Dị ứng đậu phộng và các loại hạt ở trẻ em

Đậu phộng là một trong những loại thực phẩm gây dị ứng nhiều nhất và chúng thường xuất hiện trong những món mà bạn không thể ngờ tới. Chẳng hạn như tương ớt. Bạn có biết, loại tương này có thể được làm dày bằng lớp nền là đậu phộng?

Đậu phộng không thật sự là hạt, mà là cây họ đậu (cùng họ với đậu Hà Lan và đậu lăng). Tuy nhiên, các protein trong đậu phộng lại có cấu trúc tương tự như protein trong các loại hạt. Vì lý do này, những người dị ứng với đậu phộng cũng có thể bị dị ứng với các loại hạt như hạnh nhân, quả hạch Brazil, hạt óc chó, hạt phỉ, hạt macadamia, hạt dẻ cười, hạt hồ đào pecan và hạt điều.

Phản ứng dị ứng trong cơ thể bé xảy ra thế nào?

Phản ứng dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bé nhầm lẫn rằng một thứ gì đó vô hại – chẳng hạn như một loại hạt cây hoặc đậu phộng – là có hại. Hệ thống miễn dịch sẽ phản ứng bằng cách tạo ra các kháng thể đặc hiệu với protein trong loại thức ăn đó. Những kháng thể này gọi là immunoglobulin E (IgE), được thiết kế để chống lại sự xâm lược của các protein trong thức ăn mà bé bị dị ứng.

Kháng thể IgE sẽ kích hoạt sự giải phóng một số chất hóa học trong cơ thể, một trong số đó là histamin. Sự tiết ra histamin có thể ảnh hưởng đến hệ hô hấp, đường tiêu hóa, da và hệ tim mạch, gây ra các triệu chứng dị ứng như thở khò khè, đau bụng, nôn, phát ban ngứa, sưng và tụt huyết áp.

Phản ứng với các loại thực phẩm như đậu phộng và các loại hạt cây có thể khác nhau. Tất cả đều phụ thuộc vào cơ thể trẻ; đôi khi cùng một người lại có thể có phản ứng khác nhau vào những thời điểm khác nhau. Một số phản ứng có thể rất nhẹ và chỉ liên quan đến một hệ thống của cơ thể, ví dụ như phát ban trên da. Các phản ứng khác có thể nặng hơn và liên quan đến nhiều phần của cơ thể bé.

Hầu hết các phản ứng kéo dài một trong vài giờ hoặc ít hơn và sẽ ảnh hưởng đến bất kỳ hệ thống nào trong bốn hệ thống cơ thể sau:

• Phản ứng ở da.Đây là loại phổ biến nhất trong các phản ứng dị ứng thực phẩm. Chúng có thể xuất hiện ở dạng ngứa, đỏ, nổi mề đay, chàm eczema hoặc tấy đỏ và sưng quanh miệng hoặc mặt. Phát ban có thể xảy ra khi hạt hoặc đậu phộng mới tiếp xúc với da và bạn thậm chí còn chưa ăn nó.
• Hệ thống tiêu hóa. Các triệu chứng có thể bao gồm chuột rút cơ bụng, buồn nôn, ói mửa hoặc tiêu chảy.
• Hệ hô hấp. Các triệu chứng có thể là chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi; ngứa, chảy nước mắt; hắt hơi, kích thích hen với ho và thở khò khè.
• Hệ tim mạch. Bệnh nhân có thể cảm thấy choáng váng hoặc ngất xỉu và mất ý thức.

Trong trường hợp xấu, dị ứng có thể gây ra sốc phản vệ – một phản ứng đột ngột có nguy cơ đe dọa tính mạng. Bên cạnh các triệu chứng nêu trên, sốc phản vệ còn có thể làm cho đường hô hấp sưng lên và tụt huyết áp. Kết quả là con bạn có thể bị khó thở và mất ý thức.

Mẹ có thể phòng ngừa dị ứng đậu phộng và các loại hạt cho bé như thế nào?

Cách tốt nhất để ngăn chặn phản ứng dị ứng là tránh đậu phộng và các loại hạt cây. Tránh các loại hạt không chỉ có nghĩa là không ăn chúng mà còn là không ăn bất kỳ thực phẩm nào có thể chứa thành phần nguyên liệu các loại hạt cây hoặc đậu phộng.

