách làm bất hoạt các enzym sắt của Cytocromoxydase hoặc Warburgase, là nguyên nhân gây tình trạng thiếu ôxy tế bào và toan chuyển hóa nặng.

Acid Cyanhydric có thể gây ngộ độc, triệu chứng là khó thở, mất tri giác, liệt cơ, co giật, ngừng thở, nặng có thể dẫn đến tử vong... Khi phát hiện những triệu chứng trên cần giúp người bị ngộ độc nôn hết những thứ vừa ăn được ra ngoài, có thể móc họng hoặc uống nhiều nước gây nôn nhanh chóng. Làm hô hấp nhân tạo ngay lập tức với các nạn nhân bị khó thở hay ngừng thở và nhanh chóng liên lạc với các trung tâm y tế hoặc bác sĩ gần nhất để được xử lý kịp thời.

PGS Thịnh cho biết đây là chất độc ở măng kể cả măng ngọt hay măng đắng như chất độc này rất dễ xử lý, do đó không quá lo ngại khi thưởng thức món ăn này.

Theo tính chất hóa học HCN có tính chất hòa tan trong nước và dễ bị bay hơi khi đun nóng. Khi chế biến măng chú ý nên luộc măng và đổ bỏ nước của măng đi hoặc ngâm nước lâu thì chất độc cũng phai ra không còn độc cho người sử dụng.

Theo PGS Thịnh từ xa xưa người dân đã biết sử dụng măng làm thực phẩm và họ biết cách chế biến măng như muối chua măng lên rồi mới nấu nướng. Khi măng muối chua ăn ngon hơn, không độc.

PGS Thịnh cũng khuyến cáo tuyệt đối không ăn măng sống, nộm măng, hoặc uống nước măng tươi để chữa bệnh hoặc hạ sốt theo một số biện pháp dân gian.

Măng là vị thuốc

Không chỉ là thực phẩm mà măng cũng được coi là vị thuốc thanh nhiệt, tiêu phong.

Trong Đông y: măng là vị thuốc có vị ngọt nhạt (cam đạm), tính hơi lạnh (vi hàn). Măng có tác dụng thanh nhiệt, lợi niệu, hoạt huyết, khi phong.

Măng thường được dùng trong các bài thuốc trị ho, đờm nhiều do nhiệt, cảm mạo phong hàn, đi ỉa chảy lâu ngày (cửu lỵ), lòi rom, sa trực tràng, sởi không phát được ra ngoài. Ngoài ra, dùng măng để giải say rượu cũng rất tốt.

Sách 'Doanh dưỡng bách khoa' do Hội Dinh dưỡng Thượng Hải biên soạn cho rằng trong măng có các amin acid như lysine, tryptophan, threonine, serine, aminopropionic, trong đó 3 loại đầu là những 'acid amin thiết yếu' đối với cơ thể.

Bài thuốc có thể sử dụng từ măng như dùng chữa sởi, thủy đậu giai đoạn đầu ở trẻ em, táo bón ở người lớn: Măng tươi, cá diếc, gừng tươi, hạt tiêu, chút rượu vang. Cho tất cả các nguyên liệu đã làm sạch vào nồi đun chín, thêm gia vị, chia ăn vài lần trong ngày.

Măng dùng để chữa ho do phong nhiệt: Măng tre 20g, chua me đất 20g, rễ dâu (cạo vỏ, tẩm mật, sao vàng) 10g, gừng tươi 8g. Tất cả rửa sạch, giã nát, thêm một chút đường hoặc mật ong, hấp cơm rồi cho uống.