Bên cạnh đó, để đảm bảo một thực phẩm không chứa hạt, bạn nên đọc nhãn mác trước khi mua. Đầu tiên, bạn hãy kiểm tra danh mục các thành phần. Sau đó, hãy kiểm tra danh sách thành phần, tìm trên nhãn các cụm từ sau:

• “Có thể chứa các loại hạt.”

• “Được sản xuất trên thiết bị dùng để chế biến các loại hạt hoặc đậu phộng.”

Ngoài ra, nếu con bạn bị dị ứng với các loại hạt, trẻ cũng sẽ phải tránh các loại thực phẩm có những câu này trên nhãn hiệu. Mặc dù những thực phẩm đó có thể không sử dụng thành phần đậu phộng và hạt, nhưng lời cảnh báo lại cho thấy chúng có thể chứa dấu vết của các loại hạt. Điều này có thể xảy ra thông qua “lây nhiễm chéo”, nghĩa là các hạt hiện diện trong thực phẩm vì thực phẩm này chúng được sản xuất hoặc chế biến ở một nơi sử dụng hạt trong các loại thực phẩm khác.

• Bánh quy hoặc món nướng. Đây là những loại thực phẩm có thể gây nguy hiểm cao nhất cho trẻ em bị dị ứng với với đậu phộng hoặc hạt. Ngay cả khi đồ nướng không chứa thành phần hạt và đậu phộng, chúng vẫn có thể đã tiếp xúc với đậu phộng hoặc hạt cây thông qua lây nhiễm chéo. Chỉ trừ khi bạn biết chính xác thành phần của thực phẩm cũng như nơi mà nó được sản xuất, không thì bạn nên tránh mua bánh quy nướng và thực phẩm nướng khác ở ngoài tiệm.

• Kẹo. Kẹo được làm ra bởi các tiệm bánh nhỏ hoặc các nhà sản xuất (hoặc kẹo làm tại nhà) có thể chứa hạt như một thành phần ẩn. An toàn nhất là bạn chỉ nên cho bé ăn kẹo có dán nhãn đảm bảo rằng chúng an toàn và được sản xuất bởi các hãng uy tín.

• Kem. Thật không may, nhiễm khuẩn chéo khá phổ biến trong các quán kem vì muỗng múc kem được dùng chung. Điều tương tự có thể xảy ra với kem mềm, bánh flan, nước đá hoặc sữa chua vì các máy pha chế và đồ dùng thường được sử dụng chung cho việc chế biến nhiều hương vị kem khác nhau. Thay vào đó, bạn nên mua hộp kem ở siêu thị và chắc chắn rằng chúng là của một nhà sản xuất uy tín và nhãn dán cho thấy rằng chúng an toàn.

• Món Á, món Phi và các món ăn nước ngoài khác. Thực phẩm châu Phi và châu Á (đặc biệt là Thái Lan, Trung Quốc, và Ấn Độ) thường chứa đậu phộng hoặc hạt cây. Thức ăn Mexico và Địa Trung Hải cũng có thể sử dụng các loại hạt, vậy nên nguy cơ lây nhiễm chéo của những thực phẩm này là khá cao.

• Nước sốt. Rất nhiều đầu bếp sử dụng đậu phộng hoặc bơ đậu phộng để làm dày ớt và các loại nước sốt khác.

Cuối cùng, bạn hãy luôn luôn thận trọng kiểm tra những thông tin những thông tin về nơi sản xuất, ngay cả khi con bạn đã từng ăn sản phẩm của nơi chế biến đó. Đôi khi các nhà sản xuất lại thay đổi quy trình sản xuất của họ – ví dụ như chuyển đổi nhà cung cấp sang một công ty có sử dụng chung các thiết bị cho các món khác nhau. Nếu như vậy thì hai loại thực phẩm tưởng chừng như giống nhau vẫn có thể khác biệt trong khâu sản xuất và gây nguy cơ bị phản ứng dị ứng cho con bạn.

Nếu kiểm tra dị ứng da cho thấy con bạn bị dị ứng đậu phộng hoặc hạt cây, bác sĩ sẽ cung cấp các hướng dẫn về những việc cần làm cho bạn.